U Novom Sadu održan pomen "zaboravljenim" žrtvama iz 1941.
NOVI SAD: Na Alamaškom groblju u Novom Sadu održan danas je pomen i osveštenje tabli sa imenima nastradalih Novosađana, koji su nevini poubijani od strane mađarskih fašista od 14. aprila do kraja tog meseca 1941. godine.
Otkrivena tabla sadrži popisana imena 179 žrtava krvavog fašističkog pira.
Prema rečima istoričara, prvih dana okupacije u Novom Sadu ciljano su ubijani Srbi po mnogobrojnim krajevima grada, a koje su mađarski okupatori ranije označili kao saradnike četničkog pokreta.
Među stradalima u prvim danima okupacije, bilo je mnogo i onih koji nisu Srbi, ali koji su tretirani kao neprijatelji nove vlasti.
Direktor Zavoda za zaštitu spomenika kulture Grada Novog Sada Siniša Jokić istakao je da je prošlo osam punih decenija teške tragedije, koja je, prema njegovim rečima, bila u potpunosti zaboravljena od strane bivših jugoslovenskih vlasti, jer među prvim stradalnicima i žrtvama fašističkog okupatora u Novom Sadu nije bilo onih koji su bili u partizanskom pokretu.
"Mi smo se sakupili da odamo počast jer je to najmanje što smo mogli da uradimo za te ljude koji su nevini stradali i oni su nevine žrtve fašističke agresije i fašističkog zločina", poručio je Jokić.
On je istakao da je Zavod za zaštitu spomenika kulture podigao više spomenika i informativnih tabli u vezi sa dešavanjima u Novom Sadu tokom Prvog i Drugog svetskog rata, ali i u čast mnogobrojnih istorijskih ličnosti.
On je naveo da njegov zavod ima tu čast da brine o kulturi sećanja, ali i da je veoma odgovorno raditi takav posao, posebno kroz prizmu teških istorijskih činjenica i okolnosti koje su pratile ratna vremena, a naročito, april 1941. godine.
"April 1941. godine, bio je krvav i strašan. Bombardovanje je bilo 6. aprila, 10. aprila proglašena je ustaška tvorevina Nezavisna država Hrvatska, a 14. aprila mađarske fašističke trupe ušle su i u Novi Sad. Taj mesec je bio pun tragedije. Nažalost, na tome se nije završilo, on je samo naslutio svu tragediju u maju i junu kada počinju pokolji i stradanja srpskog stanovništva i drugih nevinih ljudi na prostoru čitave Jugoslavije, a onda će se desiti i zloglasna Racija u januaru 1942. godine", naveo je Jokić, posebno naglasivši nužnost odavanja počasti svim nevino stradalih u ratnim vremenima.
Istoričar Đorđe Srbulović jedan je od najzaslužnijih za prikupljanje istorijske građe i identifikovanje žrtava u Novom Sadu tokom aprila 1941. godine.
On je naveo da nije bilo nimalo jednostavno doći do imena i identiteta 179 poginulih, a čija imena će ubudući biti istaknuta na spomeniku na Almaškom groblju u Novom Sadu, ali i da je nesporno daleko veći broj pobijenih novosadskih civila tokom aprila 1941.
"Na ovom spsiku nalaze se imena onih za koje smatram da su nesporni i koji su pojavljuju u imenima umrlih u novosadskim pravoslavnim crkvama, kao i dokumentacije Jevrejske opštine u Novom Sadu, te spiskovima žrtvama sačinjenih 1944. godine a koji se nalaze u Arhivu Vojvodine", naveo je Srbulović.
On je podsetio da je tokom aprila 1941. godine masovno ubijanje civila vršeno u tri navrata i da su najčešće na meti fašističkog okupatora bili Srbi, a koje su nove vlasti smatrale za saradnike četničkog pokreta, a koji je imao veliku masovnost u momentu izbijanja Drugog svetskog rata na području Kraljevine Jugoslavije.
Pomen nevinim žrtvama aprilskog stradanja iz 1941. godine danas u Novom Sadu služilo je sveštenstvo Srpske pravoslavne crkve, a okupljeni su poručili da se nadaju kako će stradalnicima mađarske okupacije biti odavana počast svakog narednog 14. aprila.