„Bilbord” – nova predstava u SNP
„Bilbord” Majkla Vukadinovića, američkog pisca mlađe generacije, komad je zasnovan na istinitom događaju, priči o čoveku, odnosno ljudima, koji su spremni da iznajme deo svog tela u reklamne svrhe.
Stara priča o prodaji ljudskog tela, odnosno upotrebi čoveka, ovde je zasnovana na novinskom članku iz Amerike, o ljudima koji privremeno ili stalno, u zavisnosti od cena, tetoviraju ime firme ili proizvoda na svojim rukama, nogama, grudima, ili poput našeg junaka, Endija, posred čela.
Kao istinita anegdota, priča je vrlo ilustrativna. Vukadinović je, poput veštog pisca, pravog dramskog zanatlije američkog tipa, iskonstruisao komad koji se tiče ne samo Endija, nego i njegove devojke Ketlin i njihovog drugara Dejmona. Prikazao ih je kao generaciju nekadašnjih hipika, manje-više otpornu na izazove konzumerizma, potrošačkih kultura, ipak stegnutu, razapetu između svojih želja, kredita, izazova globalizovanog sveta, zagađenja potrošnjom fosilnih goriva, ratova u zemljama trećeg sveta. Veridba Endi i Ketlin, umetnička karijera Ketlin, a i njihova prijateljska veza, nenajavljenim postupkom Endija, ozbiljno je ugrožena...
Reditelj Petar Jovanović radnju smešta u nevini beli svet, svedenu, čistu scengrafiju doma Ivane Jančić, kao referencu na “Vajt album” Bitlsa, koji se sluša u nekoliko navrata, flešbekova ilustrativnih za bekgraund likova. Radnja do kraja ipak ostaje jednosmerna, jednoslojna, isuviše jasna i razumljiva, površna, sa dramom ispunjenom ponavljanjima, diskusijama opšteg tipa, kako je i napisana. Bez prevelikih intriga, uzbuđenja, na momente vickasta i zabavna, lavira između komedije i tragedije savremenog čoveka, zaokupljenog sukobima staroga i novoga senzibiliteta. Nevolja je što mi te sukobe uglavnom vidimo spolja, sa malo ili nimalo unutrašnjeg toka, razvoja njihovih likova, odnosa i situacija, ispresecanog pomenutim fleševima i okončanog ironičnom naznakom hepienda (dramaturgija Svetislav Jovanov).
U igri Ivana Đurića (Endi), Marije Medenice (Ketlin) i Strahinje Bojovića (Dejmon), kao i celokupnoj atmosferi predstave “Bilbord”, u koprodukciji Srpskog narodnog pozorišta i Plus teatra, može da se uživa, pogotovo u bržim delovima, kada deluje da će priča da postane još blesavija, kroz snoviđenja, fajt prijatelja ili unovčavanje čeka, gde se ulazi u nadrealni nivo opisanog fenomena (“reklamožderstva”), odnosno umetnički svet Ketlin, koja bi da postane umetnica.
Tek ovde se stiče jedna mala naznaka, dublji nivo - metareferenca, o naznačenoj upotrebi čoveka, ljudskosti, na primeru Ketlin, čak i kad je reč o njenim vernim zaštitnicima, umetnicima (slučaj koji može da se primeni i na dramu Vukadinovića, zasnovanu na stvarnim događajima). I dalje nedovoljno za proširenje utiska da je reč o korektnoj repertoarskoj predstavi čiji je cilj samo površna refleksija savremenog (zapadnjačkog) društva, koji ovdašnjoj publici, i pored dostojanstvenih uloga kreativne ekipe autora, može da bude isto što i svaka španska serija, ili navala rijalitija.
Igor Burić
