Bačka Palanka konačno dobija spomenik Kralju Petru 

Ovaj vladar koji se zvanično naziva i oslobodilac, a među narodom poznat je i kao stari kralj, dobiće spomenik u centru grada, u ulici koja nosi njegovo ime ispred zgrade Bačkopalanačke opštine. Ovo nije prvi put da je Palanka želela da ima spomenik kralja Petra Karađorđevića, jer je prva inicijativa krenula još 1927. godine, obnovljena 1990. godine, a sada je izvesno da će dobiti obeležje koje zaslužuje.              

Dobijene su sve potrebne saglasnosti opštinskih i nadležnih viših organa, a inicijativu za izgradnju spomenika sredinom jula ove godine podneli su profesor dr Svetozar Boškov, vanredni profesor Filozofskog fakulteta u Novom Sadu i dr Predrag M. Vajagić, predsednik Društva nastavnika istorije Bačka Palanka. Predlagači kažu da su u skladu sa Odlukom Komisije za negovanje istorijskih tradicija na teritoriji opštine Bačka Palanka pokrenuli ovu inicijativu i vele da je pravi povod za izgradnju spomenika jednovekovna godišnjica  prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji.              

- Opština Bačka Palanka će izgradnjom ovog spomenika dobiti obeležje sa kojim mogu da se indentifikuju svi njeni stanovnici – ističu predlagači. – U prilog ovoj tvrdnji govore i činjenice da je  već bilo inicijativa za izgradnju spomenika Kralju Petru Prvom Karađorđeviću u ovom gradu i da su u toj inicijativi učestvovali svojevremeno pripadnici svih naroda koji su živeli u Palanci. Još 1927. godine u nekadašnjim novinama „Straža“ koje su ovde izlazile u broju od 13. marta  možemo da pročitamo tekst pod naslovom „Spomenik Kralju Petru u Palanci“. Ovu inicijativu pokrenuo je tadašnji odbor poštanskih zvaničnika i služitelja u Bačkoj Palanci, a iz teksta vidi se da su inicijativu podržala udruženja srpske omladine koja su tada ovde delovala. Iz spiska darodavaca novčanih priloga vidi se da su tadašnji stanovnici, bez obzira na naciju i veru, davali priloge da se podigne spomenik u centru varoši. Tačnije, iz spiska darodavaca vidi se da su priloge skoro jednako davali Srbi, Mađari, Slovaci, Hrvati, Nemci i Jevreji.

Doduše, nova inicijativa za izgradnju spomenika stigla je 1990. godine od grupe građana iz Tovariševa, ali ni tada kao ni pre više od devet decenija inicijativa nije uspela.       

  - Da se radi o uglednoj i poštovanoj ličnosti u srpskoj istoriji koja je radila u interesu, pre svega, običnog naroda i da je bila poštovana ne samo u našoj zemlji nego i u Evropi, govori podatak da je i za vreme okupacije tokom Drugog svetskoj rata glavna varoška ulica zadržala ime kralja Petra  Karađorđevića – objašnjavaju Boškov i Vajagić. – Posle rata ulica menja ime u Maršala Tita, ali joj je 1990. godine vraćeno ime. S obzirom da se i zgrada opštine nalazi u ulici koja nosi njegovo ime prirodno je da se spomenik nalazi baš tu. Spomenik bi bio ukupne visine 4,5 metara od čega bi postament bio od crvenog mermera visine oko dva metra, kvadratnog oblika u osnovi 1,40h1,40 metara. Na postamentu bi bio postavljen bronzani kip kralja Petra u svečanoj uniformi sa šubarom na glavi ukupne visine 2,5 metara u stojećem stavu i gledao bi na glavnu ulicu. Na postamentu bi sa sve četiri strane bili natpisi. Na severnoj strani bilo bi ispisano „Kralj Petar Prvi Karađorđević 1844-1921“. Na južnoj strani bio bi grb Kraljevine Srbije. Na istočnoj strani bio bi natpis „Spomenik podižu građani opštine Bačka Palanka u godini obeležavanja stogodišnjice prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji“. Na zapadnoj strani bilo bi ispisano „Kosovo, Metohija, Stara Srbija, Bačka, Banat, Srem“. Oko spomenika trebalo bi napraviti uzan prolaz (maksimalno dva metra) popločan behatonom, postaviti dve klupe i sve spojiti sa šetalištem duž glavne ulice.             

Bačkopalanačka opština obezbedila je lokaciju, ali i potrebna sredstva za izgradnju spomenika iz budžeta lokalne samouprave, odnosno gradiće se novcem ovdašnjih poreskih obveznika. Formiran je i Odbor za izgradnju spomenika, a predsednik mr Miroslav Sićević kaže da će spomenik verovatno biti završen do 15. novembra.

Arhitekte kažu da  spomenik treba postaviti u osi simetrije objekta opštine. Ne treba zauzimati, pored ostalog, centralni deo travnate površine, jer spomenik neće biti uočljiv pored izuzetno visokog drveća u sklopu parka. Odnosno, spomenik treba pozicionirati bliže trotoaru Ulice Kralja Petra, ili još bolje bliže ulazu u zgradu opštine. Stručnjaci takođu savetuju da objekat svojim volumenom, visinom i dimenzijama spomenika ne bi trebalo da dominira nad ostalim urbanim delovima prostora. 

         Miloš Sudžum