Deseto kolo edicije "Deset vekova srpske književnosti"

Pokretač i glavni urednik edicije akademik Miro Vuksanović rekao je da je do sada objavljeno 100 knjiga u 102 toma - ukupno 102.000 primeraka, a da je planirano da antologija ima više od 200 knjiga.

Od 10 knjiga Desetog kola polovina je iz ranijih vekova, a polovina iz 20. veka, te su se tu našla dela Aleksandra Piščevića, Save Tekelije, Anke Obrenović, Lazara Komarčića, Pere Todorovića, Milovana Glišića, Radoja Domanovića, Milorada Pavića, Ive Andrića, Pavla Solarića, Jovana Došenovića, Jovana Pačića, Jovana Hadžića, Jovana i Vasilija Subotića, Radomira Konstantinovića, Anice Savić Rebac i Novice Tadića.

“Tako se desilo da je pod brojem jedan (prva knjiga prvog kola) svetac (Sveti Sava), a pod brojem sto pesnik (Novica Tadić) koji je govorio da je njegov čitalac - đavo”, rekao je Vuksanović. 

Vuksanović je podsetio da je antologija pokrenuta s namerom da prikaže celovit razvitak srpske književnosti, kontinuitet literalne reči od 12. do 21. veka, od usmene i žitijske književnosti do savremenih književnih žanrova.

Zastupljeni su, prema njegovim rečima, pisci čije knjige obeležavaju vreme u kojem su nastale. 

Antologija je podeljena u dve serije- za prvu seriju je odabrana 121 knjiga, a za prvi deo druge serije naslovi 40 knjiga i tu su se našli pisci, koji nisu prethodno bili zastupljeni, a rođeni su do 1930. godine i čije je delo završeno.

Drugi deo druge serije biće objavljen u 15. kolu, koje treba da izađe do 2024. godine i tu će biti pisci rođeni posle 1930. koji nisu bili u ranijim izborima.

U prvoj knjizi prvog kola sabrano je delo prvog srpskog književnika Save Nemanjića, u pet knjiga je antologija srednjovekovne literature i toliko knjiga ima i narodna književnost u svim žanrovima.

Stara dubrovačka i primorska književnost prezentovana je u tri knjige, doba prosvećenosti i 19. vek okupljaju pedesetak pisaca , a najviše naslova pripada pesnicima i proznim piscima 20. veka, jer se tada, prema rečima Vuksanovića, pojavio veliki broj antologijskih pisaca.

Uz prvu seriju su i posebne knjige - ranije objavljene antologije (Bogdan Popović, Miodrag Pavlović), nove antologije posebnih žanrova (satira, aforizam, književnost za decu, građanska poezija), obimne studije (Laza Kostić o Zmaju, Vinaver o Lazi Kostiću, Isidora Sekulić o Njegošu, Jovan Skerlić o srpskim piscima), kao i dela na ivici žanra (Vukov Srpski rječnik, misli Božidara Kneževića, spisi Anice Savić Rebac, Andrićevi “Znakovi pored puta”).

“Svako kolo se sastavlja tako da “u malom” ilustruje čitavu antologiju, da su zajedno pisci različitih doba, da privlače pažnju što više čitalaca i tumača”, objasnio je Vuksanović. 

Ministar Vladan Vukosavljević je istakao da je reč o kapitalnom izdavačkom projektu, jednom od najvažnijih u poslednjih nekoliko decenija i da objavljivanje Desetog kola predstavlja dokaz stabilnog kontinuiteta u izdavanju i pedantnom stručnom i naučnom radu.

“Uprkos što je kulturnu politiku i kulturnu istoriju često karakterisao diskontinuitet, ova edicija je dokaz da može da se radi i suprotno - kvalitetno, temeljno, uporno, naučno i stručno, metodološki ispravno”, istakao je Vukosavljević i dodao da Ministarstvo pomaže ediciju sufinansiranjem izdavanja (ove godine sa 1,2 miliona dinara) i kroz otkup kapitalnih izdanja.

Vukosavljević je istakao da “Deset vekova srpske književnosti” predstavlja veliki istorijski obuhvat svega onoga najkvalitetnijeg što je u usmenoj i pisanoj književnosti srpski narod porodio tokom svog dugog istorijskog trajanja.

“To trajanje je bilo izloženo različitim istorijskim okolnostima i ova edicija svedoči i kako je istorija ostavljala svoj refleks u književnosti”, rekao je ministar primetivši da o rasponu srpske književnosti i srpske kulture svedoči i činjenica da je prva knjiga posvećena Svetom Savi, a stota Novici Tadiću.

Tiraž svake knjige je 1.000 primeraka, a prva tri kola su raspradata.