Na današnji dan u Starom Brodu Crna legija ubila 6.000 Srba
Ustaške jedinice, predvođene Jurom Francetićem, su u proleće 1942. godine pokrenule ofanzivu sa namerom da proteraju i pobiju srpsko stanovništvo iz istočnog dela BiH da bi ostvarili cilj - granicu NDH na Drini, a najmasovniji pokolj izvršen je na današnji dan u Starom Brodu kod Višegrada.
Tokom ove ofanzive, mučki je ubijeno više od 6.000 Srba sa područja Sarajeva, Sokoca, Olova, Kladnja, Rogatice, Han Pijeska i Višegrada, koji su pokušali da pređu reku Drinu i potraže spas u Srbiji.
Ofanziva je počela u martu i kretala se prema Drini, potiskujući ispred sebe desetine hiljada izbeglica.
U Višegradu su prelaz u Srbiju blokirali Italijani, pa je jedan broj ljudi krenuo prema Starom Brodu i Miloševićima, po teškom terenu i izložen napadima ustaša i muslimanske Handžar divizije.
Srpske civile nagomilane na obali napale su ustaše, ubijale, mučile, silovali žene i bacala u vodu, a neki su da bi se spasili od ustaškog noža sami skakali u ledenu Drinu.
Ustaše Crne legije su u ovom pokolju ubile više od 6.000 nenaoružanih Srba, isključivo civila. Jedan broj ljudi se namerno ili nenamerno utopio u reci Drini bežeći od ustaša.
Najmasovnije ubijanje ljudi je izvršeno 22. marta 1942. godine, ali su ubijanja trajala i do početka maja 1942. godine.
Prema istorijskim podacima, zgroženi ovim stradanjem srpskog civilnog stanovništva, Nemci su prekinuli ovaj stravični pokolj i dozvolili ljudima da pređu u Srbiju ili da se vrate svojim domovima. Nažalost, polovina onih koji su se vratili, stradala je u narednom periodu.
Pokolj u Starom Brodu i Miloševićima desio se proljeća 1942. godine, uglavnom na obalama rijeke Drine, u mestima Stari Brod i Miloševići, opština Višegrad.
Hroničari su zapisali da je jednog od tih dana ratne 1942. godine, ne želeći da dopadnu u ruke ustaša, sa stena u Drinu zajednički skočilo čak 320 devojaka.
Malobrojni Srbi koji su preživeli ovaj ratni pakao, nakon Drugog svetskog rata, očekivali su da će ih nadležne vlasti pozvati da svedoče, da se poznati zločinci privedu pravdi i osude. Umesto toga zavladao je muk, a preživeli su pamtili i prepričavali, mnogi i zapisivali.
Jedan od smelijih, književnik Momir Krsmanović je sedamdesetih godina prošlog veka napisao roman "Teče krvava Drina", nakon čega je šikaniran, zabranjivan, osporavan i napadan.
U mestu Stari Brod je tokom 2008. godine podignuto obeležje u znak sećanja na ovaj zločin. U pločama od kamena su uklesana imena ubijenih. Nešto kasnije, u maju 2010. godine započeta je gradnja spomen kapele i zvonare.
U Starom Brodu je u septembru 2019. godine osveštan Spomen-muzej starobrodskim žrtvama u okviru obeležavanja 77 godina od stradanja više od 6.000 Srba Sarajevsko-romanijske regije. U Spomen-muzeju postavljeno je 27 skulptura sa 39 likova, koje simbolizuju zbeg i ulazak srpskih majki sa decom u naručju u nabujalu Drinu.
Spomen-muzej osveštao je Njegovo visokopreosveštenstvo mitropolit dabrobosanski Hrizostom sa sveštenstvom.
Spomen-muzej je uradio arhitekta Novica Motika iz Zvornika, a izgradnju su finansirali Miodrag Davidović Daka i Spasoje Albijanić.
(SRNA, RTRS, Dnevnik)