Nove pesničke knjige: „Senke M. Cr.”
NOVI SAD: Miloš Crnjanski je bio inspiracija Zoranu Đeriću više puta. Najpre se bavio njegovom poezijom, knjigom “Lirika Itake”, ali i njegovim poemama “Stražilovo” i “Lament nad Beogradom”.
Potom ga je nadahnula drama “Maska”, posvećena Branku Radičeviću. U više navrata je pisao o predstavama koje su nastale na osnovu dramskog opusa Miloša Crnjanskog. Ipak, ono što je za ovu priliku najvažnije, život i sudbina, uz književno delo Crnjanskog, podstakli su ga da napiše poemu njemu posvećenu, ili, preciznije, nadahnutu njegovim “komedijantom slučajem”.
Poema “Senke M. Cr.” napisana je 1993. godine. Od tada, znači dvadeset pet godina, ona nije objavljivana u posebnoj knjizi. Prvi put je pročitana u zgradi Srpske akademije nauka i umetnosti, u odeljenju u Novom Sadu, na skupu posvećenom stogodišnjici od rođenja Miloša Crnjanskog. Potom je dr Draško Ređep uvrstio u svoju antologiju srpskog pesništva Nordul Sarbesc, objavljenu u Temišvaru, u prevodu na rumunski jezik, 1999. godine. Ova već antologijska poema, sada se prvi put objavljuje samostalno, i neminovno je u znaku jednog drugog jubileja - 125 godina od Crnjanskovog rođenja.
Zoran Đerić, rođen 1960. u Bačkom Dobrom Polju. U Novom Sadu živi od 1979. godine. Diplomirao, magistrirao i doktorirao na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu. Piše poeziju i eseje, naučne studije iz oblasti i književnosti, pozorišta i filma.
Prevodi se više slovenskih jezika. Živi u Novom Sadu. Upravnik Srpskog narodnog pozorišta. Objavio je 12 pesničkih knjiga.
Poezija mu je prevođena na engleski, francuski, ruski, poljski, rumunski, mađarski, slovački, bugarski, slovenački i makedonski jezik. Objavljivana u antologijama u zemlji i inostranstvu. Učestvovao na međunarodnim književnim (pesničkim) festivalima u Rusiji, Poljskoj, Mađarskoj, Bugarskoj i Srbiji.
Senke M. Cr. su, po strukturi, nalik na Đerićevu poemu-studiju “3: U vozovima evropske klase/U dugim zatvorenim kompozicijama/U dimu i pepelu” (2011), sadrže u sebi biografsku građu pa su poput “dokumentarnih pesama” (odrednica kojom je autor označio svoje pesme iz knjige “Blato”, 2011). Ipak, ova poema je svemu tome prethodila tako da se, sada, iz današnje perspektive, ona čita na izvestan način i kao prološka, kao primarna pa i supstancijalna za pesnički postupak ovog autora.
Ova poema ima i svoju fusnotu, malu studiju o sudbinskoj povezanosti Branka Radičevića i Miloša Crnjanskog. Ali ima isvoju kontra-pesmu, odnosno poemu-senku “Sablasni čamac na Dunavu”. Pesnik je, ipak, sen koja je vidna.
Darko Gavrilović
