OVA SRPSKA PLANINA VAŽI ZA JEDNU OD NAJLEKOVITIJIH! Čak četiri reke okružuju čarobnu planinu!
Kao prirodna granica između planine Javor i susedne Golije, reka Nošnica samo je jedna od ukupno četiri njih, koje okružuju područje planine Javor. Tu su još i reke Uvac, Tisovica i Brnjica.
Na nadmorskoj visini od 1.520 metara nalazi se Vasilin vrh, koji je i najviši vrh Javora.
Kada se uzme u obzir podatak da je prirodna granica između teritorije tadašnje Srbije i Turske bila upravo na području ove planine, sasvim je jasno koliko je ona u istorijskom smislu igrala značajnu ulogu.
Ipak, i ranije je Javor bio važna strateška tačka.
Čuvena Kalipoljska bitka, odnosno Javorski rat vođen je na tom području dve godine, u periodu između 1876. i 1878. godine. Oko 35 hiljada hrabrih srpskih vojnika se tada, uz pomoć 50 topova suprotstavilo nadmoćnijoj turskoj vojsci. Od 1907. godine se na groblju javorskih junaka, zaslugom ljudi koji žive u Moravičkom kraju nalazi i spomenik majoru Mihajlu Iliću, koji je ostavio značajan trag tokom ovog rata, jer je izveo svojevrsni manevar i poveo vojsku tako da su napali turske snage s leđa. Iako je rat za srpsku stranu bio na kraju izgubljen, podvih majora Ilića doveo je do panike u turskim redovima.
Jedna od najčešćih legendi koje se za planinu Javor vezuju vraća nas u period nakon Kosovske bitke i na čuvenog junaka, Boška Jugovića. Prema njoj, on je i te kako dobro znao da na ovoj planini postoje izvori lekovite vode, pa je baš na Javor došao ne bi li izlečio rane nakon bitke.
Ništa manje nisu značajne ni mnoge trave, koje na Javoru rastu i za koje se smatra da su lekovite.
Ipak, obilje vodotokova, što bistrih planinskih potoka i potočića, što rečica i reka, smatra se osnovnom karakteristikom Javora.
Područje poznato pod nazivom Doline specifično je po vrtačama. Čak 13 njih, različite veličine nalazi se na tom delu planine. Na Javoru se sreću i jaka kraška vrela, ali i visovi, pašnjaci, livade i druge prirodne lepote.
