Stalno zaposlenih u Srbiji 2.060.000, ostali na crno ili povremeno
BEOGRAD: U Srbiji je, na osnovu podataka Republičkog zavoda za statistiku, na kraju drugog kvartala ove godine ukupno bilo zaposleno oko 2.060.000 ljudi.
Istovremeno, podaci iz Ankete o radnoj snazi pokazuju da je broj zaposlenih na kraju drugog kvartala bio daleko veći – oko 2.880.000 ljudi. Dakle razlika je oko 800.000 ljudi, što nije malo.
Ipak, nije reč o pogrešnom brojanju već o tome da prva cifra govori o registorvanoj zaposlenosti, a druga je dobijena na osnovu Ankete o radnoj snazi. Naime, istraživanje o registrovanoj zaposlenosti zasniva se na kombinovanju podataka Centralnog registra obaveznog socijalnog osiguranja i Statističkog poslovnog registra, a Anketom se ocenjuje obim radne snage i pod zaposlenošću podrazumeva rad i u formalnom i u neformalnom sektoru, a podaci su dobijeni u anketiranjem 11.493 domaćinstva, odnosno 27.593 osoba starosti od 15 godina pa naviše.
Što se tiče zaposlenih koji su redovno prijavljeni, na kraju drugog kvartala ove godine najviše je bilo radnika u prerađivačkoj industriji – 416.126, a najmanje zaposlenih koji zarađuju trgujući nekretninama – 5.649. I u delatnosti trgovine na veliko i malo i popravke motornih vozila radi veliki broj radnika – oko 332.000, a u delatnosti saobraćaja i skladištenja zaposleno je 114.619 ljudi. U poljoprivredi, šumarstvu i vodoprivredi zaposleno je 33.279 radnika, u delatnosti informisanje i komunikacija 59.143, a u delatnosti usluga ishrane i smeštaja 71.603 radnika. I u delatnosti građevinarstva svakog meseca platu prima gotovo 90.000 radnika, dok je u delatnostima snabdevanja vodom i upravljanja otpadnim vodama zaposleno 35.129 ljudi. U delatnosti administrativnih i pomoćnih uslužnih delatnosti radi čak 89.468 zaposlenih, u umetnosti, zabavi, rekreaciji ima 33.769 radnika. U rudarstvu radi 24.521 radnika, a u delatnosti snabdevanja električnom energijom, gasom i parom zaposleno ih je 28.094. Broj zaposlenih u finansijskoj delatnosti i delatnosti osiguranja kreće se oko 44.000, dok je 96.407 zaposlenih koji rade u delatnosti stručne, naučne i inovacione i tehničke delatnosti. U državnoj upravi i oblasti obaveznog socijalnog osiguranja radi gotovo 160.000 ljudi, u ostalim uslužnim delatnostima oko 41.000, u obrazovanju je radilo 140.000 ljudi, a u zdravstvenoj i socijalnoj zaštiti na kraju drugog kvartala radilo je 160.000 zaposlenih.
Registrovana zaposlenost kao zaposlene pordazumeva one koji imaju ugovor o zaposlenju, rade na određeno ili neodređeno vreme, koji rade van radnog odnosa na osnovu ugovora o delu ili ugovora o obavljanju privremenih i povremenih poslova, one koji se bave samostalnom delatnošću, osnivače privrednih društava ili preduzetničkih radnji, kao i one koji rade u poljoprivredi i nalaze se u evidenciji Centralnog registra obaveznog socijalnog osiguranja. S druge strane, prilikom analize podataka iz Ankete o radnoj snazi, u zaposlene se broje oni koji su najmanje jedan sat u nedelji obavljali neki plaćeni posao (u novcu ili naturi), kao i oni koji su imali zaposlenje, ali su bili odsutni s posla, uz garanciju povratka. Takođe, anketom su obuhvaćeni i neformalno zaposleni, a reč je zapravo o onima koji rade na crno – u neregistrovanim preduzećima, u registrovanim preduzećima bez ugovora o radu, kao i pomažući članovi domaćinstva.
Od ukupnog broja zaposlenih koje beleži registrovana zaposlenost, na kraju drugog kvartala u javnom sektoru radilo je 615.560. Uz zaposlene u oblasti zdravstva i socijalne zaštite, obrazovanju i kulturi i u administraciji je na nivou države i autonomne pokrajine radilo 133.750 državnih službenika, dok je na nivou lokalne samouprave bilo gotovo 29.000 zaposlenih. U državnim javnim preduzećima radilo je oko 90.000 zaposlenih, dok je njihov broj u lokalnim javnim preduzećima 62.300.
D. Mlađenović