Nagrada Mediakult za „Tragom Radnotija” Žolta Hercoga
NOVI SAD: Nagrada “Medijakult”, koju dodeljuje Kulturni centar Vojvodine „Miloš Crnjanski” za najbolju televizijsku emisiju iz oblasti kulture, ove je godine pripala Žoltu Hercegu za TV dokumentarac “Tragom Radnotija”, u produkciji RTV „Panonija“ iz Subotice.
Reč je o ostvarenju snimljenom povodom 110. godišnjice rođenja i 75. godišnjice tragične smrti Mikloša Radnotija, jednog od najvećih mađarskih pesnika XX veka. “Tragom Radnotija” zapravo prati nesvakidašnji podvig profesora književnosti i pesnika iz Kunsentmikloša u Mađarskoj, Petera Loranta Tota, koji je odlučio da pešice prođe istim „putem smrti“ kojim je Radnoti, zatočenik fašističkog okupatora u borskim rudnicima, gde je zajedno sa još oko 3.200 Jevreja, Roma, Srba i Mađara odveden na prisilan rad, prošao pred kraj Drugog svetskog rata, 1944. godine. Tokom ovog prinudnog marša dugog 850 kilometara, od Bora do Abde u Mađarskoj, Radnoti je napisao neka od najpotresnijih i istovremeno najhumanijih svedočanstava o patnjama zatočenika, ali i borbi za život i veru u neku lepšu budućnost. Prolazeći istim putem 75 godina kasnije, Peter Lorant Tot zastaje na mestima u užoj Srbiji, Vojvodini i Mađarskoj koji se prepoznaju u pomenutim pesmama, govori delove Radnotijevih poema i razgovara se različitim ljudima od kojih su neki bili i svedoci “marša smrti”.
Kako se navodi u obrazloženju žirija, koji su tvorili Jožef Klem, Siniša Bokan i Miroslav Stajić, dokumentarac “Tragom Radnotija” odlikuje veoma dobro promišljen scenaristički koncept, gde se na neusiljen način prepliću istorija i sadašnjost, dokumentaristika i poezija, što sve prati rediteljski uspešna koncepcija izlaganja naracije.
Važan aspekt filma je i snimateljski doprinos kako dočaravanju putopisno-poetske atmosfere putovanja Petera Loranta Tota, tako i portretisanju glavnog aktera i svih njegovih sagovornika, a tome treba dodati da je i završna montažna artikulacija, i ritmički i strukturno, veoma dobra. Kreativan pristup čitave produkcijske ekipe, uz činjenicu da je u realizaciju uložen veliki trud i rad, rezultovali su produhovljenim, na momente i dirljivim televizijski dokumentarcem, koji ne govori samo o jednom čoveku-pesniku i jednom tragičnom dobu, već se pretvara u vanvremensko svedočanstvo o veličini ljudskog duha koji je u stanju da pobeđuje i u najstrašnijim i najnehumanijim vremenima, navodi žiri.
Specijalnu nagradu, gde su u fokusu TV emisije iz oblasti srpske kulture, realizovane u regionu i diaspori, dobili su Maja Martinović i Vladan Jočić za “Kičicu matice srpske”, u produkciji kuće “Mediapoint VS”. Ova emisija iz serijala “Originali”, emitovana na Prvom programu Radio televizije Vojvodine, govoreći o dvema izložbama, koje je u Parizu realizovala Galerija Matice srpske: “Slike prolaznog sveta – odnosi francuskog i srpskog intimizma” i “Sava Šumanović i tajna pod kupolom”, svedoči o često dramatičnim sudbinama najznačajnijih srpskih likovnih umetnika koji su živeli i stvarali u francuskoj prestonici.
U kombinaciji dobrog dokumentarističkog pristupa, pažljivog izbora sagovornika, koji zaista imaju šta da kažu o temi, i solidne vizuelna građe, dobila se zanimljiva emisija, koja umnogome izlazi iz okvira klasičnog televizijskog priloga, stav je žirija.
E. N. L.