Laslu Vegelu nagrada za životno delo DKV
NOVI SAD: Nagrada za životno delo Društva književnika Vojvodine dodeljena je Laslu Vegelu ( Srbobran, 1941), nagrada za knjigu godine dr Damiru Smiljaniću za knjigu “Atmosfera smrti” (Adresa, 2018), a za prevodilaštvo Arpadu Vicku.
O Vegelom delu govorili su Jovan Zivlak i Gabor Virag, koji su istakli da se od šezdesetih, kao pripadnik modernističke generacije Simpoziona, Laslo Vegel legitimiše kao pisac naglašeno polemičkog nerva. Od pobunjeničkog žargona šezdestosme i urbane kulture, pa preko šest decenija pripovedačkog i esejističkog rada obznanjenog u desetinama knjiga, Vegel je pisac posebnog osećanja za razumevanje kontroverznog statusa dvostruke sudbine, pisca bez doma, manjinskog pisca i autora bez oslanjanja na važeće i vladajuće mišljenje. U stalnom naporu da potvrdi i preispita sudbinsku izdvojenost, bilo da se radi o položaju Mađara kao manjinske zajednice, o njihovim istorijskim potresima, o razumevanju Srba kao većinskog naroda, o ambivalentnom odnosu prema kulturnoj i političkoj hegemoniji Evrope, Vegel je potreseni pisac pred činjenicama života i njegovih zagonetki. Vegelove knjige su svedočanstva pisca koji nastoji da shvati bespovratnu istoričnost prostora u kome se sučeljavaju i jezici i priče i neprozini i često bezrazložni ožiljci koji nas pokreću da se pitamo o razlozima i ođecima prolaznih i neprolaznih života. Obrazložući odluku da se nagrada za knjigu godine dodeli Smiljaniću, koji je završio sve nivoe studija filozofije na Univerzitetu Erlangen-Nirnberg, a sada je redovni profesor filozofije na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, predsednik žirija Branislav Živanović je istakao da studija “Atmosfera smrti” predstavlja dosledan produžetak autorove dugogodišnje posvećenosti novoj fenomenologiji i sinestetici kao njenom specifičnom medotološkom uobličenju, preko niza eseja koji se često bave tretmanom smrti kod romantičarskih i modernističkih pesnika.
Nagrada za prevod dodeljena je Arpadu Vicku za ukupan prevodilački doprinos u negovanju književnih veza mađarske i srpske kulture. Kornelija Farago je istakla da Vicko sa višedecenijskim iskustvom prevodioca, sa kulturom i poznanstvima deluje u međukulturnim relacijama kao institucija u povezivanju ljudi, kao prevodilac i urednik. On otkriva bitne vrednosti dveju kultura, u višedecenijskom delovanju i motivisanju izdavača, časopisa i manifestacija za razvijanjem srpsko – mađarskih veza.
Dr Dragan Prole je održao besedu o odnosu slobode i umetnosti u relacijama moderniteta i prosvetiteljstva.
Novi članovi DKV su: Milivoje Mlađenović, Sombor; Tatjana Crnjanski, Vrbas; Divna Lulić Jovčić, Subotica; Dušan Ćurčić, Prigrevica; Verica Preda, Vršac; Arpad Nemet, Ljubomir Gligorić, Olena Plančak Sakač, Angelina Čanković Popović, Mirko Stikić, Valentina Vulić, Dana Radulović, Boško Jovančević, Novi Sad, Violeta Aleksić, Cirih, Švajcarska; Svetlana Matić, Beč, Austrija.
Na predlog Upravnog odbora Skupština je potvrdila kao njegove članove Milana Todorova, Radomira Miljojkovića, Viktora Raduna i Zdenku Valent Belić.
U radnom delu Skupštine, predsednik DKV-a Jovan Zivlak je podsetio na nerešeno pitanje finansiranja tekućih troškova i duga za zakup prostorija, a s druge strane, dodao je, pisci očekuju da se njihova reč u stvaranju aktualne kulturne politike više uvažava i da se veća pažnja posvećuje knjizi, časopisima i književnosti uopšte. Uslov uspešnijeg delovanja DKV je, kako je ukazao, snažnije zastupanje interesa pisaca u ambijentu opadanja važnosti umetničke književnosti i uloge pisca u javnom životu. Najavljen je 13. Međunarodni novosadski književni festival, od 26. do 28. avgusta, na kome će učestvovati 100 domaćih i stranih pisaca, prevodilaca i muzičara. Gosti festivala biće mađarski pesnici, a tim povodom biće objavljena Antologija savremene mađarske poezije, kao i Sara Hou, dobitnik ugledne Eliotove nagrade, Žan Luk Depa, dobitnik nagrade “Artur Rembo” i predsednik francuskog PEN-a, kao i španski pesnik Eduardo Moga., dobitnik nagrade Adonis i Latino.
N.P.