PRAVI SE ZAMENA ZA JADRANSKI NAFTOVOD Ovom trasom će ići cevovod kroz Vojvodinu od mađarske granice
Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture stavilo je na javni uvid Prostorni plan područja posebne namene infrastrukturnog koridora naftovoda granica Mađarske-Novi Sad, sa elementima detaljne regulacije.
U dokumentu koji je uradio Zavod za urbanizam Vojvodine, a čiji je investitor Transnafta AD Pančevo, data je detaljna trasa budućeg naftnog koridora čiji je cilj da Srbiji obezbedi diverzifikaciju u oblasti snabdevanja sirovom naftom i smanji troškove transporta.
Trenutno, jedini pravac snabdevanja Srbije sirovom naftom je preko Jadranskog naftovoda (JANAF), piše eKapija.
Novim naftovodom nafta bi u našu zemlju preko mađarske teritorije stizala iz ruskog naftovoda Družba, kojim se snabdeva veći deo Evrope.
Planiranim naftovodom granica Mađarske-Novi Sad se izbegava transport tankerima od Novorosijska, preko Crnog mora, Bosforskog moreuza, preko Mediterana do Jadranskog mora i luke Omišalj – stoji u Planu.
Plan navodi da i je u toku je izrada tehničke dokumentacije (Studija opravdanosti sa idejnim projektom i Studija zaštite životne sredine), koja se radi paralelno sa izradom Prostornog plana.
Povezivanje magistralnog naftovoda Mađarska-Republika Srbija sa transportnim sistemom "Transnafta" (odnosno na nacionalnu mrežu) obezbediće se izgradnjom prijemno-otpremne čistačke stanice i merne stanice u neposrednoj blizini granice sa Mađarskom.
U okviru terminala Transnafta postaviće se prijemno čistačka stanica u funkciji čišćenja kompletne trase naftovoda na delu trase koji ide kroz Srbiju.
Transport sirove nafte u kapacitetu od 5,5 miliona tona nafte godišnje odvijaće se podzemnim čeličnim cevovodom u dužini od 120 kilometara, u zatvorenom i kontrolisanom sistemu. Preliminarni planirani prečnik naftovoda je DN450.
Ukupna površina obuhvata Prostornog plana je 4535,43 ha i obuhvata delove teritorija opština Kanjiža, Senta, Ada, Bečej, Žabalj i grada Novog Sada.
NACIONALNI INTERES U OBLASTI ENERGETSKE INFRASTRUKTURE
"Izgradnjom sistema naftovoda granica Mađarske-Novi Sad realizuju se nacionalni interesi u oblasti energetske infrastrukture, odnosno obezbeđuje se podizanje nivoa energetske stabilnosti diversifikacijom transporta sirove nafte, sa (trenutno) jedinog postojećeg pravca snabdevanja putem naftovoda Omišalj-Republika Srbija do naftnih terminala u Novom Sadu i Pančevu", stoji u tekstu obrazloženje Prostornog plana novog naftovoda.
Cevovod počinje na granici sa Mađarskom u neposrednoj blizini graničnog prelaza Horgoš 2. Na 300 metara od granice postavlja se prijemno-otpremna čistačka stanica (POČS) i atmosferski rezervoar od 10 m³
Osnovni pravac trase je od severa ka jugu pri čemu se početkom trase smatra tačka povezivanja na srpsko-mađarskoj granici (stacionaža km 0 000, teme T0) odakle ide do POČS "Horgoš" gde se nalaze prihvatna čistačka stanica, otpremna čistačka stanica i blok stanica, sve u zajedničkoj ogradi nakon čega trasa nastavlja ka jugu.
U blizini naselja Horgoš trasa naftovoda prolazi sa njegove jugo-istočne strane na udaljenosti od oko 2 km i naselja Martonoš sa severozapadne strane na udaljenosti od oko 400 m gde se ukršta sa Državnim putem IB reda br.13 i lokalnom železničkom prugom Horgoš- Kanjiža.
Na teritoriji opštine Kanjiža koridor naftovoda nastavlja da se pruža u pravcu jugozapada, prolazi sa zapadne strane grada Kanjiža na udaljenosti od oko 2,8 km, zapadno od mesta Zimović na udaljenosti od oko 800 m i zapadno od mesta Trešnjevac na udaljenosti od oko 1 km.
Na teritoriji opštine Senta koridor naftovoda pruža se u pravcu jugoistoka, prolazi sa zapadne strane naselja Gornji Breg na udaljenosti od oko 2 km odakle nastavlja u istom pravcu ka opštini Ada.
Na teritoriji opštine Ada koridor naftovoda se pruža u pravcu juga, tangirajući sa zapadne strane naselje Sterijino na udaljenosti od oko 600 m, zatim se blago lomi u pravcu jugozapada i prelazi u opštinu Bečej ukrštajući se pri tom sa Državnim putem IIA reda, br.105 Tornjoš-Gornji Breg.
Na teritoriji opštine Bečej trasa naftovoda ide u pravcu juga pri čemu na ovoj katastarskoj opštini ima ukrštanje sa rekom Čik.
Trasa naftovoda dalje nastavlja svoj put tangirajući sa zapadne strane naselje Bačko Petrovo Selo na udaljenosti od oko 3 km i naselje Bečej na udaljenosti od oko 2 km. Na teritoriji opštine Bečej trasa se ukršta sa kanalom DTD i tangira naselje Bačko Gradište sa njegove zapadne strane na udaljenosti od oko 2,1 km.
Na teritoriji opštine Žabalj trasa naftovoda dalje ide u pravcu juga, tangira naselje Čurug sa njegove zapadne strane na udaljenosti od oko 2,5 km.
Na granici katastarske opštine Čurug i katastarske opštine Gospođinci trase se ukršta sa Jegričkom rekom i zatim sa njenom pritokom Malom Barom.
U blizini naselja Gospođinci trasa naftovoda prolazi sa njegove istočne strane na udaljenosti od oko 1,6 km od oboda naselja, ukršta se sa Državnim putem IIA reda br.112 i železničkom prugom Gospođinci-Žabalj. U neposrednoj blizini GRČ-a Gospođinci, trasa naftovoda napušta koridor postojećeg gasovoda Interkonektor granica Bugarska-granica Mađarska.
Na granici katastarske opštine Đurđevo i katastarske opštine Gospođinci trasa naftovoda ulazi u koridor cevovoda:
- razvodnog gasovoda RG-04-11/III Grč-a Gospođinci – Futog DN400
- razvodnog gasovoda RG-04-04 Grč Gospođinci – Novi Sad DN300
- naftovoda US Tisa - Rafinerija Novi Sad, prečnika 10",
- magistralnog gasovoda MG-02 Grč Gospođinci – Beočin DN300
Pravac pružanja trase je dalje istok – zapad i nakon 10500 m skreće u pravcu jugozapada i posle ukrštanja sa železničkim kolosecima na tri mesta, i Državnim put IB -12 u neposrednoj blizini GRČ-a Nemanovci ulazi u infrastrukturni koridor auto-puta E-75
("Energetski koridor"), na administrativnom području grada Novog Sada.
"Energetski koridor" čine izvedene trase:
- Naftovoda Nadrljan-Novi Sad prečnika 8" (NNS)
- Naftovoda Elemir-Novi Sad prečnika 10" (ENS)
- naftovod Dunav – Novi Sad, prečnika Ø26" (DN1) kojeg prati telemetrijski (optički)
kabl,
- naftovod Novi Sad – Pančevo, prečnika Ø18" (DN2) kojeg prati telemetrijski
optički) kabl, i predviđene trase za:
- Naftovod Sabirno otpremna stanica Turija sever – Rafinerija NS (prema PPPPN infrastrukturnog koridora naftovoda od Sabirno otpremne stanice Turija sever do Rafinerije nafte Novi Sad sa elementima detaljne regulacije"
- produktovod P1
- produktovod P2
Naftovod se zatim ukršta sa infrastrukturnim koridorom auto-puta E-75 pre naplatne rampe Novi Sad, preseca radnu zonu Sever IV u pravcu juga u dužini od oko 2,1 km i završava u Prijemno čistačkoj stanici PČS Novi Sad unutar Terminala Transnafta (stacionaža km 113 230, teme T153).
Koridor naftovoda, kako se napominje, u najvećoj meri prolazi van naseljenih zona i van drugih građevinskih reona, na pretežno poljoprivrednom zemljištu, odnosno najvećim delom se vodi kroz poljoprivredno, vodno i šumsko zemljište, a manjim delom ispod javnih površina na mestima ukrštanja sa vodotokovima, državnim i lokalnim putevima i železničkim prugama.
Podsetimo, priča o povezivanju Srbije na ruski naftovod Družba započela je pre dve godine, nakon najave prekida isporuka ruske nafte naftovodom Janaf po usvajanju osmog paketa sankcija EU u kojem zemlje zapadnog Balkana nisu izuzete iz zabrane uvoza sirove nafte iz Rusije morskim putem.
Ministarstvo rudarstva i energetike je tada saopštilo da sagledava sve mogućnosti da obezbedi diverzifikaciju i u oblasti snabdevanja sirovom naftom.
U proleće 2023. na 13. zasedanju Zajedničke komisije za ekonomsku saradnju Srbije i Mađarske usvojena je odluka o gradnji naftovoda od Alđa u Mađarskoj do Novog Sada, u izvedbi mađarskog MOL-a i srpske Transnafte, a zatim je potpisan i državni Memorandum o razumevanju o izgradnji naftovoda.
Ugovor za izradu planske i projektne dokumentacije ovog projekta dodeljen je na tenderu grupi ponuđača koju čine kompanije Delta Inženjering, GeoGIS i Delta Preving iz Beograda, a do kraja godine očekuje se da bude gotova studija izvodljivosti za izgradnju naftovoda.
Prema ranijim najavama, naftovod Srbija-Mađarska bi trebalo da bude izgrađen do 2028. godine, a procenjena vrednost projekta iznosi 157 mil EUR za srpsku deonicu naftovoda.
Prostorni plan je na javnom uvidu do 7. oktobra.