SEZONA SALAŠARSKIH SLAVA Veselo od Ognjene Marije do Velike Gospojine
SOMBOR: Ako je jul obeležio niz proslava vezanih za ovdašnje stanovnike rimokatoličke vere, poput Svetog Antuna ili Dužijance, avgust je defeinitivno mesec kada najveći broj somborskih sela i salašarskih naselja protekne u znaku obeležavanja pravoslavnih slava samih naselja.
Počne to još krajem jula, da bi se završilo sa Velikom Gospojinom u Kljajićevu i legendarnim proslavama ovog hrišćanskog praznika u starostavnom Staparu. Kako je vekovima bivalo, tako je i ove godine veselo za domaćinskim ali i trpezama, postavljenim na javnim površinama sela i salaša, pa su i pravoslavno verujući počeli da uzvraćaju gostoprimstvo svojim komšijama katolicima.
Prvi su se i to poslednja dva julska dana radovali i okupljali salašari Bilića i Obzira, koji proslavljaju Svetu Marinu, ili u narodu češće nazivanu Ognjena Marija. Kao što to biva, kapije se ceo protekli vikend nisu zatvarale, pa je u gotovo svakoj kući ova dva salašarska naselja bilo veselo do duboko u noć. Kako se radi o prazniku koji ne pada u dane posta, ispred Doma kulture u Biliću se u mnogo kotlića naveliko kuvao ovčiji paprikaš, ali tek nakon večernje službe u mlenom hramu, takozvanoj Bilićkoj vodici. Daleko više vernika se okupilo na svetoj liturgiji na sam dan slave, u subotu, nakon čega su se tamošnji salašari veselili sa svojim gostima u vlastitim domovima.
Mada im je seoska slava Sveti Ilija, koji pada 2. avgusta, stanovnici omalenog sela Kolut, koje se nalazi na putu od Bezdana i Bačkog Brega, odnosno graničnog prelaza sa Mađarskom, iskoristili su poslednji julski vikend kako bi održali takmičenje u tradicionalnim sportskim disciplinama „Ličke oke“ i to jubilarni 25. put. Takmičari su odmerili snage u osam disciplina koje su se upražnjavale i u starom kraju, odnosno u Lici, iz koje su današnji žitelji Koluta kolonizovani nakon Drugog svetskog rata.
Čak 12 seniorskih i dve dečje ekipe odmerile su snage u trci u yakovima, trčanje po brvnu, vučenje kuke, pretezanje štapa, obaranje ruke, bacanje kamena s ramena, penjanje uz stožinu i nadvlačenje konopa, a nakon zbrajanja svih rezultata kao najbolja ekipa pokazali su se „Plaščani“ iz Rastine, drugo mesto osvojila je ekipa „Kumovi“ iz Bačkog Brestovca, a treći su bili domaćini, „Lički majkani“ iz Koluta.
Manifestaciju je otvorio gradonačelnik Sombora Antonio Ratković, koji je pozdravio sve prisutne i naglasivši da su događaji poput ovoga od izuzetne važnosti za očuvanje tradicije i da će Grad Sombor nastaviti sa podrškom ovoj i sličnim manifestacijama.
Tekst i foto: M. Mć