Kumovi urbanističke mafije: U vreme DOS-a porušeno pola Novog Sada i izgrađene dve najružnije zgrade u zaštićenom gradskom jezgru

Od 2000. do 2004. kad su zajedno na vlasti bili Demokratska stranka, Liga socijaldemokrata Vojvodine i DSS, izgrađeni su Pariski magazin i tržni centar "Lupus" koji su u potpunosi naružili najstroži centar Novog Sada koji je zakonom zaštićen kao kulturno-istorijska celina od posebnog značaja za državu.

Purušen je deo Almaškog groblja, skoro cela Grbavica, i data dozvola za nadogradnju stanova na spomeniku kulture.

Ruglo u srcu grada

Pariski magazin podigao je kontroverzni biznismen Ratko Bato Butorović, 2003. godine. Zgrada se nalazi u srcu Novog Sada, između "Menratove palate" i palate na broju 10, koje predstavljaju bisere arhitekture s početka 20. veka.

Tržni centar nikad nije zaživeo, od početka je bio poluprazan, da bi danas, u danima kad radi, predstavljao samo prolaz iz ulice Kralja Aleksandra do Pozorišnog trga.

Novosadska stručna javnost nije protestovala 2002. i 2003. kada je počela raelizacija ovog opskurnog projekta.

U gradskoj vlasti, koju je predvodio Borislav Novaković iz DS-a kao predsednik Skupštine grada i Branislav Pomoriški iz LSV-a, kao predsednik tadašnje gradske vlade, za urbanizam je prvo bila zadužena Donka Stančić, a nakon sukoba DS-DSS zbog afere Solun i borbe za resore i moć i republičkoj vlasti, urbanističko kormilo je preuzeo Slobodan Jovanović kadar LSV-a.

Atak na kulturno-istorijsko nasleđe

Lupus se nalazi u Zmaj Jovinoj ulici, glavnoj ulici u gradu, u neposrednoj blizini objekata od velike istorijske važnosti za Novi Sad kao što su Gradska biblioteka, Patrijaršijski dom i vila "Beli lav" najstarija kuća u Novom Sadu. Lupus se nalazi u starom jezgru grada koje je do temelja bilo porušeno u bombardovanju 1849. godine, i koje je obnovljeno nakon toga, u vreme kad je gradonačelnik Novog Sada postao Zmajev otac Pavle Jovanović.

U neposrednoj blizini ove zgrade od staklenih panela, nalaze se zidovi objekata u kojima još uvek stoje đulad iz tog bombardovanja. Međutim burna i strašna istorija, nije bila dovoljan razlog da se ne centar grada ne nađe na udaru nove vlasti u prvim godinama posle 5. oktobra.

Sprega s urbanističkom mafijom

Pariski magazin i Lupus iako najdrastičniji primeri urbanističkog nasilja, nisu jedini takvi slučajevi. U zenitu njihove moći porušen je i deo Almaškog groblja, a poznato je da je u to vreme data dozvola da se izvrši nadogradnja stanova na Adamovićevoj palati na Trgu mladenaca, zaštićenom kulturnom dobru. Pored toga, porušena je cela Grbavica i iz kvarta sa porodičnim kućama i dvorištima sa mnogo zelenila, pretvorena u betonsko ruglo bez ijednog drveta.

Grbavica je porušena od 2000. do 2004, tako što su tri investitora bliska Demokratskoj stranci i Ligi socijaldemokrata Vojvodine, rušili kuće i pravili zgrade mimo urbanističkog plana, a onda su zgrade, ili nelegalni spratovi, naknadno legalizovani na sednicama Skupštine grada. DSS je nakon izbacivanja iz vlasti 2002. tvrdio da su DS i Liga napravile građevinsku mafiju, kojoj za novac obezbeđuju parcele i legalizuju nelegalne kvadrate. Danas su se svi zajedno ujedinili oko priče da će se boriti za zaustavljanje urbanističog haosa.

Ivana Marić