Počinje 51. FEST, "Zločin je moj" otvara festival

Najnovije ostvarenje "Zločin je moj" francuskog autora Fransoa Ozona, otvoriće 51. FEST u programu “Gala”, a premijera tog filma u velikoj sali bivše Dvorane Doma sindikata je već danima unapred rasprodata.

U pitanju je međunarodna premijera, jer će ova krimi drama krenuiti u francuske bioskope od 8. marta.

Pored premijere ovog filma, večeras će biti upriličen i program otvaranja i prikazivanje nagrađivanog kratkog filma "Bakšiš" Katerine Tana.

Tokom deset dana trajanja festivala, publika će imati priliku da gleda čak 113 filmova iz 39 zemalja, od čega 107 premijerno, u okviru devet programskih celina, a program FEST-a održavaće se na šest beogradskih lokacija u devet bioskopskih sala.

Tako će publika gledati najnovije filmove u Mts Dvorani (Sale 1 i 6), Jugoslovenskoj kinoteci (Sala “Makevejev”), Cineplexx Galeriji Belgrade (Sale 1, 2, 5, 7), Dvorani kulturnog centra Beograda, i Domu omladine Beograda, sve do 5. marta, kada će biti zatvoren 51. FEST.

Tokom festivala, kako je najavila direkcija, važna nagrada “Beogradski pobedniK” biće uručena i laureatima iz inostranstva, nemačkoj glumici Barbari Sukovoj, omiljenoj umetnici reditelje Rajnera Vernera Fasbindera, koja je igrala i kod velikana - Majkla Ćimina, Dejvida Kronenberga, Dejvida Linča, i nemačkom glumcu Udu Kiru.

Barbara Sukova će biti prisutna i sa svojim novim filmom “Dalilend” (SAD, Velika Britanija, Francuska) gde glumi sa Benom Kingslijem, koji tumači slavnog slikara Salvadora Dalija, a Udo Kir će predstaviti svoj najnoviji naslov "Moj komšija Adolf".

Takođe, najavljen je i dolazak nemačko-američke glumice Nastasje Kinski, junakinje kultnih filmova “Ljudi mačke” (1982) Pola Šredera, sa muzikom Dejvida Bouvija i “Pariz – Teksas” (1984) prema scenariju Sema Šeparda, u režiji Vima Vendersa.

U Glavnom takmičarskom programu u konkurenciju za nagradu “Beogradski pobednik” biće prikazano 17 ostvarenja iz 15 zemalja: Srbije, Hrvatske, Slovenije, Severne Makedonije, Albanije, Francuske, Nemačke, Španije, Ukrajine, Rusije, Turske, Irana, Meksika, Australije i SAD.

Filmovi „Opstanak dobrote“ australijskog reditelja Rolfa de Hera, i „Totem“ meksičke rediteljke Lile Aviles, stižu na FEST svega nekoliko dana posle svetske premijere na 73. Berlinskom festivalu - Berlinalu, na kojem su u konkurenciji za nagradu “Zlatni medved”.

Preporuka je i špansko-francuski projekat „Zveri“ Rodriga Sorogojena, nominovan za 17 nagrada Goja (španski ekvivalent američkoj nagradi Oskar).

U toj selekciji se nalazi i film "Ovuda će proći put" Nine Ognjanović, koji je svetsku premijeru imao na 29. Slemdens festivalu u Park Sitiju (Juta, SAD), gde je osvojio nagradu publike i specijalno priznanje žirija. 

Glavne uloge tumače – Jana Bjelica, Zlatan Vidović i Svetozar Cvetković.

Na tom programu su i tri manjinske srpske koprodukcije, i debitantska dugometražna ostvarenja: hrvatski "Tragovi" Dubravke Turić, gde igra i srpski glumac Dragan Mićanović, slovenački "Probudi me" Marka Šantića, i tursko-nemački "Sneg i medved" Seldžena Erguna.

Na Fest opet dolazi i makedonski autor Milčo Mančevski, koji će promovisati novi projekat, crnu komediju "Kajmak". 

Takođe, 51. FEST nudi i sedam ostvarenja nominovanih za Oskara 2023: „Tar“ Toma Filda, sa Kejt Blanšet u glavnoj ulozi (u Veneciji 2022 je osvojila nagradu za najbolju glumicu), „Razgovore žena“ Sare Poli, sa Runi Marom, Kler Foj, Džudit Ajvi, Frensies Mekdormand u glavnim ulogama, „Živeti“ južnoafričkog reditelja Olivera Hermanusa, romantična drama „Imperija svetlosti“ Sema Mendesa, sa Olivijom Kolman (“Otac”), dokumentarac „Sva lepota i krvoproliće“ Laure Poitras, koji je osvojio Zlatnog lava u Veneciji 2022.

Poljski sineasta Ježi Skolimovski, dobitnik Zlatnog pečata Jugoslovenske kinoteke na 37. izdanju FEST-a, prvi put je nominovan za Oskara u konkurenciji najboljeg stranog filma za delo „EO“ sa francuskom zvezdom Izabel Iper, dok je film „Marsel školjka u cipelama“, nominovan za najbolji animirani film, inače rediteljski debi Dina Flajšera Kampa.

Od domaćih filmova, osim spomenute drame “Ovuda će proći put”, čija je premijera 27. februara u Mts Dvorani, na 51. FEST konačno stiže, nakon sedam godina od početka snimanja, dugometražni dokumenatarac “YU Grupa – Trenutak sna” reditelja Darka Lungulova.

Novi film je ujedno i proslava više od 50 godina čistog rokenrola ovog legendarnog sastava, koji je za svoj jubilej, pola veka karijere, održao spektakl koncert na Stadionu Tašmajdan, krajem leta 2022.

Takođe, ovaj film je kruna proslave njihovog jubileja, jer su već imali izložbu njima u čast, kompletan boks set sa svim albumima grupe, u izdanju kuće PGP RTS, a realizovan je nedavno i mjuzikl “Crni leptir” prema njihovim hit pesmama, u Pozorištu na Terazijama.

Kultni film „Seobe“ Aleksandra Saše Petrovića biće prikazan selekciji “Fest klasik”, kao digitalno restaurisana, francuska verzija pod naziom “Migrations”.

Film je snimljen prema čuvenom istoimenom romanu Miloša Crnjanskog, i 30 godina posle svetske premijere, gledaoci će se susresti sa ovim delom u tehnički modernoj verziji.

Na zatvaranju će premijerno biti prikazan još jedan domaći film - „Usta puna zemlje“, poslednji koji je snimio legendarni reditelj Mladomir Puriša Đorđević (1924 – 1922) kao svoj “testament”.

Ovo je adaptacija istoimenog romana Branimira Šćepanovića, i zanimljiva je činjenica da je snimanje ovog filma naš vremešni reditelj u 98. godini završio samo nekoliko nedelja pre nego što nas je zauvek napustio, 23. novembra prošle godine. Glavne uloge tumače Radivoje Raša Bukvić i Sonja Kolačarić.

Na FEST stižu i ostvarenja iz Kana: novi film kontraverznog režisera Dejvida Kronenberga „Zločini budućnosti“, sa Vigom Mortensenom, nominovan za Zlatnu palmu, triler „Dvostruka prevara“ južnokorejskog reditelja Park Čan-Vuka, laureat nagrade za najboljeg reditelja na Kanskom festivalu, „Zvezda u podne“ Kler Deni - osvojila je Gran pri u Kanu, „Borekra“ Hirokazu Kore-ede, osvajač Nagrade ekumenskog žirija i za najboljeg glumca (Kang-ho Song), u Kanu, i „Osam planina“ Feliksa van Groningena i Šarlote Vandermirš, koji su takođe osvojili kanske nagrade.

Atraktivnost selekcije FEST-a je i u tome što će biti prikazano 29 filmova čiji su autori žene, ili kao samostalne rediteljke ili u korežiji sa drugima, i ta najnovija ostvarenja nam stižu iz 17 zemalja: Srbije, Hrvatske, Italije, Francuske, Nemačke, Holandije, Belgije, Švajcarske, Rusije, Turske, Azerbejdžana, Maroka, Kanade, SAD, Čilea, Meksika i Nigerije.

U Glavnom takmičarskom programu određen je i stručni žiri – hrvatski reditelj i scenarista Vinko Brešan, srpski glumci Petar Benčina i Jovana Stojiljković, reditelj i producent sa Madagaskara - Laza, i producentkinja Jelena Mitrović. Oni će odlučivati o nagradama - “Beogradski pobednik” za najbolji film, i za režiju, mušku i žensku ulogu, scenario i najbolji debitantski film.

Nagradu kritičara „Nebojša Đukelić“ za najbolji film regiona, dodeliće žiri u kojem su ove godine Maja Medić - fotografkinja, rediteljka, producentkinja, Greg De Kjur, teoretičar filma (SAD/Srbija), i Dijana Metlić, istoričarka umetnosti. 

Žiri nagrade “Milutin Čolić” dnevnog lista “Politika” za najboljeg reditelja srpskog filma, čine reditelji Stefan Arsenijević i Marko Đorđević, kao i fimska kritičarka i novinarka “Politike” - Dubravka Lakić. 

Nagradu “Fedeora” za najbolji evro-mediteranski film u Glavnom takmičarskom programu dodeliće tročlani žiri – Nenad Dukić, filmski kritičar, selektor programa festivala, producent, Mikelanđelo Mesina – italijanski filmski stvaralac i kritičar, kao i Mihalj Fuldžer – rumunski kritičar.

Osim Glavnog takmičarskog programa, FEST čine i selekcije - “Gala”, “Gala ”, “Fest Masters”, “Fest 51”, “Fest Specijjal”, “Fest Fokus”, “Intro Fest”, i “Fest Serija” - gde će biti prikazane dve prve epizode druge sezone TV serije “Tajkun”, sa Draganom Bjelogrlićem u glavnoj ulozi.

Na svečanom otvaranju 51. Festa crvenim tepihom ispred Mts dvorane, uz dobitnike počasnog “Beogradskog pobednika” – Lordana Zafranovića i Den Tanu, prema najavama direkcije, prošetaće i Vinko Brešan, Katerina Tana, Jovana Stojiljković, Petar Benčina, Stefan Arsenijević, Jelena Gavrilović, Jana Bjelica, Zlatan Vidović, Nina Ognjanović i mnogi drugi.