Četiri stabla stavljena pod zaštitu

Porodici koju čini šest zaštićenih stabala u gradu pridružila su se još četiri spomenika prirode, po odluci Skupštine Grada Novog Sada - stabla tise i koprivića u Ulici Miroslava Antića, zatim ginko kod hotela “Park” i stoletni hrast lužnjak na Petrovaradinskoj tvrđavi.

Ove prirodne vrednosti se kategorišu kao zaštićeno područje od lokalnog značaja i  spadaju u treću kategoriju zaštite, što znači da su na spomeniku prirode zabranjene sve radnje i aktivnosti koje ugro­žavaju njegova obeležja i vrednosti.   - Stabla su stavljena pod zaš­titu zbog svojih temeljnih vrednosti, poput autentičnosti, reprezentativnosti, jedinstve­nosti, pejzažne atraktivnosti, starosti i očuvanosti - kaže pomoćnik načelnika Gradske uprave za zaštitu životne sredine Jelena Moravski. - Osnovni cilj stavljanja nekog stabla pod zaštitu je njegovo očuvanje, prvenstveno sprečavanjem procesa degradacije, kao i unapređivanje kroz stručan pristup prouča­vanjem i praćenjem stanja, tokom vremena. Pri tom se vodi računa da se ne naruše njegove temeljne vrednosti. Zaštićeno područje se proglašava Odlukom o zaštiti i definiše se cilj njegovog očuvanja, kao i načini realizacije ciljeva zaštite, propisuju se mere zabrane i ograničenja.

Kako Moravski kaže, upravljač zaštićenog područja ima obavezu donošenja plana njegovim upravljanjem, u trajanju 10 godina. U skladu sa tim potrebno je očuvati ga, unaprediti i redovno odr­žavati, na osnovu plana uprav­lja­nja i godišnjih programa zaštite zaštićenog područja. To podrazu­meva sprovođenje bioteh­ničkih mera nege i zaštite stabla.

- Inicijativu za proglašenje zaštićenog područja mogu podneti svi: jedinica lokalne samouprave, upravljač zašti­ćenog područja, pravna lica, preduzetnici, stručne i naučne organizacije, građani i slično - kaže naša sagovornica. - Nakon procene predloženog stabla, koja je neophodna i ukoliko je predlog opravdan, pristupa se izradi studije zaštite koju radi Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i koji o pokrenutoj inicijativi i postupku izrade studije obave­štava lokalno stanovništvo, vlasnike i korisnike područja, koje je predmet studije i sarađuje sa njima.

Prema njenim rečima, studija zaštite se zasniva na stručnoj i/ili naučnoj osnovi i služi za utvrđivanje vrednosti područja koje se predlaže za zaštitu i predstavljanje načina za njegovo upravljanje. Prilikom razmatra­nja kriterijuma za vrednovanje pomenutih stabala, došlo se do zaključka da ona imaju vrednost od interesa za Grad.

- Gradska uprava za zaštitu životne sredine sprovodi aktivnosti u vezi pripreme akta za proglašenje još jednog stabla spomenikom prirode - poručila je Jelena Moravski, dodavši da se radi o stablu koprivića u Ulici Vojvode Bojovića.

Što se tiče pojedinačnih stabala u gradu, zaštićeno je njih šest: koprivić u Ulici Modene u centru grada, zatim američki platan na Sajlovu, američki platan u Futogu u Poljoprivrednoj školi, kao i platan u dvorištu OŠ “Miloš Crnjanski”. Osim njih, zaštićen je i dud na Čenejskom salašu i javorolisni platan u dvorištu kasarne “Arčibald Rajs.”

 I. Bakmaz