INTERVJU: VLADIMIR LOVRIĆ, ARHITEKTA Istražujući prošlost gradimo za budućnost
Sedma tradicionalna međunarodna manifestacija i kongres “Održiva arhitektura – energetska efikasnost” održaće se od 4. do 6. oktobra u Jugoslovenskoj kinoteci, a obuhvatiće značajne teme sa fokusom na održivi i ekološki pristup u arhitekturi i dizajnu uz korišćenje obnovljivih izvora energije.
Kroz recentne projekte i studije, domaćoj javnosti će se približiti svetski savremeni tokovi u arhitekturi, nove metode i zelene tehnologije, korišćenje i primena svih vidova obnovljivih izvora energije u arhitektonskom projektovanju i gradnji, kao i odabir odgovarajućih energetski efikasnih i inteligentnih sistema, nezagađujućih i recikliranih materijala, proizvoda, aparata i opreme, pa sve do krajnje realizacije objekata i njihovog održavanja. O kongresu i ovim temama razgovaramo sa Vladimirom Lovrićem, arhitektom i predsednikom organizacionog odbora predstojeće manifestacije.
Ove godine na Kongres dolaze zaista značajni predavači i arhitekte svetskog renomea. Ipak, ako biste morali da izdvojite par njih, na koga biste posebno skrenuli pažnju?
– Postavljate mi veoma težak zadatak da izdvojim nekog od velikog broja dobitnika arhitektonskih nagrada u 2024. godini, posebno imajući u vidu da se u tom društvu nalaze i istaknutute žene arhitekte. Svakako da posebnu pažnju privlači najmlađi među njima, koji je ujedno i najmlađi dobitnik u istoriji prestižne nagrade EUmis, Max Hacke. Ali, zvezda ovogodišnjeg Kongresa je specijalni gost, čije ćemo ime saznati na otvaranju ove značajne manifestacije u arhitekturi Srbije u petak 4. oktobra 2024. godine i koji će se obratiti prisutnom auditorijumu.
U najavnom tekstu Kongresa, navodi se da će biti posvećen “bioklimatskoj i energetskoj rehabilitaciji postojećih zgrada savremenim mogućnostima upotrebe drveta i recikliranih materijala”. Kakva su dostignuća / dometi ovakvog pristupa na evropskom i globalnom tržištu, a gde je Srbija u primeni ovakvog pristupa?
– Postupkom rekonstrukcije, prilagođavanjem i oplemenjivanjem starih zgrada, njihovim tehničkim usavršavanjem i svim intervencijama koje ih čine boljim, štedimo i resurse u svakom smislu. Rekonstrukcijom gradimo u sadašnjosti, istražujući prošlost, stvarajući nove stare objekte koji će biti održivi u budućnosti. Pitanja sve veće potrošnje energije i zagađivanja životne sredine, aktuelizovala su i doprinela razvoju ideja o mogućnostima obnavljanja starih energetski neefikasnih i nefunkcionalnih objekata. Taj postupak se zove eko rehablitacija, zeleno remodelovanje, zelena obnova, eko-solarna ili bioklimatska rehabilitacija, a podrazumeva sprovođenje niza postupaka koji su u skladu sa najsavremenijim saznanjima o fizici zgrada.
Stalne programske inovacije
Koliko ste zadovoljni dosadašnjim razvojem samog Kongresa i kako ga vidite u budućnosti? Koje prakse su se pokazale kao dobitna kombinacija, a gde vidite prostor za napredak?
– Ono što Kongres iz godine u godinu definiše, jesu stalne programske inovacije i izuzetno kvalitetan i visok nivo predavača, koji su eminentni stvaraoci iz velikog broja zemalja sveta i regiona. S druge strane, saradnja sa mnogobrojnim kompanijama iz ove oblasti i njihove izložbe daju poseban uvid učesnicima u najsvaremenije tehnologije, proizvode i materijale. U tom smislu je moguće da će ova manifestacija još više proširiti svoj auditorijum i prostor, sa sve većim brojem posetilaca iz regiona i sveta.
Svi nivoi rekonstrukcije i bioklimatske rehabilitacije zasnovani su na ozbiljnom promišljanju o svemu onome što već postoji, ali je izgubilo na kvalitetu, zastarelo po formi, ili postalo neadekvatno po funkciji. Dometi zemalja iz regiona u gradnji drvetom i upotrebom recikliranih materijala nažalost se pre svega odnose na izvoz sirovog drveta, dok finalnu tehnologiju drže velike zemlje sa zapada i samim time imaju privilegiju da budu lideri u tehnologijama gradnje drvetom.
Ove godine će pored arhitekata pratiti Kongres i veliki broj stručnjaka iz tangencionalnih oblasti i studenata. Koliko je važna saradnja arhitekata sa stručnjacima širokog spektra u primeni održivih tehnika gradnje?
– Svake godine nastojimo da naglasimo značaj multidisciplinarnosti u arhitekturi u cilju uspostavljanja dijaloga svih stručnjaka iz različitih oblasti koji su uključeni u sve složenije arhitektonske i urbanističke projekte. Tu vrstu dijaloga potenciramo jer isključivo u direktnoj i multidisciplinarnoj saradnji moguće je zadovoljiti i primeniti širok spektar održivih tehnika gradnje.
Sa druge strane, Kongres se obraća i umetnicima, dizajnerima…. Na koji način Kongres pristupa onome što je “estetsko” u gradnji i arhitekturi, i u kakvoj je ono korelaciji sa pristupima koji su fokusirani na energetsku efikasnost?
– Arhitektura je umetnost i ona u svom vokabularu sintetiše veliki broj umetničkih oblasti, a sa druge strane na tehnološke procese koji se odvijaju u objektima, i na taj način pokušava da odgovori ekološkim, održivim i inteligentnim sistemima i tehnologijama koji omogućavaju optimalne uslove života u unutrašnjem prostoru.
N. Marković
