Tapiserije Milice Zorić u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog

Postavka nazvana “Sinteza nasleđa i modernizma“ obuhvata 28 tapiserija, nastalih u periodu od 1959. do 1971. godine, kao i bogatu arhivsku građa u vidu printova na dokumentarnim panoima, među kojima se pojedine fotografije i dokumenti prvi put predstavljaju publici.

Izložba je nastala u saradnji sa legatima Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića u beogradskom Muzeju savremene umetnosti i Muzeja Semberije u Bijeljini i predstavlja još jedan vid jačanja veza sa legatima u kreiranju programskih aktivnosti Spomen-zbirke Pavla Beljanskog. Pored pet tapiserija koja čine deo kolekcije Beljanskog, kao i onih iz ovih legata na izložbi će biti prikazane i tapiserije iz Muzeja primenjene umetnosti i Vlade Republike Srbije. Po rečima autorke postavke Milice Orlović Čobanov izložba je realizovana sa idejom da dobije karakter retrospektive i ukaže na jedinstveno mesto Milice Zorić kako u kolekciji Pavla Beljanskog, tako i u istoriji jugoslovenskog modernizma kao i da se na nov način sagleda i valorizuje autentičan doprinos ove autorke u nacionalnoj modernoj umetnosti.

Milica Zorić je u Beogradu pred Drugi svetski rat započela studije slikarstva i istorije umetnosti, a njena interesovanja se orijentišu ka revolucionarnoj ideologiji, ali tek od 1953, u zrelim godinama, počinje da se otkriva najpre književnim radom i slikanjem na staklu, a od 1957. aktivno i posvećeno, tapiserijom kao stvaralačkim činom, podstaknuta unutrašnjim impulsom i renesansom tapiserije u Evropi. Kako navode u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog, okosnicu i konstantu njenog bogatog opusa, autentičnog i nezavisnog od tradicionalnog poimanja ovog medija, čini sugestivno naglašavanje čoveka, njegove naravi, stanja i sudbine, uslovljenih različitim podsticajima. U tom kontekstu, od velikog je značaja i, za tapiseriju nesvakidašnja, ikonografija kojom stvara svoje prizore, nastala suočavanjem Milice Zorić sa sopstvenim emocijama i sećanjima, a takva ikonografija je i vodilja u tumačenju njene umetnosti – simbolične, nadrealne i dramatično-narativne u ideji, a ekspresivne i arhaično-naivne u izrazu. Vešto koristeći preimućstva elementarnih svojstava materije poštovala je neophodan dekorativni koncept tapiserije kao vizuelno-taktilnog medija.

Izložbu prati reprezentativan dvojezičan katalog na srpskom i engleskom jeziku, sa tekstovima kustosa muzeja od kojih se pozajmljuju dela – Svetlane Mitić, Bojane Popović, Sandre Vesić Tesla, Tanje Lazić i autorke izložbe Milice Orlović Čobanov iz Spomen-zbirke Pavla Beljanskog. Tokom trajanja izložbe, do 27. oktobra biće priređeno niz stručnih tumačenja postavke i kreativnih radionica, kao i taktilna postavka namenjena slepim i slabovidim osobama. Nakon predstavljanja u Novom Sadu planirano je da izložba od 4. novembra do 6. decembra gostuje u Muzeju Semberije u Bijeljini u okviru manifestacije Višnjićevi dani.

        N. Popov