ODABRANI IZVOĐAČI RADOVA Uskoro obnova ograde porte Nikolajevske crkve
U okviru parternog uređenja porte Nikolajevske crkve, predviđena je obnova zidanih ograda, a radovi će trajati 120 dana. Zavod za zaštitu spomenuika kulture posao je, u postupku javne nabavke, poverio preduzeću „Granit-liješće” iz Sremske Mitrovice, s kojim je zaključen ugovor vredan gotovo 27 miliona dinara, s PDV-om (26.961.100).
Imajući u vidu sve rokove, uključujući i period za uvođenje izvođača u posao, radovi bi mogli da počnu do kraja leta. Hram Prenosa moštiju Svetog Nikolaja izgrađen je tridesetih godina 18. veka. U to vreme crkva je nazivana i Nedeljkova, po zadužbinaru Nedeljku Bogdanoviću. Ušuškana između Ulice Đure Jakšića i Trga Marije Trandafil, najmanja pravoslavna bogomolja u Srpskoj Atini, specifična je i po tome što je tu sačuvan zapis u kojem se prvi put pojavljuje današnji naziv grada - Novi Sad. Na baroknoj građevini manjih dimenzija, nad zapadnim pročeljem se ističu zvonik i manja kupola iznad centralnog dela naosa, a ikonostas je delo novosadskog slikara Pavla Simića.
O istoriji Nikolajevske crkve malo se zna, jer su crkvene knjige izgorele u bombardovanju Novog Sada 1849. godine, kada je hram gotovo uništen. Nakon rušenja, upućen je poziv za obnovu, a među prvima su se javili veliki novosadski dobrotvori Jovan i Marija Trandafil, koji su, pored Bogdanovića, kasnije tu i sahranjeni, zajedno sa svojom rano preminulom decom Kostom i Sofijom.
Ajnštajnova deca krštena u najmanjem novosadskom hramu
U hramu Prenosa moštiju Svetog Nikolaja krštena deca čuvenih naučnika Alberta Ajnštajna i njegove prve supruge Novosađanke Mileve Marić.
Po želji dede Miloša Marića Eduard i Albert mlađi kršteni su po pravoslavnom obredu 20. septembra 1913. godine na Malu Gospojinu, a kum im je bio porodični prijatelj Lazar Marković.
Budući da je crkva neko vreme služila kao molitveni hram Grcima i Cincarima, pomoć su ponudili i Jovan Polit i Ananije Dera. Fasada je obnovljena, ali je nedostajalo novca za unutrašnje uređenje, pa je objekat do 1854. godine služio kao vojno skladište. Obnova je počela 1860. godine i završena je dve godine kasnije, a hram je ponovo oštećen tokom bombardovanja 6. aprila 1941.
Crkvu krase dve pozlaćene kule, podignute u ruskom carskom stilu, koje podsećaju na kijevske i petrovgradske hramove. Osnova objekta je pravougaonog oblika sa polukružnim svodom na istočnoj strani i četvorostranim zvonikom na zapadnoj i uz zvonik je proširena sa dve manje podzvonarske prostorije. Masivan zapadni zid s portalom naknadno je dograđen. Sačuvane su kompozicije i pojedinačne figure svetitelja na zidovima, koje su rađene uljanom tehnikom, dok su vitraži na prozorima hrama postavljeni 1933. godine i delo su slikara ruskog porekla Vladimir Kuročkina.
J. Vukašinović
