“DUNGEONS AND DRAGONS”, OD DRUŠTVENE IGRE DO PERFORMATIVNE UMETNOSTI Iz tamnice na podijum
Društvena igra “Dungeons and Dragons”, skraćeno “D&D” a kod nas prevedena kao “Tamnice i zmajevi”, ima dugu i šaroliku istoriju.
Delo Gerija Gajgeksa i Dejva Arnisona, prvi put je objavljena 1974. godine i od tada je prešla dug put: od opskurne zanimacije manje popularne dece iz razreda i mete moralne panike ‘80-tih, do globalne imperije društvenih i kompjuterskih igara, beletristike i igračaka. Činjenica da svojim igračima pruža priliku da “izaberu svoju pustolovinu” sa skoro neograničenim mogućnostima dalo joj je sposobnost da prevaziđe trendove, uzraste i društvene staleže i postane omiljena razbibriga miliona ljudi bujne mašte.
Ovogodišnja kompjuterska igra godine, “Baldur’s Gate 3”, direktno je bazirana na ovoj društvenoj igri. Reference na “Tamnice i zmajeve” možemo videti u brojnim delima popularne kulture kao što su “E.T. vanzemaljac”, “Simpsonovi”, “Veliki prasak”, “Čudnije stvari” i drugim. Bez preterivanja bi se reći da je značaj ove društvene igre za razvoj modernog žanra epske fantastike ravan uticaju dela DŽ. R. R. Tolkina.
Međutim, popularnost ove igre dobija novu dimenziju tek sa razvojem društvenih platformi kao što su YouTube i Switch. Ovo je dalo šansu ljubiteljima ove igre da objavljuju sopstveni sadržaj i svoje avanture podele sa publikom, time joj dajući nikad ranije moguć kreativni zamah. “Tamnice i zmajevi” su se iz podruma i tinejdžerskih soba preselile na podkaste, strimove i u popularne emisije, šireći se brzinom koju može da omogući samo kombinovana snaga optičkog kabla i dobrog glasa .
Jedan od najznačajnijih događaja u ovom talasu popularnosti bilo je okupljanje grupice glasovnih glumaca iz Kalifornije koji su 2012. godine počeli da igraju “Tamnice i zmajeve” pod vođstvom iskusnog “majstora tamnice”, Metjua Mersera. Tri godine kasnije, svoje su doživljaje pretvorili u veb seriju pod nazivom “Critical Role”. Danas “Critical Role” može da se podiči milionima obožavalaca i iza sebe ima tri višegodišnje avanturističke kampanje, jednu animiranu seriju i bezbroj javnih nastupa i gostovanja poznatih glumaca i zabavljača koje su se u međuvremenu deklarisali kao ljubitelji ove igre.
Još jedna fascinantna družina zabavljača se okupila oko striming platforme “Dropout” i pod imenom “Dimension 20” počela da igra avanture po pravilima “Tamnica i zmajeva”, ali na sebi svojstven način. Umesto u svetu iz igre, ove avanture se događaju u svetovima iz mašte talentovanog pisca, glumca i komičara Brenana Lija Maligana – od gejmenovski magičnog Njujorka na granici između stvarnosti i sna (“Unsleeping City”), do “Igri prestola” sličnoj dvorskoj zaveri smeštenoj u svetu bajkovitih bića načinjenih od slatkiša (“Crown of Candy”).
Iako bi se ovaj talas popularnosti “Tamnica i zmajeva” moglo okarakterisati samo kao još jedan trend, sasvim je moguće da smo svedoci sudbonosnih promena u svetu zabave: prekretnici u razvoju društvenih igara, popularne fantastike, improvizovanih nastupa, pa i – što da ne? – načina na koji pričamo priče.
Nemanja Jovanov
