Jelouston pa Obedska bara
PEĆINCI: Sremska opština Pećinci već godinama se po prosečnim zaradama nalazi u samom vrhu u Vojvodini, jer u njoj posluje nekoliko svetskih kompanija i više domaćih investitora.
Lokalna samouprava nastoji da na najbolji način iskoristi dobar geografski položaj na raskrsnici koridora, kao preduslov za kreiranje poslovne klime za privlačenje investicija i razvoj privrede. Međutim, isti taj povoljan položaj, moćne reke koje oivičavaju opštinu na jugu, prostrane šume, plodna zemlja, pitomi reljef, bogata istorijska baština, utiču na želju lokalne samouprave da veće prihode zarađuje i na turizmu.
Opština Pećinci je od najranijih perioda ljudske istorije bila nastanjena veštim ribarima i lovcima, vrednim ratarima, ali i hrabrim i snažnim ratnicima. Na jugu je opervažena širokom rekom Savom, na severu prvim talasima Fruške gore, a između je plodna zemlja. Na pećinačkoj teritoriji nalazi se nekoliko objekata iz srednjeg veka koji prevazilaze lokalni i sremski značaj i ulaze u krug srpske srednjovekovne baštine prvog reda.
Bogatstvo ovog kraja ogleda se i u izuzetnom spoju prirodnih i kulturno-istorijskih vrednosti. Reprezenti prirodnih su Obedska bara i njen biodiverzitet, dok bogatstvo arheološkog materijala, spomenici sakralne i svetovne arhitekture, objekti tradicionalnog graditeljstva i nematerijalno nasleđe čine kulturno-istorijske vrednosti koje bi mnogi turisti poželeli da vide i obiđu.
Obedska bara je davno svojim prirodnim lepotama privukla pažnju, pa je još 1874. godine aktom austrougarskog dvora prvi put stavljena pod zaštitu kao carsko lovište. Tako je Obedska bara, posle Jeloustona u Americi, drugo zvanično zaštićeno područje na svetu. Od 1919. je zaštićeno kraljevsko lovište dinastije Karađorđević. Rešenjem Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje prirodnih retkosti Srbije od 1951. Obedska bara je zaštićena kao prirodni rezervat, da bi 1993. godine ovo područje dobilo status specijalnog rezervata prirode.
Ona u svom jugoistočnom delu skoro šest vekova čuva ostatske arhitekture tri izuzetna kulturno-istorijska spomenika iz srednjeg veka, dok se na jugozapadnoj periferiji današnjeg Kupinova nalaze ostaci sredovekovnog grada Kupinika koji je poslednja prestonica srpske srednjovekovne države i najstarija pravoslavna bogomolja u Vojvodini, crkva Svetog Luke iz 15. veka, te ostaci manastira Obed, na malom uzvišenju unutar Obedske bare.
Stari grad Kupinik despot Stefan Lazarević početkom 15. veka dobija od ugarskog kralja Žigmunda. Đurađ Branković nasleđuje despota Stefana pa je do konačnog pada despotovine sudbina Kupinika neraskidivo vezana za despotsku porodicu Branković. U njemu su stolovali legendarni Zmaj Ognjeni Vuk, Đorđe i Jovan Branković i poslednji srpski despot Stefan Berislavić. Padom Kupinika prestala je da postoji i srpska srednjovekovna država, pa Sremci vole da kažu da je on poslednja srpska prestonica. Neshvatljivo je da tako dragocen spomenik nikada nije obnavljan, ne može mu se ni prići, ali njegovi ostaci i dalje prkose zubu vremena i čekaju da se neko lati posla.
Gosti pećinačke opštine mogu obići i crkvu Svetog Luke u neposrednoj blizini Kupinika, crkvu majke Angeline – Manastir Obed, drvenu crkvicu izgrađenu 1926.godine i obnovljenu 2007.godine. Zatim, Etno-kuću u Kupinovu, Etno-kuću u Ogaru – Aksentijev kućerak, Svinjarsku kolibu u Donjem Tovarniku, Muzej hleba Jeremija u Pećincima.
Pod pokroviteljstvom opštine Pećinci organizuju se brojne manifestacije kulturnog i umetničkog sadržaja. Tu su „Povrtak despota sremskih”, „Aksentijevi dani”, Fijakerijada, Noć muzeja, Lukovna kolonija, Regata majke Angeline i Međunarodni volonterski ekološki kamp.
LJ. Malešević