Prvi slučaj majmunskih boginja u Srbiji, pacijent hospitalizovan

Slučaj je dijagnostički prepoznat i terapijski zbrinut, a laboratorijska dijagnostika sprovedena na Institutu za virusologiju, vakcine i serume "Torlak" .



Inače, u uputstvu ''Batuta'' opisani su sumnjiv, verovatan, potvrđen i odbačen slučaj majmunskih boginja, kao i postupanje sa osobom kod koje je bolest potvrđena, ali i sa osobama koje su bile u kontaktu sa obolelim.



Ističe se da kontakti zaraženih osoba treba da prate svoju temperaturu dva puta dnevno, kao i da asimptomatski kontakti mogu da nastave rutinske svakodnevne aktivnosti kao što su odlazak na posao i u školu, ali ne smeju da napuštaju mesto boravka tokom perioda nadzora.



Za decu predškolskog uzrasta preporučuje se privremeno izdvajanje iz kolektiva - vrtić ili drugo.



Kao sumnjivi slučaj definiše se svaka osoba koja se javi sa neobjašnjivom akutnom ospom i koja ima jedan ili više od navedenih simptoma ili znakova koji su se javili najranije 15. marta ove godine.



Simptomi su glavobolja, nagli porast telesne temperature veće od 38 stepeni, limfadenopatija (uvećani limfni čvorovi), mijalgija (bolovi u mišićima i telu), bol u leđima, astenija (hronična iscrpljenost organizma i pospanost koje se ne popravljaju ni nakon odmaranja).



Kako se navodi, verovatan slučaj je osoba koja ispunjava definiciju slučaja sumnje i jedno ili više od sledećeg: epidemiološka povezanost (izloženost licem u lice, uključujući zdravstvene radnike koji nisu koristili ličnu zaštitnu opremu), direktan fizički kontakt sa kožom ili kožnim lezijama, uključujući seksualni kontakt.



Zatim, kontakt sa kontaminiranim materijalima kao što su odeća, posteljina ili pribor verovatnog ili potvrđenog slučaja majmunskih boginja unutar 21 dan pre pojave simptoma, istorija putovanja u zemlju endemsku za majmunske boginje unutar 21 dan pre pojave simptoma, zatim više seksualnih partnera ili seksualni odnos sa nepoznatom osobom unutar 21 dan pre pojave simptoma.



Takođe, pozitivan rezultat serološkog testa na Orthopoxvirus, u odsustvu vakcinacije protiv velikih boginja ili druge poznate izloženosti Orthopoxvirus-ima, hospitalizovan/a zbog bolesti.

Maris: Zaraženi pacijent u izolaciji



Prvi pacijent zaražen majmunskim boginjama u Srbiji nalazi se izolaciji, hospitalizovan je, dobija adekvatnu simptomatsku terapiju i oporavlja se, izjavila je Slavica Maris, epidemiolog Gradskog zavoda za javno zdravlje.



Ona je za Tanjug rekla da se pacijent nalazi u jednoj bolnici, da je zbrinut i dobrog je opšteg stanja, kao i da se očekuje da uskoro bude otpušten iz bolnice.



Kako je objasnila, prosečna inkubacija traje od šest do 13 dana, kreće se u opsegu od pet do 21 dan, a za oboljenje su karakteristične uvećane limfne žlezde.



Terapija je simptomatska, a smrtnost je mala i kreće se u proseku od tri do šest odsto.



Maris je istakla da se virus majmunskih boginja ne prenosi tako lako sa čoveka na čoveka. U endemskim područjima, centralne i zapadne Afrike, virus se najčešće prenosti kontaktom sa životinja koje su obolele.



Sa čoveka na čoveka može se preneti direktnim putem, ali je potrebna prolongirana izloženost da bi se prenela infekcija, dodala je ona.

Kako se navodi, potvrđen slučaj je onaj koji ispunjava definiciju slučaja sumnje ili verovatnog slučaja i laboratorijski je potvrđen virus majmunskih boginja testom lančane reakcije polimeraze (Real time PCR) i/ili sekvenciranjem.



Odbačeni je onaj ili verovatan slučaj sa negativnim rezultatom na testu lančane reakcije polimeraze u realnom vremenu (Real time PCR) i/ili sekvenciranjem.



Svaki pacijent sa sumnjom na majmunske boginje potrebno je da bude ispitan i izolovan ukoliko se potvrdi dijagnoza sve dok lezije na koži ne pređu u fazu kruste, ispod kojih, kada otpadnu, ostaje svež sloj kože.



Usled specifične klinice slike tog oboljenja, osobe sa sumnjom na majmunske boginje mogu da se jave na pregled u različitim zdravstvenim ustanovama, a ne samo ustanovama primarnog nivoa zdravstvene zaštite, izabranog lekara (dermatovenerologija, klinike i odeljenja za infektivne bolesti, akušerstvo i ginekologiju, urologiju, odeljenja hitne pomoći i drugo).



U uputstvu se navodi da je, ako se sumnja na majmunske boginje, potrebno obaviti klinički pregled pacijenta uz primenu propisanih mera zaštite, zatim prikupiti informacije od pacijenta o mogućim izvorima infekcije i prisustvu slične bolesti u zajednici, kao i bliskim kontaktima.



Takođe, potrebno je informisati teritorijalno nadležni institut/zavod za javno zdravlje i u konsultaciji sa epidemiologom organizovati transport i izolaciju lica do najbližeg infektivnog odeljenja ili bolnice, kao i bezbedno uzimati i slati uzorke za laboratorijski pregled na majmunske boginje prema uputstvu Instituta za virusologiju, vakcine i serume „Torlak“.



Svaki pacijent sa sumnjom na majmunske boginje potrebno je da bude izolovan tokom infektivnog perioda, odnosno tokom prodromalnog i osipnog stadijuma bolesti.



Zdravstveni radnici koji neguju i leče slučaj sumnje, verovatni ili potvrđeni slučaj majmunskih boginja primenjuju standardne mere zaštite i mere zaštite od infekcija koje se prenose kontaktom.



Preporučuje se brza izolacija slučajeva sumnje ili potvrđenih slučajeva u prostoriji sa adekvatnom ventilacijom, namenskim kupatilom i kad god je to moguće posebnim osobljem.



Preporucena lična zaštitna oprema uključuje rukavice, ogrtač ili mantil, medicinsku masku i zaštitu za oči, a pacijenti, takođe, treba da nose medicinsku masku kada dolaze u blizak kontakt sa zdravstvenim radnicima ili drugim pacijentima, kad god je to moguće.



Zavoj ili kompresa se mogu koristiti za pokrivanje lezija na koži kako bi se potencijalni kontakt sa lezijama sveo na minimum.



Skidanje i odlaganje LZO potrebno je obaviti pre napuštanja izolacionog prostora/sobe u koju je pacijent primljen, a mera izolacije se primenjuje do prestanka simptoma.