Plaćeno porodiljsko i za poljoprivrednice
Nakon što su poslanici Skupštine Srbije usvojili novi Zakon o finansijskoj podršci porodici s decom, od 1. jula naredne godine prvi put pravo na naknadu po osnovu rođenja, nege i posebne nege deteta moći će da ostvare vlasnice poljoprivrednog gazdinstva i one koje su po osnovu poljoprivredne delatnosti uplaćivale doprinose za penzijsko osiguranje.
Takvih je, po podacima Poreske uprave, u 2015. godini bilo nešto više od 5.000, a iznos prosečne uplate bio je 21.070 dinara. Član 17 Zakona o finansijskoj podršci porodici s decom, za poljoprivrednice koje žele da ostvare pravo na tu nadoknadu propisuje da je mogu ostvariti ukoliko su u periodu od 18 meseci pre rođenja detata bile nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstva koje ima status lica koje samostalno obavlja delatnost po zakonu kojim se uređuje porez na dohodak građana.
U članu 18 istog zakonskog akta osnovica za naknadu po osnovu rođenja i nege deteta i posebne nege deteta za poljoprivrednice utvrđuje se srazmerno zbiru mesečnih osnovica na koji su plaćeni doprinosi u poslednjih 18 meseci. Kod majki koje su nosioci poljoprivrednog gazdinstva mesečna osnovica ne može biti veća od tri prosečne mesečne zarade u Srbiji. Navedeno je i da se za osnovicu za žene sa sela koje plaćaju penzijske doprinose uzimaju plaćeni doprinosi 24 meseca pre otpočinjanja odsustva, odnosno rođenja deteta, koja se za njih deli s odgovarajućim koeficijentom prema vrsti prihoda i tako se određuje pun mesečni iznos.
Da bude više dece
U Ministarstvu za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja objašnjavaju da bi ta novina u Zakonu trebalo da utičena to da se na selu rađa više dece. Prvi put i žene na poljoprivrednim imanjima imaju pravo na naknadu za rođenje i negu dece, a koliko će njih odmah moći da ostvari to pravo, još uvek se ne zna. Popis u poljoprivredi pokazao je da su žene u manje od 20 odsto slučajeva nosioci poljoprivrednog gazdinstva, ali pomenuta novina bi mogla dovesti i do toga da se taj podatak promeni i da one u većem procentu postanu nosioci poljoprivrednog gazdinstva sada kada znaju da će im biti isplaćivana naknada za rođenje i negu deteta.
Profesorka Filozofskog fakulteta i programska direktorka „Sekonsa” Marija Babović smatra da to pravo neće moći da ostvare mnoge žene na selu jer se one, kako kaže, uglavnom odriču nasleđa u korist muških naslednika.
"To je nešto što ih u startu stavlja u nepovoljniji položaj jer ne raspolažu zemljištem, zgradama, sredstvima za proizvodnju, svim onim što je važno da se ostvari solidan ekonomski položaj – ocenila je prof. Marija Babović. – To se dalje reflektuje na to da one mnogo ređe nego muškarci ili žene u drugoj populaciji imaju uplaćeno penzijsko-invalidsko osiguranje i to je onda nešto što automatski stvara problem da pristupe navedenom pravu koje je svakako pravično da im se dodeli."
LJ. Malešević
