SKRINING ZA RANO OTKRIVANJE RAKA PLUĆA Pregledano 1.500 ljudi, otkriveno 45 karcinoma
Na skriningu na rano otkrivanje raka pluća, koji se sprovodi u Klinici za plućne bolesti Univerzitetskog Kliničkog centra Srbije, za nepuna četiri meseca pregledano je 1.500 građana, a kod njih 45 je otkriven karcinom, pokazuju najnoviji podaci.
Ovo je najčešći i najsmrtonosniji malignitet, od kojeg godišnje oboli gotovo 7.000, a na žalost umre više od 5.000 osoba.
Direktor Klinike za pulmologiju Univerzitetskog Kliničkog centra Srbije docent dr Mihailo Stjepanović kaže kako je kasno otkrivanje raka pluća često rezultat nespecificnih simptoma koji se lako prepisuju manje ozbiljnim zdravstvenim problemima, poput kašlja i zamora. Skrining na rano otkrivanje raka pluća može napraviti ogromnu razliku u ranoj dijagnostici i preživljavanju pacijenata.
- Skrining program podrazumeva otkrivanje karcinoma pluća pomoću niskodoznog skenera, uz pomoću kojeg mogu da se prikažu manje tumorske senke, koje rendgen ne može da otkrije. Za skrining za rano otkrivanje raka pluća mogu da se prijave građani stariji od 50 godina i sa više od 30 godina „pušačkog staža“ budući da je to populacija pod najvećim rizikom za razvoj karcinoma pluća. Skrining je besplatan pregled za koji nije potreban uput i važi za sve građane sa teritorije grada Beograda – ističe dr Stjepanović.
Stručnjaci napominju da je veoma važno da se građani podvrgnu skriningu, jer se na taj način karcinom može dijagnostikovati u početnoj ili fazi kada je operacija moguća. Iskustva iz regiona i Evrope pokazuju da ranije otkrivanje i veća dostupnost inovativnih terapija direktno utiče na bolji kvalitet i produženje života pacijenata.
Kada je u pitanju lečenje ovog najsmrtonosnijeg raka, u našoj zemlji postoji nejednakost u dostupnosti terapije. Oni pacijenti koji dobiju dijagnozu metastatskog skvamoznog (sa PD-L1 ekspresijom od 1 do 49 odsto) i mikrocelularnog raka pluća danas u Srbiji mogu da leče isključivo hemoterapijom, jer druge opcije nisu dostupne o trošku zdravstvenog osiguranja. S druge strane, postoje i oni bolesnici koji dobiju dijagnozu neskvamoznog raka pluća, ali je njima na raspolaganju najsavremenija terapija o trošku države.
Zašto se početni simptomi ne primete
Karcinom pluća se kod čak 60 odsto pacijenata otkriva u metastatskom stadijumu bolesti. Razlog za to je činjenica da se početni simptomi, kao što je intenzivniji kašalj ili otežano disanje uglavnom ne primete, jer su u pitanju najčešće pušači, koji su na ove tegobe navikli.
Pulmolog–onkolog iz Klinike za pulmologiju UKC Srbije dr Vesna Ćeriman Krstić kaže da je inovativna terapija značajno poboljšala lečenje. Kod određenog broja pacijenata koji je primaju omogućeno je duže vreme do progresije bolesti i značajno produženje života, što je najvažnije. Prema njenim rečima, danas svetski vodiči više ne savetuju samostalnu primenu hemioterapije u prvoj liniji lečenja kod većine pacijenata sa metastatskim karcinomom pluća.
- Međutim, imamo grupu pacijenata koja nam je ostala nepokrivena inovativnom terapijom. Reč je o pacijentima sa skvamocelularnim karcinomom pluća koji imaju PD-L1 ekspresiju od 1 do 49 odsto, kao i onima koji dobiju dijagnozu mikrocelularnog karcinoma pluća. Ovim bolesnicima za sada je jedina opcija za lečenje hemoterapija – objašnjava dr Vesna Ćeriman Krstić.
LJ. Petrović