RADOVI NA JEDNOM OD SIMBOLA GRADA ZRENJANINA Žarko Zrenjanin zablistaće u punom sjaju
ZRENJANIN: Na inicijativu gradonačelnika Zrenjanina Sime Salapure, započeli su radovi na čišćenju, konzervaciji i restauraciji spomenika Žarku Zrenjaninu.
Zavod za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin dobio je pomoć Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja za investiciono održavanje spomenika i ratnih vojnih memorijala, u iznosu od 650.000 dinara. Nakon sprovedenog tendera, radovi su povereni preduzeću „Granit - Liješće” iz Sremske Mitrovice, s brojnim referencama u ovakvoj vrsti delatnosti.
Stručnjaci Zavoda za zaštitu spomenika kulture ističu da bronzani deo spomenika nema vidljiva (varovi, spojevi) i mehaničkih oštećenja. Figura je u većem delu površina pozelenela (bakarni sulfat koji je deo patine), ali je oksidacija toliko neujednačena da je stvorila vizuelni efekat curotina, koje podsećaju na ptičiji izmet. Na pojedinim mestima debljina soli je mnogo veća u odnosu na susedne površine, zbog neujednačenosti strukture bronze, a i zaklonjenosti zadnje strane ispred zgrade. Betonski postament sa obloženim crnim kamenim granitnim pločama je takođe zaprljan od curotina sulfatnih soli iz fugni, dok su uklesana slova u granitnoj ploči isprana. Pored toga, zgrada Komiteta iza spomenika je od kamena peščara, ispisana grafitima, dobrim delom zaprljana i veoma ruži ambijent spomenika.
Sve navedeno uslovilo je neophodnost restauracije i sanacije spomenika, uz očuvanje i rekonstrukciju elemenata izvornog izgleda i originalnih materijala, a uz uklanjanje svih elemenata koji narušavaju izvorno zdanje. Izvođači radova pristupili su osnovnom čišćenju spomenika, nakon čega će se ukloniti sve naslage bakarnog sulfata i postupak ponavljati dok se ne dođe do bronze. Izvršiće se potom impregnacija, nanošenje završnog i zaštitnog sloja koji će štititi spomenik od daljeg propadanja i otporan je na atmosferske uslove. Očistiće se i prepolirati sve granitne ploče na postamentu, uz retuširanje natpisa na njima i kompletno pranje i čišćenje od grafita zidnog platna u pozadini, kao ambijentalne celine.
Spomenik narodnom heroju Žarku Zrenjaninu, jedan je od simbola grada i mesto niza događaja kojima se neguje sećanje na antifašističku borbu. Rad je vajara Radeta Stankovića, visok je tri metra i postavljen na 60 cm visokom postamentu. Otkriven je 1952. godine na Trgu slobode, gde se nalazio do 1964. godine kada je, zbog rekonstrukcije trga, premešten na lokaciju na kojoj se i sada nalazi - ispred zgrade svima znane kao Komitet. nekadašnjih društveno-političkih organizacija, poznatoj kao „Komitet”.
Misli se da je spomenik nekada bio crne boje, jer i danas postoje delovi u donjoj zoni koji su tamni, i nisu pozeleneli.
V. H.
