Ni dugogodišnji bračni parovi nisu imuni na razvod
Psiholozi smatraju da je čin odlaska u penziju jedan od jačih socijalnih stresova koji menja život čoveka.
Najčešće se ljudi nakon penzionisanja posvećuju svojim supružnicima, pa otuda nije retko da tek posle 30-40 godina shvate kako su život proveli sa nekim ko im zapravo uopšte ne odgovara. Jednostavno, prethodnih decenija su jurili za karijerom, veoma malo boravili kod kuće, bili posvećeni drugačijim obavezama i stalno vijali vreme.
Kada toga više nema već se život svodi na dom i onoga ko je u njemu, onda priča može biti sasvim drugačija. Otuda je i visok procenat razvoda upravo u poznim godinama, što je suprotno verovanju da su supružnici tada u mogućnosti da se posvete jedni drugima i najzad imaju dovoljno vremena da rede ono što radi posla i podizvanja dece nisu mogli.
Kada se u poznim godinama, a često je to upravo kada se stigne do penzije, pripadnici trećeg doba suoče sa činjenicom da razvod više neće izazvati traumatsku situaciju za celu porodicu, pogotovo za već odraslu decu, usledi razvod. Razlozi za razvod u poznim godinama mogu biti različiti: od neslaganja naravi, što dođe do izražaja zbog celodnevnog boravka zajedno, do fizičke ili psihičke bolesti partnera, a ima i onih koji tek kada dođu u penziju počnu da razmišljaju o tome šta su propustili i pokušavaju to da nadoknade. Psiholozi koji se bave pitanjima trećeg doba ističu da postoje i oni koji su razvod isplanirali i pre nego što su se penzionisali, ali su čekali da sve zajedno sa partnerom pozavršavaju i onda dignu sidro i počnu da žive sasvim drugačiji život od onoga kakav su imali dok su bili u braku.
Postoje i pripadnici trećeg doba koji višom silom postaju samci, zbog smrti supružnika. Muškarci, po pravilu, teže prebole smrt supruge, dok se žene lakše nose sa činjenicom da ih je bračni drug posle nekoliko decenija napustio. Međutim, i jedni i drugi, odnosno i udovci i udovice, danas nastavljaju život i sve češće se odlučuju na novu udaju ili ženidbu jer ne žele da žive sami.
Pored razvednih penzionera, na novu ljubav odlučuju se i mnogi udovci i udovice. Prema statističkim podacima, pre šest godina se 899 žena i 1.715 muškaraca trećeg doba odlučilo da ponovo stane pred matičara. Pet godina kasnije, venčali su se 961 žena i 1.938 starijih muškaraca. Psiholozi tvrde kako se u praksi događa da upravo ti pozni brakovi budu kvalitetniji i manje opterećeni, jer su oslobođeni očekivanja od budućnosti i zapravo ispunjavaju ono što su nekada mladi, a sada stari supružnici od života očekivali.
S godinama jačaju i negativne emocije
Stručnjaci za dušu koji su tražili odgovor na pitanje zašto se pripadnici trećeg doba sve češće razvode, zaključili su kako su neprijatne emocije jače i prisutnije što su supružnici stariji. Razvod u poznim godinama donosi osećaj samoće za onog ko je ostavljen, ali uz pomoć porodice, prijatelja i fizičke aktivnosti taj osećaj se smanjuje, pa se razvedeni penzioneri vraćaju oporavljeni među svoje vršnjake i spremni su da krenu od samog početka.
Ima i starijih osoba koje u poznim godinama neće da idu pred matičara, već se nakon razvoda ili smrti supružnika odlučuju za vanbračnu zajednicu. Zbog te vanbračne zajednice koju će provesti sa osobom za koju smatraju da je ono što im u trećem dobu treba oni se razvode ili sa njom žive nakon što su postali udovci ili udovice, ali odbijaju da ozvaniče vezu brakom. Često to ne čine i zbog svoje dece, jer veruju da im deca neće zameriti ukoliko imaju “nekog”, ali da hoće ukoliko se zvanično ožene.
Stvarnost pokazuje da i osobe trećeg doba danas gledaju da budu srećne pa i po cenu da se razvode posle više decenija braka, da se žene ili žive sa znatno mlađim partnerima, da iz korena menjaju ponašanje i rade ono što nikada radili nisu. Uverni da više namaju šta da izgube, kroje život po svojoj meri. Penzionisanje, od kojeg na početku doživljavaju stres i za koje često veruju da je kraj, dobrom delu penzionera otvara nova vrata života – života koji će biti onakav kakvim ga oni stvori i sa kim ga žive.
Razvodi starijih osoba uglavnom se rešavaju sporazumno, jer se oni ne bore za starateljstvo nad decom, koja su kroz decenije zajedničkog života postala samostalna. Najčešće sporenje starijih osoba tokom razvoda je oko imovine i podele onoga što se decenijskim životom steklo. Kada se to reši, onda daljih problema nema. Često se događa da nakon razvoda, nekadašnji bračni drugovi postanu bolji prijatelji nego što su to bili dok su živeli u braku i da imaju više tema za razgovor, a vezuju ih i zajednička deca, unučad, rodbina...
Veći deo bračnih drugova ostari zajedno. Oni krizu penzionisanja i boljeg upoznavanja među sobom zajedno preguraju, posvete se jedno drugom, brinu međusobno, dočekuju i ispraćaju decu, raduju se unučadima, zaboravljaju sve ono što je bilo ružno i počinju da žive neki drugi život u trećem dobu.
LJ. Malešević