PIONIRI I SUPERHEROJI FILMA NA FESTIVALU U SOMBORU Lauš i Bata, Ernestovi specijalci

Jedan od najčešćih koji se spominjao prvog dana Somborskog filmskog festivala bio je onaj da je u njemu ponikao Ernest Bošnjak, čovek koji je među prvima na ovim prostorima stanovništvo upoznao sa kamerom i pravljenjem filmskih, pa i animiranih pokretnih slika. Zato sve nagrade nose njegovo ime.

A dok se stigne do nagrada, prvi protokol bio je prijem u gradskoj kući i vožnja fijakerom. Neki od mlađih zvezda domaćeg filma, Paulina Manov, Radovan Vujović, Pavle Mensur, kao i mnogo iskusniji, Vesna Čipčić, Radivoje Raša Bukvić, sa osmehom na licu provozali su se centrom Sombora, privlačeći pažnju kao da je reč o modnoj reviji. 

Druga najčešća reč koja se prvog dana mogla čuti bilo je „porodica naroda“. Somborci iz direkcije festivala, pa i oni koji su se tokom radnog veka tu doselili, bili su izuzetno ponosni na činjenicu da žive i rade u jednoj sredini koja ne poznaje granice. To se odrazilo na osnovno programsko usmerenje da naglasak svake godine bude na domaćem i filmovima iz zemalja čiji ljudi žive i ovde. 

- Ovaj festival hoće da bude drugačiji, hoće da ukaže na porodicu naroda koji žive u panonskom, podunavskom području. S tom idejom je osnovan, pa se ta ideja vodilja bila nešto malo zamaglila, ali evo sada se potcrtava ta težnja. Ovde živi 20 nacija, narodnosti i naroda, a selekcija obuhvata produkciju iz tih zemalja. Osim tog glavnog toka, postoji i selekcija filmova mladih autora kao jedan poseban segment koji je tipično somborski, sa podnaslovom „Kad bi Sombor bio Holivud“. Iako je on došao iz sfere pozorišne umetnosti, festival se trudi da se udalji od onoga što je prepoznatljivost Sombora, a to je pozorište, odnosno da ukaže da je ceo grad pozornica, scenografija, da je celo područje bogom dano za stvaranje filmova. Jedna izuzetna ličnost za ovaj region i sprsku kinematografiju Ernest Bošnjak, njegov oreol zanesenjaka, amatera gledano iz današnje perspektive, ono je što obasjava sve ono što se zbiva tokom trajanja festivala – ispričao je programski direktor Somborskog filmskog festivala Milivoje Mlađenović. 

Pored Žarka Lauševića, koji je posthumno dobio nagradu „Specijalni Ernest“, zbog čega je među najsrećnijima bio Radoslav Zelenović, direktor Festivala evropskog filma Palić. On je upravo te dve kategorije – pioniri filma i heroji filma naveo kao osnovne i najvažnije u oblasti delovanja filmskih festivala, što Sombor na oba mesta ima.

Još jedan, reklo bi se superheroj filma upravo navedenih naroda i narodnosti, Velimir Bata Živojinović, takođe posthumno, u centru je pažnje aktuelnog izdanja Somborskog filmskog festivala. U Galeriji Kulturnog centra „Laza Kostić“ otvorena je izložba „Bata u 90 slika“ Elene Stojanović, urednice lista „Borba“. Zaista je veličanstveno bilo videti fotografije koje na veoma sistematičan način ilustruju karijeru doajena jugoslovenske i srpske kinematografije. Povod za baš 90 slika bio je 90. godišnjica od rođenja velikog glumca, čiji se učinak na filmu i televiziji broji stotinama dela. 

- „Tragom crne devojke“ odgovorio mi je jednom kad sam se usudio da ga pitam koji mu je omiljeni film. – otkrio je Radoslav Zelenović manje poznat podatak o Bati Živojinoviću.

Igor Burić