Rodna kuća TVORCA CRNOGORSKE HIMNE Jovana Pačua postaje kulturni centar

Kako je planirano, kuća u kojoj je 17. marta 1847. godine rođen tvorac kompozicija “Onamo, namo“, koja je jedno vreme bila i himna Kraljevine Crne Gore, “Brankovo kolo“, “Chansonette serbe”, “Bez tebe draga”, “Prag je ovo milog srpstva”, “Čuj Dušane”, “Svetosavska pesma”, trebalo bi da se potpuno obnovi. U toku je javni uvid urbanističkog projekta radi utvrđivanja javnog interesa u cilju formiranja kompleksa iz oblasti kulture, što je prvi korak u ovom procesu. Parcela i kuća su u javnoj svojini, ali je na jednom delu parcele objekat u privatnom vlasništu jednog pravnog lica.

- Mesna zajednica je podnosila zahteve Gradskoj upravi i Međuopštinskom zavodu za zaštitu spomenika kulture, koji je u međuvremenu prihvatio naš zahtev i uvrstio kuću pod svoju zaštitu. Pre tri godine je rekontruisan deo krova, dok je na drugom delu promenjena građa -  objašnjava Bojan Nikolić, predsednik Saveta MZ „Aleksandrovo“.

I pored toga, kuća je u lošem stanju i potrebna joj je temeljna obnova, od poda do plafona. Unutrašnjost sada održavaju članovi KUD “Aleksandrovo”, koji tu imaju probe.

- Ovde se već okupljaju mladi, i to je jedan od razloga što je pokrenuta inicijativu da se on rekonstruiše i postane kulturni centar, Aleksandrovo je velika gradska mesna zajednica i njeni stanovnici bi voleli  da ovde imaju jedan objekat od takvog značaja, mesto gde bi mogli da organizuju kulturne sadržaje - dodaje Nikolić. – Naravno, želimo i da negujemo uspomenu na značajnu ličnost naše kulture i istorija a i objekat sačuvamo od daljeg propadanja.

Da je u objektu u Ulici Aksentija Marodića rođen Jovan Paču svedoči spomen table koja je postavljena pre skoro 12 godina.

Unuk uglednog trgovca Arsenija, koji se školovao u Srpskoj narodnoj školi na srpskom jeziku u Aleksandrovu, potom u Gimnaziji u Subotici do 1864. godine, kada obrazovanje nastavlja na nemačkom i mađarskom jeziku u gimnazijama u Kečkemetu i Požunu (Bratislavi). Još za vreme školovanja u Subotici, istakao se kao nadareni pijanista, pa je već 1863. godine svirao na javnom koncertu.

Jovan Paču poticao je iz slavne cincarske porodice Paču, koja je dala i ministra finansija Lazara Pačua. Studije medicine je započeo u Pešti (1866), a nastavio u Pragu (1868 – 1872). Istovremeno, kao veliki muzički talenat, radio je na svom muzičkom obrazovanju, naročito u Pragu, gde je pohađao privatnu nastavu kod čuvenog Bedžiha Smetane. Još kao student, 1866. godine nastupio je na Omladinskoj skupštini u Novom Sadu i od tada, uz lekarski poziv, redovno je držao i koncente. Svirao je u Beču, Budimpešti, Kijevu (bio je prvi srpski pijanista u carskoj Rusiji), Beogradu, Osijeku, Kikindi, Pančevu, Vršcu i drugim mestima.

Kao lekar radio je najpre u Velikoj Kikindi, a zatim u Somboru, neko vreme u Srbiji, pa u Kijevu u Rusiji, Sarajevu, Novom Sadu i Zagrebu.

Pored muzike i medicine, Paču je bio i istaknuti društveni radnik i pobornik ideja Svetozara Miletića i Ujedinjene omladine srpske. Bio je glavni urednik novosadske „Zastave“ (1892 – 1893), aktivan u nacionalnim i političkim zbivanjima. Bio član Srpskog učenog društva, počasni član Srpske kraljevske akademije i Književnog odeljenja Matice Srpske.

Dnevnik, Subotica.com