U ponedeljak u šidskoj opštini počinje projekat Prva mamografija

Pokretni mamograf će pod sloganom „Bori se kao žena” obići mesta koja su najudaljenija od zdravstvenih centara u kojima se može obaviti ovo snimanje, a žene će imati priliku da ovaj pregled obave u svom mestu, besplatno i bez uputa. Planirano je da se do kraja godine projekat realizuje u 11 opština u Vojvodini, i nastavi iduće godine.

Pokrajinska vlada je pokrenula ovaj projekat, polazeći od podatka da u Srbiji svaka dvanaesta žena oboli od tumora dojke, što je najčešći uzrok prevremene smrti žena kod nas. Svake godine od ove bolesti umre 1600 žena, a registruje se oko 4600 novoobolelih. Rana dijagnostika je izuzetno značajna, jer je svaki tumor otkriven na vreme - izlečiv. Najznačajnija metoda u ranom otkrivanju tumora dojke je mamografija.

Cilj ovog projekta iza kojeg stoji Pokrajinski sekretarijat za zdravstvo jeste da se ženama u seoskim sredinama snimanje pokretnim mamografom omogući besplatno, bez uputa, bez zakazivanja i bez zdravstvene knjižice.

Snimanje dojki pokretnim mamografom u Višnjićevu i Adaševcima će obavljati stručni tim Kliničkog centra Vojvodine. Mamograf će se nalaziti ispred ambulante, a žene starije od 45 godina imaju pravo na ovaj značajan dijagostički pregled, ali i obavezu prema svom zdravlju da iskoriste ovu priliku.

Pokretni mamograf je u kombiju, koji ima dve prostorije. U jednoj je aparat i tu ulaze žene koje se snimaju, a u drugoj prostoriji je tehničar koji snima. Svaki put će kombi biti parkiran ispred ambulante lokalnog doma zdravlja, gde će žene koje su se prijavile za mamografiju popunjavati upitnik i potpisivati saglasnost. Snimci se internetom šalju u Centar za radiologiju Kliničkog centra Vojvodine, gde tim od troje radiologa čita svaki nalaz. U slučaju potrebe žene će biti pozvane na dopunsku dijagnostiku u roku od 48 sati, a uredni nalazi se uručuju izabranim lekarima u domovima zdravlja. Ukoliko promena treba da se dodatno ispita, žene se pozivaju u Klinički centar Vojvodine, gde se po potrebi radi i biopsija, kao i ph nalaz. Ukoliko treba, pravi se „kalup”, što je uzeto tkivo koje se ispituje na receptore, i nosi se u Institut za onkologiju Vojvodine u Sremskoj Kamenici.

Pre dolaska pokretnog mamografa u svakom selu će biti održano predavanje, kako bi se ženama objasnio značaj ovog snimanja. Takva predavanja su održana u Višnjićevu i Adaševcima i za snimanje se odmah prijavilo 126 žena.

U Vojvodini ima oko 289 000 žena koje bi po godinama trebalo da urade mamografiju, a pregleda se sedam-osam odsto. Organizovani skrining se radi samo u osam ustanova u Vojvodini koje pozivaju žene na preglede i to u Novom Sadu, Sremskoj Mitrovici, Somboru, Subotici, Zrenjaninu, Senti, Pančevu i Rumi, a Vrbas, Vršac i Kikinda nisu u Nacionalnom skriningu. U ostalim vojvođanskim zdravstvenim ustanovama radi se snimanje po potrebi i uputu lekara.

Od ukupnog broja žena koje su uradile mamografiju, svega njih 30 odsto su sa sela, a i to u slučajevima kada posumnjaju na nešto ili napipaju promenu. U šidskoj opštini nema mamografa i za dve godine se iz ove opštine javilo samo 200 žena na pregled u Opštu bolnicu u Sremskoj Mitrovici.

Od 45 opština u Vojvodini, 15 opština nema mamograf, a četiri opštine imaju ovaj aparat, ali nemaju radiologa. U desetak opština imaju samo jednog radiologa koji radi i ultrazvučna i rendgen snimanja, te ne stiže da radi i mamografije, ili može da uradi jednu do dve dnevno.

LJ. P.