MANIFESTACIJA DANI ŠPIRE MATIJEVIĆA OD 23. DO 25. FEBRUARA Finale uz Nenada Jezdića i Danicu Crnogorčević
Ove godine Dani Špire Matijevića, kojima se obeležava godišnjica rođenja ovog istaknutog srpskog pisca, prevodioca i pedagoga, biće održani od 23. do 25. februara.
Podsetimo, Špiro Matijević je rođen 24. februara 1943, u Kolašcu, mestu u opštini Knin. Magistrirao je i doktorirao na sarajevskom Filozofskom fakultetu, da bi potom radio kao profesor književnosti i filma na Pedagoškoj akademiji Univerziteta u Tuzli. Pisao je poeziju, prozu, književnu kritiku, eseje, studije i prevodio sa slovenačkog, nemačkog i ruskog jezika. Objavljivao je u brojnim književnim časopisima: Letopisu Matice srpske, Poljima, Književnoj reči, Gradini, Ulaznici, Mostu... te listovima „Oslobođenje” i „Dnevnik”. Među njegova najznačajnija dela ubrajaju se pripoveteke Sunce u procjepu, knjiga pesama Svjetlost i nada, te roman Progonstva. Tragično je izgubio život 1993, u Tuzli .
Manifestacija će zvanično biti otvorena u petak, 23. februara, u 12 časova, u Matici srpskoj, svečanim uručenjem nagrade za najbolju knjigu u 2023. godini, koja nosi ime ovog izuzetnog literate. Laureatu Nagrade Dr Špiro Matijević, o kojem odlučuje žiri u sastavu: Ivan Negrišorac (predsednik), prof. dr Aleksandar Jerkov i Selimir Radulović (članovi), pripašće prigodna Povelja i novčana nagrada u iznosu od 15.000 evra, najviša našoj književnoj sceni. Nagradu Dr Špiro Matijević do sada su, podsetimo, dobili akademik Matija Bećković, Đorđo Sladoje, Milovan Danojlić, Veselin Marković, prof. dr Jovan Delić i lane Gojko Đogo, a ove godine u najužem izboru su biografska studija „Književnost s predumišljajem” Vladana Bajčete, i romani „Četiri smrti i jedno vaskrsenje Fjodora Mihajloviča Dostojevskog” Zorana Živkovića te „Pesma o tri sveta” Vladimira Pištala.
Upravo promocijom knjige prošlogodišnjeg laureata Gojka Đoga „Put za Hum” biće u petak, u 18 časova, u Svečanoj sali Matice srpske nastavljen program Dana Špire Matijevića. Sutradan, u subotu, u 12 časova, takođe u Matici srpskoj, biće promovisan Zbornik radova s prošle godine održanog okruglog stola posvećenog dr Špiri Matijeviću. Tada su u fokusu 15 književnih kritičara i teoretičara bili ne samo prozna dela i poetski opus ovog književnika, već i njegov manje istraženi prevodilački i kritičarski angažman.
Drugi subotnji program biće u znaku Karlovačke bogoslovije, koja će u Arhivu Vojvodine prirediti izložba ikona i starih knjiga, čime će prvi put šira javnost biti u prilici da na jednom mestu vidi deo kulturnog blaga koje ta crkveno-školska institucija poseduje. Nesvakidašnja postavka pod nazivom „Vekovi Karlovačke bogoslovije“, koja će biti otvorena u 19 časova, predstavlja uvod u veliku izložbu koja će povodom 230 godina postojanja tog bogoslovskog učilišta, koje danas nosi ime Svetog Arsenija, u oktobru moži da se vidi u samoj školi.
Dane Špire Matijevića zatvoriće u nedelju, 25. februara, u 19 časova, svečanim koncertom u Srpskom narodnom pozorištu. U programu među ostalim učestvuju vokalna solistkinja Danica Crnogorčević, dramski umetnik Nenad Jezdić i Muški hor „Istočnik”. Inače, manifestaciju organizuje Fondacija „Dr Špiro Matijević“ u saradnji s Maticom srpskom, Srpskim narodnim pozorištem i Kulturnim centrom Vojvodine „Miloš Crnjanski”.
M. Stajić
