Novi broj Scene: Scenografija može da ponudi hranu za misli

Prihvatajući kao polaznu osnovu za razgovor tezu Aleksandra Milosavljevića da su predstave 53. Bitefa formirale dva toka - neke su afirmisale imerzivno pozorište, a druge svedočile o najtraumatičnijim momentima savremenog društvenog i političkog trenutka i kod nas i u svetu, kritičari Marina Milivojević Mađarev, Aleksandar Milosavljević i Andrej Čanji sačinili su analizu događaja na Bitefu, koja će sigurno zainteresovati čitaoce, ali će biti korištena i za neka kasnija iščitavanja i istraživanja - preporučuje Miloš Latinović, urednik “Scene”, predstavljajući u uvodnom tekstu novi broj 4 (oktobar - decembar) za 2019, ovog časopisa za pozorišnu umetnost, koji izdaje Sterijino pozorje.

Bitefu je posvećen i tekst koji je priredila Jelena Stojanović, o jednoj od festivalskih tribina, kao i prilog Slađane (Branislava) Bušić, o programu Bitef Polifonije.

Dramatizacija dela Bore Stankovića tema je nekoliko priloga u ovom broju “Scene”, čiji su autori Aleksandar Milosavljević, Branislava Ilić, čija je dramatizacija “Ruža, uvela” objavljena u celosti, kao i “Nečista krv” Jelene Mijović.     

Stranice “Scene” u rubrici “Savremeni svetski dramatičari” upoznaju čitaoce sa ruskom spisateljicom Žanar Kusainovom, poreklom iz Kazahstana, objavljujući, takođe u celosti, njeno delo označeno između proze i pozorišnog komada, pod nazivom “Videti kako odleće Tamoakanina duša”.  

Teorijskom delu “Scene” doprinose prilozi “Predviđanje prošlosti (Prolog ili dugi preobražaj)” Svetislava Jovanova, i “Stvarnost: prosjak na tronu (Sirova stvarnost i pozorište)” Ivone Janjić. Tu je i niz drugih teorijskih priloga, prikaza i osvrta, u ostalim rubrikama “Scene”.

“Srpski scenograf u velikom svetu” naziv je teksta posvećenog Aleksandru Deniću, 2014. proglašenom za scenografa godine u Nemačkoj, o kome piše Barbara Burkhart, u prevodu Bojane Denić s nemačkog jezika.

Za Denića je nemačko govorno područje za pozorište ono što je Holivud za film - prostor iz snova sa najboljim mogućnostima: ogromna publika, novca više nego bilo gde drugde, izvanredne radionice i mešavina svih mogućih žanrova, primećuje Barbara Burkhart.  

Brojne su i neobične Denićeve scenografije za dramske i operske predstave, među njima je i ona za “Prsten Nibelunga”, vezana za istorijat eksploatacije nafte, sa drvenim tornjem za vađenje nafte, tek kao jednim od scenografskih simbola toga. U intervjuu sa Birgit E. Vins, objavljenim u ovom broju “Scene”, pominje se i scenografija za “Fausta”, čija je radnja smeštena u Pariz dvadesetog veka, u vreme rata u Alžiru, po ideji da se “Faust” ne interpretira kao “nemački narativ, već kao refleksija o evropskoj kulturnoj dominaciji, mizoginiji i kolonijalnoj ekspanziji”.

Sve moje scenografije potencijalno ostavljaju snažan utisak, a publika ne mora da uhvati svaki detalj. Ali ono što zapaze, može da im ostane i posle predstave, a možda će se kasnije vratiti na to i pozabaviti se značenjem. To je ono što mislim kad kažem da scenografija može da ponudi “hranu za misli”, a ona to i radi, naveo je Denić.  

N. P-j.