Odlazak Josipa Joce Šmita (1933– 2019), legende novosadske džez i fotografske scene
Novosadsku umetničku scenu napustio je pre dva dana Josip Joca Šmit (1933 - 2019), vođa prvog novosadskog vokalnog džez sastava, sjajan fotograf i grafičar, dvostruki dobitnik „Zlatne forme”, najvišeg priznanja na godišnjim izložbama Udruženja likovnih umetnika primenjenih umetnosti i dizajnera Vojvodine.
Rođeni Novosađanin, bio je deo prve generacije studenata matematike na ovdašnjem Filozofskom fakultetu. Urbana legenda kaže da je došao na fakultet kako bi upisao istoriju, ali kada je tamo čuo da postoji i studijski program matematika sa fizikom, nije se dvoumio. Prvi je iz te generacije diplomirao, a potom će završiti i Mašinski fakultet u Beogradu, da bi profesionalnu karijeru završio kao direktor Štamparije „Forum”.
Paralelno s školovanjem odvijala se i Šmitova muzička karijera. Istina, nikada duže nije bio deo ni jednog ondašnjeg džez sastava, iako je sporadično “uskakao” kao pijanista - budući da je završio i srednju muzičku školu, odsek klavir - ali i kao vibrafonista, jedan od prvih kod nas! Nešto ozbiljnije zadržao se u kvintetu Blue Sta, koji je bio jedini dostojan suparnik čuvenom kvintetu ABC Angela Vlatkovića. Najzapaženiji doprinos ostavio je kao vođa vokalnog seksteta Šmit, čiji prvi snimci, kako podseća hroničar novosadske muzičke scene Vitomir Simurdić u Radio Novom Sadu datiraju iz jeseni 1955, dakle pune četiri godine pre francuskog Les Double Sidž, sastava koji je osnovala Mimi Peren. Pri tome je važno napomenuti da je sam Šmit pisao zahtevne vokne aranžmane, otkrivajući novosadske pevačke talente, koji su karijeru počinjali u njegovom sekstetu, poput Ljiljane Petrović, Vere Naodović, Riste Milovanovića..
Početkom šezdesetih se više posvetio fotografiji, najpre čisto amaterski, a potom će mnogi njegovi radovi postati važan deo novosadske dizajnerske scene. Kako navodi Borivoje Mirosavljević u „Antologiji fotografije Vojvodine”, Joca Šmit je brzo ušao u tajne fotografskog, litografskog, dela pripreme za štampu i eksperimentišući sa grafičkim filmovima i sito štampom, počeo je da svojim fotografijama daje novu dušu: „Sa prepoznatljivih novosadskih motiva uklanjao je sve nepotrebne detalje i raznim intervencijama, koristeći specijalne fotografske materijale, stvorio je nova, veoma atraktivna likovna ostvarenja”...
Šmit je priredio nekoliko samostalnih izložbi fotografije, a Grozdana Šarčević ga je u katalogu jedne od njih nazvala „svojevrsnim autorom poeme o Novom Sadu”. „Krećući se stazama intermedijalnih istraživanja i aktivnosti u svom načinu bavljenja pejsažima i ambijentima Novog Sada, Josip Šmit se serijom grafika, mapa serigrafija, pridružuje piscu Aleksandru Tišmi, kao i arhitekti Đorđu Tabakoviću, koji je svoj grad obogaćivao kao arhitekta i pedagog, ovekovečivši ga u mnogobrojnim crtežima i akvarelima”.
M. Stajić
