Horor kuća koja u kojoj se desilo ubistvo pripada SLAVNOJ PORODICI, A EVO KO JU JE PODIGAO

Ko je bio dr Kosta Hadži?

Rođeni Vrščanin, po opredeljenju Novosađanin, dr Kosta Hadži (1898. – 1971) bio je jedan od osnivača, a kasnije i prvi trener, tehnički direktor i predsednik FK Vojvodina.

Rođen je osmog novembra 1898. godine u Vršcu, od oca Koste Hadžija Starijeg i majke Sofije, kao jedno od desetoro dece poznate cincarske porodice.

Osnovnu školu je završio u rodnom Vršcu, da bi gimnaziju završio u Segedinu i Novom Sadu, gde je i maturirao 1916. godine. Kao srpski rodoljub, bio je sekretar Komande posadnih trupa srpske vojske u Pečuju i poslanik Velike narodne skupštine, koja je 1918. godine u Novom Sad izglasala prisajedinjenje Vojvodine Kraljevini Srbiji.

Vojsku je napustio 1919. godine i posvetio se sticanju akademskog zvanja, te je od 1919. do 1922. godine boravio na studijama u Parizu i Kanu. Odatle se 1927. vratio u Novi Sad, gde je iste godine položio advokatski ispit i potom se sve do 1961. uspešno bavio pravom i advokaturom.

Tada kao 16-godišnjak, zajedno sa svojim školskim drugovima učestvovao je u osnivanju FK Vojvodina i praktično istog momenta bio je imenovan za tehničkog direktora kluba, što je obavljao sve do 1933. godine, s tim da je u nekim periodima tog razdoblja paralelno obavljao dve funkcije: od 1924. do 1926. bio je prvi trener u istoriji Vojvodine, da bi od 1927. do 1935. godine vršio i dužnost predsednika kluba. Osim što je bio pravnik i fudbalski radnik, bio je veoma angažovan i u kulturnim institucijama, pa je tako od 1933. do 1939. godine bio član Upravnog odbora Matice Srpske, zatim dugogodišnji predsednik Nadzornog odbora “Društva za Srpsko narodno pozorište” i član Patronata Velike srpske pravoslavne gimnazije (današnje gimnazije “Jovan Jovanović Zmaj”), a svojevremeno je bio pokrenuo i list “Rad”.

Kao veliki rodoljub, tokom Drugog svetskog rata je pružao pomoć srpskim zatočenicima u mađarskom logoru “Šarvar”, zbog čega je nakon rata dobio nadimak “Šarvarski otac”. Uz pomoć svog prijatelja vladike bačkog Irineja Ćirića, u Novom Sadu je organizovao pomoć za oko 3.000 dece i oko 800 odraslih, koji su po domaćinstvima i improvizovanim bolnicama potražili spas od fašista.

Bio je vrlo privržen Srpskoj pravoslavnoj crkvi i u više navrata je pomagao eparhiji Bačkoj, a posle Drugog svetskog rata, postao je sekretar Anketne komisije za uvrđivanje zločina i nedela okupatora i njihovih pomagača u Vojvodini. Takođe, kao njihov pravni zastupnik, borio se i za vojvođanske paore, koji su zbog odluke komunističke vlasti o prinudnom otkupu i konfiskaciji propadali i gubili svoju imovinu. Iz tog razloga, od strane režima je bio optužen da je pomagač “narodnih neprijatelja”, zbog čega je završio u zatvoru, ali njegov ugled u narodu nikada nije bio ukaljan. Od toga da ostatak života provede lišen slobode, spasao ga je tadašnji predsednik Prezidijuma Narodne skupštine Jugoslavije Ivan Ribar.

Dr Kosta Hadži je nastavio advokatsku karijeru do 1961. godine, ali pravo i FK Vojvodina nikada nije napuštao. Umro je 6. oktobra 1971. godine i sahranjen je u porodičnoj grobnici na Almaškom groblju u Novom Sadu.

U njegovu čast, ispred stadiona “Karađorđe” podignut je njegov spomenik.

Za ovu kuću vezuju se mnoge novosadske priče, a poslednja stanarka, Jelka, ćerka doktora Hadžija, u toj kući držala školu jezika, da bi na kraju godina organizovala priredbu koju je prenosio Radio Novi Sad.

U ovoj kući redovno je odsedao Miroslav Krleža, Bela Krleža, Veljko Petrović, mnogobrojni političari – kaže Nikola Grdinić, autor zbornika „Almaški kraj“, dodajući da kuća trenutno ima šest vlasnika.

Zavod za zaštiu spomenika kulture Grada Novog Sada uvrstio ju je u projekat urbanističko-arhitektonskog uređenja prostorno kulturno-istorijske celine Almaški kraj. Udruženje građana Almašani već godinama se zalaže za zaštitu i obnovu ovog dela grada.

Kuća u Ulici Koste Hadžija Mlađeg pravi je arhitektonski biser, ali je prilično urušena, a stanje u njenoj unutrašnjosti je tragično, jer je sve što je bilo vredno odneto, a jedna od prostorija čak je koristila kao organski otpad.

I. R.