Muzej u Bačkoj Topoli otkriva znamenite ličnosti iz istorije
Opština Bačka Topola spada u srednje razvijene opštine u Srbiji, uprkos tome bogata je kako mesnim zajednicama, kojih broji više od 20, tako i istorijom i tradicijom.
Kako napominju iz Turističke organizacije opštine teritorija opštine naseljena je od praistorije o čemu svedoče i arheološke iskopine, koje se danas mogu videti i u Gradskom muzeju, poznatom i kao kaštel Krai, čiju izgradnju je naredio baron Pal Krai 1802.godine, a završen je tri godine nakon toga. O izgradnji danas nema sačuvano puno podataka, ali je zanimljivo da je to bila prva izgrađena kuća na sprat u ovoj opštini, ukoliko se ne računa katolička crkva. U nekadašnjem kaštelu porodice Krai, danas se osim Gradskog muzeja, u kom se mogu videti i originalni predmeti lekarskih porodica koje su živele u Bačkoj Topoli pre više od jednog veka, nalazi i Zavičajni arhiv, dok su u prizemlju smeštene galerija i sala za venčanja.
U Muzeju se može saznati i da su na ovim područjima živeli i Sarmati i Avari, a Mađari naseljavaju ove krajeve u devetom veku, i dalje mađarski i srpski živalj najviše naseljava teritoriju ove opštine.
Prilikom arheoloških iskopavanja nađena su čitava naselja i groblja naroda koji su vekovima unazad naseljavali prostore Bačke Topole.
U srednjem veku, na mestu današnje Bačke Topole, postojala je crkva pod imenom Pustatemplom.
-Naselje pod nazivom Topola pominje se prvi put u turskim tefterima 1543.godine, a oblik Topoly nalazimo prvi put u popisu mesta Katoličke nadbiskupije potvrđene kraljevskim zaštitnim pismom 1665.godine- kažu iz Turističke organizacije i dodaju da se od kraja 17.veka, do 1750.godine ova teritorija pominje samo kao pustara.
Ta ista godina, za ovo naselje i njenu prekretnicu predstavlja preokret, jer 15.septembra 1750. grof Antun Grašalković zadužuje slobodnjaka Ferenca Čizovskog za naseljavanje bačkotopolske pustare.
- Pal Krai je za zasluge u borbama Francuskih snaga 1800.godine, kao nagradu dobio Bačku Topolu, te ova porodica počinje da razvija naselje, i već 1806.godine dobija status varošice- kažu iz Turističke organizacije i napominju da su dobili i pravo za održavanje vašara tri puta godišnje, što je važno za društveni život, ali i razvoj naselja.
Početkom 1849.godine, Bačka Topola je opljačkana i grad je delimično izgoreo, a nakon Mađarske revolucije, polako počinje da se obnavlja.
Grof Janoš Ziči, inače zet barona Kraia je isplativši dugove svoga tasta, 1852.godine, preuzeo imanje.
- Industralizacija dolazi u drugoj polovini 19.veka i u to vreme najuglednija ličnost Bačke Topole je svakako doktor Janoš Hayi, lekar i zapovednik vatrogasne jedinice, čije lične predmete, uz saglasnot potomaka, danas možete videti i u Gradskom muzeju- kažu iz Turističke organizacije opštine Bačka Topola.
Prvi svetski rat usporava rast naselja, a Trianonski mir stavlja Bačku Topolu pod nadležnost Kraljevine SHS. Tokom trajanja Drugog svetskog rata mađarske okupacione snage se zadržavaju u Bačkoj sve do kraja rata, i tada počinje novi razvoj ove male opštine.
Počinje obimna izgradnja, menja se i izgled samog mesta i ambijent grada- kažu iz Turističke i dodaju da se Bačka Topola danas može pohvaliti muzejima, verskim objektima, etno kućom, razvijenom ugostiteljskom ponudom, ali i lovnim i ribolovnim turizmom, Zobnaticom, termalnom banjom, kao i vetrenjačom, koja je ostala samo jedna od četiri koliko je nekad brojala Bačka Topola.
