Linija istog stila vodi do Nansija

zajedno sa kolegama iz francuskog grada Nansija. Izložbu pod nazivom „Secesija (Art Noveau) na dva različita dela kontinenta” predstaviće arhitekta mr Gordana Prčić Vujnović i istoričar umetnosti Neda Yamić, dok će grad Nansi predstaviti Valeri Tomas. Republičko Ministarstvo kulture i informisanja izdvojilo je za ovu izložbu 150.000 dinara putem konkursa namenjenog projektima koji će se ove godine realizovati u Kulturnom centru Srbije u Parizu.

Specifičnosti ovog pravca u arhitekturi po kojima nam je Subotica poznata, biće predstavljene u Parizu kratkim filmom i prezentacijom onog što se čini u zaštiti i očuvanju secesijskog nasleđa, koju će voditi Gordana Prčić Vujnović, jedna od autorki projekta:

- Prezentacija je zamišljena kao dvočasovni program, od čega će prezentacija secesijskog nasleđa dva grada trajati po sat vremena, dok će preostali sat biti posvećen razgovoru o Mreži secesijskih gradova, o aktivnostima Mreže, njenom značaju za gradove, kao i problemima u očuvanju ove baštine - kaže Prčić Vujnović i dodaje da će Neda Yamić predstaviti Grad Suboticu i institucije Zavoda za zaštitu spomenika kulture Subotica.

Predviđeno je da publici bude prikazan film o razvoju secesije titlovan na francuski jezik, preko video-bima, a Zavod priprema i flajere o subotičkoj secesiji na franskuskom jeziku.



- Secesija u Subotici pojavila se gotovo istovremeno sa secesijom u Evropi. Arhitekta Eden Lehner, koji će postati tvorac mađarske varijante secesije 1892. godine projektuje za Simeona Leovića porodičnu palatu sa elementima secesije, ali i motivima francuskih dvoraca, s obzirom na to da je četiri godine, do 1878. boravio u Francuskoj i radio u kancelariji francuskog arhitekte Klementa Parenta, i učestvovao u restauraciji starih zamkova i izgradnji novih.

Po povratku u Mađarsku evidentan je francuski uticaj na njegove radove - kaže Gordana Prčić Vujnović.Sedam godina kasnije arhitekta Ferenc Rajhl projektuje u Subotici dve prizemne najamne kuće, sa elementima direktno preuzetim sa zgrade Secesion u Beču, a druga nosi elemente francuskog simbolizma.



- Secesija je tada Suboticu povezala sa Evropom, a do tada je kaskala za evropskim pravcima u arhitekturi. Evropske uzore Subotica je početkom 20. veka nalazila u bečkoj, minhenskoj i mađarskoj varijaciji secesije, a francuski uticaj se tek nazire - kaže Prčić Vujnović i dodaje da su iz tog razloga želeli da prodube veze Subotice i Francuske, pogotovo sa gradom Nansijem koji je sa svojom arhitekturom poslužio kao inspiracija za pojedine građevine u Subotici.



Sa kolegama iz Nansija Zavod za zaštitu kulture spomenika Subotica će nakon izložbe planira da nastavi saradnju i razmenu iskustava, što bi obogatilo dalji rad i približilo ova dva grada.

- Smatrali smo da je potrebno prezentovati ovo naše vredno nasleđe, postignute uspehe, kao i probleme sa kojima se susrećemo, kako bismo lakše došli do željenog cilja, revitalizacije nasleđa, te uključivanje u evropske secesijske turističke i stručne ture - kaže Prčić Vujnović.

         M. Stakić

Mreža gradova secesije

Zahvaljujući svom bogatom secesijskom nasleđu, Subotica je 2013. godine postala član međunarodne Mreže gradova secesije koja je pre dve godine proglašena Kulturnom rutom Saveta Evrope, sa ukupno 18 gradova i dve regije iz Evrope i sveta.

- Subotica ima izuzetno arhitektonsko i umetničko nasleđe u stilu secesije. Najznačajnije građivene su Gradska kuća, Sinagoga, Rajhlova palata i kompleks objekata na Paliću - kaže arhitekta Gordana Prčić Vujnović i dodaje da Subotica ima više od stotinu građevina u stilu secesije, koje se u najvećem broju nalaze u užem i širem centru grada. Secesija predstavlja osnovno obeležje subotičke arhitekture i njenog identiteta.