Zgrada Platoneuma, dvospratnica nejasne istorije

Danas je u toj zgradi, izgrađenoj u obliku ćiriličnog slova „P” Ogranak Srpske akademije nauka i umetnosti.

O godini izgradnje svedoče broj 1852 i inicijali „GS”, koji zajedno ukazuju na prvog vlasnika tog zdanja Georgija Servijskog, čiji preci su posedovali kuću na istoj parceli od 1770. godine, kada ju je njegov predak karlovački trgovac Aksentije Đurković kupio od Josifa Jovanovića, koji je bio brat mitropolita Vinćentija. Prvobitna kuća izgorela je tokom Bune, da bi novu projektovao i sagradio, kako se pretpostavlja, novosadski inženjer Jovan Bugarski, koji je 1838. godine diplomirao u Budimpešti, nakon čega se doselio u Novi Sad.

Vladika Platon Atanacković otkupio je zgradu od porodice Servijski 1861. godine, da bi po njemu to zdanje na kraju i dobilo ime. Veliki deo te kuće vladika je ustupio Matici srpskoj 1864. godine, da bi nakon toga, u periodu od 1867. do 1901. godine, zgrada Platoneum bila sedište bačkih episkopa, a 1935. godine je postala Muška realna gimnazija. Za vreme Drugog svetskog rata pretvorena je u Mađarsku gimnaziju, a u posleratnom periodu – od 1946. do 1961. godine, u njoj su bile Zanatska i Viša pedagoška škola. Nakon toga, zgrada je ustupljena na korišćenje Univerzitetu u Novom Sadu, posle čega se u nju trajno uselila Vojvođanska akademija nauka, koja je 1992. godine postala Ogranak Srpske akademije nauka i umetnosti.

Iako je tokom vremena često menjala namenu i korisnike, predstavljajući sedište značajnih svetovnih i crkvenih institucija, zgrada Platoneuma istrajna je u svojoj osnovnoj funkciji – službi građanima Novog Sada, kao i očuvanju kulturnog života Novog Sada.

D.Andulajević