DNEVNIK ISTRAŽUJE Kakve su mere populacione politike u Vojvodini
NOVI SAD: Većina gradova i opština u Vojvodini ima ozbiljne podsticaje kad su mere populacione politike u pitanju, a rade na stalnom unapređenju podsticaja rađanja, ali i pomoći roditeljima od vrtića do kraja školovanja.
Zavisno od budžeta, razlikuje se i visina novca za prvorođene bebe, kao i troškove boravka u vrtićima, prevoza i užine.
Grad Sremska Mitrovica za prvorođeno dete izdvaja 30.000 dinara, i spada među gradove u Vojvodini s najvećim roditeljskim dodatkom.
Načelnik za zdravstvenu i socijalnu zaštitu Sremske Mitrovice Vojislav Mirnić kaže da imaju i druge mere za podsticaje rađanja i da taj grad u sklopu budžeta ima i fond za vantelesnu oplodnju, iz kojeg se finansira četvrti pokušaj oplodnje za žene od 42 do 45 godine sa 100.000 dinara po pokušaju i to jednom godišnje, a parovi mogu konkurisatii iduće ako je potrebno.
Predsednik opštine Srbobran Radivoj Paroški kaže da je roditeljski dodatak za svako rođeno dete u njihovoj opštini 20.000 dinara kao mera populacione politike.
„Samohrani roditelji dobijaju pomoć od 40.000 dinara. Imamo i naknadu od 100.000 dinara za primenu lečenja u postupku vantelesne oplodnje“, kaže Paroški.
Srbobran finansira i besplatne užine u vrtićima i osnovnim školama u iznosu od 50 odsto, dok je đački prevoz besplatan. Romska deca imaju besplatnu užinu u punom iznosu, kao i deca iz socijalno ugroženih porodica.
„Osim toga, srednjoškolci iz ugroženih porodica, čiji su roditelji korisnici socijalne pomoći, imaju besplatan prevoz, a napravićemo analizu ove godine pa ćemo videti, u skladu s republičkim merama, da li je potrebno uvesti još neke dodatne podsticaje u našem gradu“, ističe Mirnić.
On dodaje da Sremska Mitrovica ima i niz mera za decu s posebnim potrebama, kojima plaćaju dnevni boravak, prevoz, kao i užinu, ali i mere za decu u hraniteljskim porodicama.
Načelnica za obrazovanje Sremske Mitrovice Mirjana Pjevac kaže da njihov grad plaća i boravak u predškolskoj ustanovi za treće i četvrto dete, čime podstiču mere nataliteta.
„Sufinansiramo i prevoz učenika srednjih škola, kao i deo troškova učenika koji pohađaju škole van Sremske Mitrovice, a najviše đaka pohađa Poljoprivrednu školu u Rumi i Saobraćajnu u Bogatiću jer su to smerovi koji u Sremskoj Mitrovici ne postoje“, ističe Mirjana Pjevac.
Grad finansira i prevoz učenika osnovnih škola koji žive dalje od četiri kilometara od škole, a svaki đak prvak dobija paket školskog pribora.
„Trenutno je u toku izgradnja škole u Mačvanskoj Mitrovici, radimo i dogradnju vrtića. Mitrovica godišnje za obrazovanje izdvaja oko 450 miliona dinara“, navodi ona.
Opština Ruma takođe za prvorođeno dete izdvaja 30.000 dinara. Predsednik opštine Ruma Slađan Mančić kaže da su prošle godine uveli besplatan prevoz za sve učenike osnovnih i srednjih škola na teritoriji opštine.
„Nekoliko godina roditelji su plaćali vrtić 20 odsto, dok je Opština iz budžeta pokrivala ostatak, a od ove godine vrtić za svu decu iz naše opštine je besplatan, odnosno 1.374 mališana, koliki je kapacitet naše predškolske ustanove, u vrtić ide bez troškova“, napominje Mančić, i dodaje da Opština dodeljuje i jednokratne pomoći, a da nezaposlene porodilje, čiji je jedini uslov bio da imaju prijavljen boravak tri meseca na teritoriji opštine, dobijaju 10.000 dinara mesečno punu godinu.
Ruma finansira i četvrti i peti pokušaj vantelesne oplodnje, i to za žene starije od 42 godine.
„Za prvo dete izdvajamo 10.000 dinara, dok nezaposlenim majkama za drugo, treće i četvrto dete pomažemo s 10.000 dinara mesečno“, kaže predsednik Skupštine opštine Kula Velibor Milojičić i dodaje da treće, četvrto i svako naredno dete vrtić pohađa besplatno, dok roditelji za prvo i drugo dete plaćaju minimalnu cenu.
Opština Kula iz budžeta izdvaja i za besplatne užine, kao i za prevoz za srednjoškolce.
„Iz budžeta izdvajamo godišnje i 14 miliona dinara za dnevni boravak MNRO „Plava ptica” Kula, ali i pet miliona dinara svake godine za 23 lična pratioca“, kaže Milojičić.
Rukovodilac Odeljenja za društvene delatnosti opštine Odžaci Snežana Grujičić kaže da njihova opština izdvaja po 30.000 dinara za svako rođeno dete.
„Za blizance izdvajamo 40.000 dinara, plus po 30.000 za svako dete, što je ukupno 100.000 dinara, dok za trojke izdvajamo 60.000 plus 30.000 dinara po detetu, što je ukupno 150.000 dinara za pomoć roditeljima“, kaže Grujičić, i dodaje da njihova opština sufinansira boravak dece u vrtićima s 80 odsto, dok je užina za decu iz socijalno ugroženih porodica besplatna.
Treće dete, osim knjiga za školu, dobija i besplatnu užinu, a srednjoškolci imaju besplatan prevoz prevoz do škola u Somboru, Kuli, Apatinu, Baču, a takođe im se regresira boravak u domu za učenike srednjih škola.
„Stalno nagrađujemo uspehe u školi, studenti dobijaju stipendije za deficitarne struke. Nagrađujemo i prosek iznad 8,5“, ističe Grujičić.
Prevoz je besplatan i za decu ometenu u razvoju, a za talentovanu decu plaća se i profesor muzičkog iz Sombora koji dolazi u Odžake da bi im držao časove.
Grujičić napominje da merama pomažu roditeljima od rođenja deteta do završetka školovanja, a i kad im pojedinačno deca dođu sa zahtevima, uvek su tu da pomognu.
Sekretarka Sekreterijata za društvene delatnosti Grada Kikinda Dunja Vujčić kaže da Kikinda izdvaja 30.000 dinara jednokratne pomoći, kao i bebi-pakete za prvorođene bebe.
„Dajemo pomoć od po 10.000 dinara mesečno i nezaposlenim porodiljama u periodu od šest meseci i konstantno unapređujemo mere za podsticaje rađanja“, kaže Vujčić.
Takođe, u Kikindi je besplatan prevoz za sve učenike srednjih škola, dok je vrtić besplatan za treće i četvrto dete i za svu decu korisnika novčane socijalne pomoći.
„Dajemo i poklone prvacima kroz školski pribor, užine plaćamo u iznosu od 30 odsto za socijalno ugroženu decu, a studentima regresiramo troškove 40 odsto. Poklone od Grada dobijaju đaci generacije, kao i deca koja zasluže Vukove diplome“, kaže Vujčić.
M. Stakić
Foto: J. Ivanović
Sombor: Sve je manje beba
Sombor i njegova administrativna okolina sve brže klizi ka broju stanovnika koliko ih je imao sredinom prošlog veka. Trend se, po svemu sudeći, teško zaustavlja jer je po jednoj proceni Republičkog zavoda za statistiku, od poslednjeg popisa grad ostao „kraći“ za više od 5.000 stanovnika.
O tome koliko je situacija ozbiljna svedoči i podatak da su gradski čelnici, predvođeni gradonačelenicom Dušankom Golubović, u tradicionalnoj akciji darivanja prvorođene bebe u Novoj 2018. godini na dolazak na svet prvog malog Somborca čekali čak tri dana.
Jednokratna naknada dodeljuje se porodiljama u iznosu do 50.000 i to do trećerođenog deteta. Na jednokratnu novčanu pomoć lokalne samouprave mogu računati i roditelji svakog prvorođenog deteta u porodici, i to tako što im se iz gradskog budžeta obezbeđuje 20.000 dinara. Roditeljima bebe koja je svet ugledala u somborskom porodilištu kao prvorođeno dete kalendarske godine izdvaja se 100.000 dinara, dok varoški Savet za bezbednost saobraćaja daruje roditelje prvih pet beba atestiranim bebi-sedištima za automobile.
M. M-ć.