Jezikomanija: Dinar para
Novčana jedinica u Srbiji je DINAR, a pitate li se odakle nam ta reč?
Dinar je latinskog pa i grčkog porekla. Potiče još iz vremena Rimske imperije, iz 3. veka pre naše ere! Od 269. godine p.n.e. kovao se u Rimu srebrni novac denarius (desetak, desetica, desetača), nazvan tako po tome što je sadržavao deset asa (a „as” je bio u Rimu novčana jedinica).
U Grčkoj je još ranije postojao denarion. U istočnim jezicima, posebno u arapskom, denarion, odnosno denarius, postao je dinar.
Arapi su od 7. veka kovali zlatne novčiće s takvim nazivom. S istoka je DINAR dospeo u naše krajeve negde početkom 14. veka, i to preko Dubrovnika, gde je postojala kovnica novca, iz koje su se dinari širili po celom Balkanu.
Kao novčana jedinica dinar je u Srbiji uveden tek krajem 19. veka, a kasnije je prihvaćen i u Jugoslaviji, zamenjujući, 1918. godine, crnogorski perper i austrougarsku krunu, koja je dotad važila u krajevima što su bili pod austrougarskom vlašću.
Dinar je novčana jedinica i u drugim zemljama, uglavnom arapskim: u Iraku, Jordanu, Adenu, Alžiru, Bahreinu, Kuvajtu i Tunisu.
Naziv PARA potiče iz turskog jezika. Izvorno značenje je SREBRO (od arapskog BARA – srebro). Od 17. veka para je bila osnovna novčana jedinica u Turskoj carevini, a naši su je ljudi shvatili kao novac uopšte. Zato se i danas kaže: nemam para, što znači – nemam novaca.
Krajem 19. veka PARA je u Srbiji prihvaćena kao naziv za najmanju novčanu jedinicu (stoti deo dinara), što se zadržalo do danas.
N. Mirković