Obnovljen Spomenik žrtvama fašizma na Žitnom trgu u Zrenjaninu

Osim temeljnog čišćenja postolja i tri kamena obeliska, zamenjene su oštećene i popunjene nedostajuće mermerne ploče na postamentu, rekonstruisan je ukrasni zid od žute klinker-opeke oko spomenika i obnovljen je natpis na spomeniku sa imenima trideset žrtava, koje su nastradale u tragičnim ratnim događajima 9. januara 1942. godine.

Podsetimo, na treći dan pravoslavnog Božića, fašisti su u tadašnjem Petrovgradu, Dragutinovu i Banatskom Aranđelovu pogubili 150 rodoljuba. Trideset građana srpske i romske nacionalnosti, zarobljenih u racijama tokom jeseni 1941. godine u nekoliko mesta u Banatu, streljano je u Zrenjaninu, u dvorištu sudskog zatvora, a potom su njihova tela na zaprežnim kolima proneta centralnim gradskim ulicama i obešena na Žitnom trgu, gde su stajala do sutradan. To nisu bili samo komunisti, već i obični građani i slobodarski opredeljeni ljudi, koji nisu želeli da prihvate nemačku okupaciju. Među njima su bili i neki od organizatora antifašističke borbe u srednjem Banatu  - dr Lazar Mijatov, skojevka Olga Ubavić i Ivan Vioglavin.

Bio je to prvi Božić u Zrenjaninu pod fašističkom okupacijom i pokušaj okupatora da na svirep način uguši antifašistički pokret, ali je postigao upravo suprotno i još više ohrabrio rodoljube da se okupe u borbi za slobodu. Spomenik koji podseća na ovaj događaj, a čiji je autor zrenjaninski arhitekta Milorad Berbakov, otkriven je 7. jula 1986. godine, povodom 45. godišnjice od početka ustanka naroda Srbije u Drugom svetskom ratu. Spomenik je u međuvremenu oronuo, a izbledeo je i natpis na njemu, sa imenima žrtava, zbog čega je bilo potrebno obaviti restauraciju. Ona je obavljena pred obeležavanje 80. godišnjice od stradanja građana kojima je monument posvećen.

Ovo je, inače, treći značajniji spomenik posvećen događajima i žrtvama Drugog svetskog rata, obnovljen u toku prethodne i ove godine. Prošle godine Grad Zrenjanin je, u saradnji sa Ministarstvom za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja i Zavodom za zaštitu spomenika kulture, obnovio dva spomen-obeležja - spomenik na Mihajlovačkom drumu, posvećen stradanju boraca Petrovgradskog partizanskog odreda, kao i spomenik Veljku Lukiću - Kurjaku i stradalim učesnicima Narodno-oslobodilačkog rata, u centru Lukićeva.

Ž. B.