Biljke neće moći da apsorbuju ljudsku emisiju ugljen dioksida
Novi izveštaj objavljen u sredu u časopisu „Nature“ ukazuje na to da vegetacija na Zemlji možda neće moći da nastavi da apsorbuje ljudsku emisiju ugljen dioksida u trenutnom kapacitetu, što bi ubrzalo klimatske promjene i pogoršalo njihove efekte, prenosi Radio Sarajevo.
Čovečanstvo u atmosferu svake godine ispumpa skoro 40 milijardi tona ugljen dioksida, i oko 50 posto ove emisije apsorbuju biljke u kopnenim i vodenim biosferama. Negativni efekti velikih količina ugljen dioksida koje apsorbuje zemljina vegetacija mogu se videti u do sada nečuvenom izbeljivanju korala i acidifikaciji okeana.
Iako je ugljen dioksid neophodan za rast biljaka, postoji granica koliko mnogo CO2 one mogu da apsorbuju. Prema vodećim autorima jedne nove studije, šefu katedre za ekologiju Univerziteta Kolumbija, Pjeru Džentinu, i njegovoj doktorantkinji Džuliji Grin, uticaj ekstremnih događaja na tlo, kao što su suše i poplave, umanjuju količine CO2 koje zemljina vegatacija može da apsorbuje.
Stope kojima su biljke mogle da apsorbuju gasove staklene bašte u velikoj meri su diktirale kako varijacije vodenih ciklusa – kao što su suše i poplave – utiču na tlo. Džentin i Grin su upotrebili četiri različita klimatska modela, da bi analizirali neto bio produktivnost (NBP), koja je jednaka količini ugljenika izgubljenog zbog pojava kao što su šumski požari i seča šuma. Posebno su proučavali kako vlaga tla utiče na NBP, analizirajući dugoročne trendove sušenja zemlje, i uticaj ekstremnih, kratkotrajnih događaja kao što su poplave i suše na zemlju.
"U suštini, da nema suša i talasa vrućine, kada u narednom veku ne bi bilo dugoročnog isušivanja zemlje, onda bi kontinenti bili u stanju da skladište dvostruko više ugljen dioksida nego sada", kaže Džentin u izjavi.
Prema studiji, varijacije u vlažnosti tla usljed suša i poplava već umanjuju sposobnost Zemlje da apsorbuje ugljen dioksid na trenutnom nivou. "Ovo je krupna stvar", kaže Džentin. "Ako vlažnost zemlje nastavi da umanjuje neto bio produktivnost trenutnom brzinom, a stopa kojom zemlja upija CO2 počne da opada do sredine ovog veka – kao što smo otkrili u modelima – mogli bismo potencijalno da vidimo veliko uvećanje koncentracije atmosferskog CO2, i odgovarajuće povećanje efekata globalnog zagrijevanja i klimatskih promena."
Ukratko, sposobnost biljaka i tla da apsorbuju ugljen dioksid iz atmosfere već je pogođena varirajućim i ekstremnim meteorološkim pojavama nastalim usljed klimatskih promjena koje izaziva čovečanstvo. Kako ovi efekti postaju sve istaknutiji, još više će sputavati planetu da apsorbuje ugljen dioksid, i s toga pogoršati ekstremne vremenske prilike, stvarajući đavolji krug.
Džentin kaže da studija ističe potrebu da posvetimo više resursa proučavanju načina na koji biljke reaguju na turbulencije vezane za vodu, da bi ta otkrića mogla bolje da se primene na modele, piše Vajs.
U međuvremnu, kaže Džentin, "Svi zaista moramo da đelujemo odmah, da bismo izbegli veće posledice klimatskih promena".