Vojvođanska škola interkulturalizma u Temerinu

Program se sprovodi uz podršku Misije OEBS-a u Srbiji, a zamišljen je kao rad sa učenicima srednjih škola u čitavoj Vojvodini. Prva Vojvođanska škola interkulturalizma organizovana je u temerinskoj srednjoj školi „Lukijan Mušicki“ s po pet polaznika učenika završnih razreda srpske i mađarske nacionalnosti.

Njima se priključilo još petoro đaka rusinske nacionalnosti iz Novog Sada. Grupa je, tokom nekoliko nedelja programa, pohađala specifične radionice i treninge.

Pokazalo se da učenici Srbi i Mađari, čak i kada su im učinionice jedna do druge, nikada nisu međusobno komunicirali! Poražavajuća je činjenica da je najčešći odgovor na pitanje zašto je to tako – Nemamo šta da tražimo u drugoj grupi. Nemamo ista mesta za izlaske, ne slušamo istu muziku…. Vremenom, kako je podozrenje, usled druženja s nepoznatim drugarima, popuštalo, iskristalisalo se stidljiv, ali jasan odgovor da je glavni uzrok barijeri nepoznavanje srpskog i mađarskog jezika. S Rusinima iz grupe to nije slučaj, đaci se druže s ostalima i mnogo lakše uspostavljaju komunikaciju.

Zašto baš Temerin? Zato što je ovo mesto pokazatelj, svojevrsni lakmus papir, za stanje međunacionalnih odnosa u Vojvodini. Ako je u Temerinu sve u redu, i u Vojvodini je tako, kaže idejni tvorac Vojvođanske škole interkulturalizma, prvi čovek Centra za razvoj civilnog društva Snežana Ilić.

Šale su relaksirale međusobne odnose svih učenika, ambijent je postao vrlo prijatan, počela je komunikacija, smeh…!

Neke igre su dovele do toga da su se, po rečima samim đaka, oni počeli osećati, mnogi po prvi put, ravnopravno i nediskriminisano. U jednoj od uspešnih relaksirajućih radionica Srbi su pokušali da čitaju tekst na mađarskom jeziku, a Mađari su se prvi put sreli s rusinskom ćirilicom.

Ona navodi da je njena nevladina organizacija u istraživanju tokom 2012. utvrdila da u Vojvodini veliki uticaj na mlade imaju desničarske organizacije kao što su: Nacionalni stroj, Obraz, Strelasti krstovi, Pokret Županija 64…

Upravo zato smo u školi “Lukijan Mušicki” s tri grupe mladih, koji su mađarske, srpske i rusinske nacionalnosti, iz Temerina, Ruskog Krstura i Đurđeva, odluèili da kroz rad sa srednjoškolcima pokušamo da sagledamo današnji ambijent u kome odrastaju. Rezultati nisu ni malo idilični, ali upoređujući atmosferu u prvim danima škole sa onom na kraju radionica, predavanja i druženja, znamo i tvrdimo da ima nade da se sve može pomerati ka dobrom. To su nam deca rekla i pokazala, iznosi gospođa Ilić.

Tokom škole je izašlo na videlo da mladi ljudi s 18 godina još uvek nemaju ni osnovnog znanja o ljudskim pravima, kao ni o pravima nacionalnih manjina. U iznetim stavovima po mnogim temama, koje su bile predmet predavanja i radionica, stavovi uèenika su se kretali od izrazito konzervativnih do nešto liberalnijih.

Osim predavanja i radionica, đaci su posetili i aktivno učestvovali u radu više institucija kulture, posetili Novosadsko pozorište, obišli „svoje” i „njihove” crkve, kao i Sinagogu.

B. Opranović