KONCERT HORA KARLOVAČKE BOGOSLOVIJE U SINAGOGI Identitetski i duhovni pečat

Hor će se novosadskoj publici predstaviti pažljivo biranim duhovnim i rodoljubivim pesmama, a nastupiće i etno grupa „Korijeni“ iz Banja Luke, kao i gost iznenađenja.

Večerašnji koncert jedan je od dva velika koje Karlovačka bogoslovija planira u godini jubileja  izvan Sremskih Karlovaca nastojeći da tako promoviše svoje postojanje i sve vrednosti koje kao škola čuva – nasleđene i one koje su potvrđene tokom istraživanja u okviru priprema za obeležavanje značajne godišnjice. Posebno važno u nizu vrednosti kojima se može podičiti ova škola jeste karlovačko pojanje koje je oblikovano, nastajalo i notno beleženo notno i u njoj, i učinilo je da bude tačka u kojoj se susreću i protiču razne faze razvoja pojanja.

- Posebno smo u tom programu stavili akcenat na hor - kaže rektor Karlovačke bogoslovije protojerej-stavrofor mr Jovan Milanović. -  Karlovčaka bogoslovija već vekovima, može se reći, ima hor. Organizvovali smo i turneje po Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, južnoj Srbiji i Severnoj Makedoniji. Ostaje još jedna na jesen. Promovisali smo na taj način lepotu pojanja, ali istovremeno smo se utvrdili u bratskoj ljubavi i jedinstvu koje nam je svima potrebno.

Milanović kaže da se pojanje u Bogosloviji i Karlovačkoj mitropoliji  razvijalo od vremena kad je patrijarh Arsenije treći Čarnojević  došao na ove prostore. Zna se pouzdano, ističe on, da je Kornelije Stanković prve zapise crkvenog pojanja načinio u Karlovcima slušajući tadašnjeg paroha Donje crkve Atanasija Popovića. Na polju zapisivanja muzike značajan doprinos dao  je i arhimandrit krušedolski Dimitrije Krestić, koji je jedno vreme bio profesor  u Bogosloviji, tako da je u drugoj polovini 19. veka  došlo do osetnog povećanja notnih zabeleški.

- Tada se pojavljuju autori kao što su Barački, Taušanović, Kozobarić, koji prve decenije 20. veka beleže srpsko crkveno pojanje koje su čuli ovde u Karlovačkoj bogosloviji. Horsko pevanje se pojavljuje u Bogosloviji kao obavezna aktivnost posle 1875. godine  i od tada  je nezaobilazan elemenat i deo našeg tradicionalnog izvođenja pesama. To polifono, četvoroglasno pojanje u Karlovačkoj bogosloviji negovano je zahvaljujući vrsnim dirigentima. Takav je bio Sveti Irinej bački koji je dok je bio profesor Bogoslovije i protosinđel u Patrijaršijskom dvoru, jedno vreme dirigovao horom Bogoslovije i horom Saborne crkve. Posle obnavljanja Bogoslovije  tu dužnost obavljao je Branko Čenejac  koji je prvi zapisao i određene patriotske pesme na zahtev tadašnjeg rektora. Te pesme su izvođene i ostale kao svedočanstvo da se tvoračka sila pisanja melodija s punim pravom dovodi u vezu sa ovom kućom.

Rektor napominje da je na početku godine objavljen kompakt disk sa pesmama u izvođenju školskog hora i to je treći nosač zvuka koji Bogoslovija ima danas. Ovaj poslednji izašao je u 500 primeraka i već je razgrabljen. Postoje ideje da se sva tri objedine u ovoj godini i nastavi  s promocijom čudesnog karlovčakog pojanja koje je za školu osobit blagoslov i znak identitetskog i duhovnog prepoznavanja koje čini da u moru novih izazova Bogoslovija ima čime izaći pred pretke i šta ostaviti potomcima.

Specifičnost Bogoslovije u pogledu muzike je i u tome što ima dvoje profesora koji podučavaju đake muzici. Profesor Jovan Stojanović otkriva đacima tajne pojanja, dok Mila Radonić vodi hor. 

Z. Milosavljević