SVE VREME POGREŠNO ČITAMO PROGNOZU Skraćenice i procenti ZNAČE NEŠTO SASVIM DRUGO, EVO I ŠTA
Ako redovno proveravate vremensku prognozu kako biste planirali dan, sigurno ste primetili da kiša ili sneg nisu opisani jednostavnim "da" ili "ne". Umesto toga, prognoze često koriste procente koji označavaju verovatnoću padavina. To je jasno, nego, šta tačno znači taj postotak?
Prema američkoj Nacionalnoj meteorološkoj službi, procenti u prognozi nazivaju se verovatnoća padavina (Probability of Precipitation - POP). Taj postotak pokazuje verovatnoću da će na određenom mestu pasti najmanje 0,25 milimetara kiše ili snega. Na primer, prognoza "30% šanse za kišu" u Novom Sadu znači da postoji 30 posto šanse da će u Novom Sadu tog dana pasti bar minimalna količina oborina.
Važno je razumeti šta ovaj postotak ne znači. Ne označava da će kiša padati 30 posto vremena tog dana, niti da će kiša pokriti 30 posto područja Novog Sada. Takođe, nema informacija o intenzitetu padavina– kratkotrajna popodnevna oluja može doneti više kiše nego celodnevna sitna kiša.
Kako se određuje verovatnoća padavina?
Sjedinjene Američke Države započele su s nacionalnim prognozama verovatnoće padavina davne 1965. godine. Tada su meteorolozi uglavnom koristili sopstvenu intuiciju pri analiziranju vremenskih karata. Tokom 1970-ih statistički modeli počeli su da igraju važnu ulogu u poboljšanju prognoza. Danas Nacionalna meteorološka služba koristi 30 različitih meteoroloških modela za izradu prognoza. Ovi modeli funkcionišu kao "paralelni svetovi" koji počinju s istim početnim uslovima, ali se razvijaju na različite načine, obasnio je Jeglum.
U slučaju prognoze sa 30 posto šanse za padavine, to znači da su tri od deset modela pokazala padavine – kišu, sneg ili susnežicu.
Moderni modeli temelje se na fizici i složenim matematičkim izračunima koji uzimaju u obzir trenutne uslove, kao što su temperatura, vlažnost i brzina vetra. Ovi podaci prikupljaju se pomoću satelita, radara, meteoroloških stanica na tlu i balona za praćenje vremena koji se svakodnevno puštaju u atmosferu.
Svi prikupljeni podaci šalju se u računarske servere, gde modeli koriste fiziku i diferencijalne jednačine za predviđanje vremenskih prilika.
"Bez obzira na da li je li prognoza tačna ili ne, na nama je da odlučimo," izjavio je Majkl Souza, sertifikovani konsultant meteorolog, dodajući kako meteorolozi koriste naučne metode i prilagođavaju modele kako bi poboljšali tačnost predviđanja.