Pećine Elora u Indiji ostaju netaknute i nakon 1.500 godina
Veliki niz drevnih arheoloških građevina, poznatijih kao pećine Elora, nalaze se u državi Maharaštra u Indiji, pod čijim okriljem su se izvodile različite verske prakse tokom prastarih vremena, stoga one i danas predstavljaju simbol verskog prihvatanja i tolerancije.
Tri glavne religije u Indiji predstavljene su u pećinama sačinjenim od 34 kamena hrama, od kojih 17 predstavlja hinduizam, 12 budizam, a preostalih pet yainizam. Vreme njihove izgradnje nije tačno poznato, ali se procenjuje da su sagrađene pre 1.500 godina i ono što je fascinatno je da su iznenađujuće očuvane od posledica prirodnih uslova i propadanja, a sačuvane su i od prodora insekata sve ovo vreme.
Naučnici su pre nekoliko godina, nakon sprovedene studije došli do otkrića da je verovatno konoplja (Cannabis sativa) jednim delom odgovorna za to. Kako navode istraživači, pronađena je kao sastavni deo glinenog i krečnog maltera koji je korišćen. To su potvrdile tehnologije poput skeniranja elektronskim mikroskopom, zatim Furijeova transformacija, infracrvena spektroskopija i stereo - mikroskopske studije. Naučnici su objasnili konzervativne osobine smeše konoplje poput činjenice da su vlakna kanabisa trajnija od ostalih vlakana, a lepljivi kvalitet, odnosno smola kanabisa je mogla da pomogne u formiranju čvrstog veziva. Konoplja takođe može da reguliše vlažnost, odbija insekte, kao i da ima visoku propusnost pare, izražena su higroskopna svojstva....
Ipak, upotreba gipsa od konoplje možda nije bila samo svrha očuvanja same građevine, jer „Kako gips od konoplje ima sposobnost čuvanja toplote, otporan je na vatru i apsorbuje oko 90 odsto vazdušne buke, u pećinama Elora je stvoreno mirno životno okruženje za monahe“, naveli su istraživači. Pre ove studije se verovalo da kanabis može da očuva građevine stare 600 do 800 godina, ali je nakon ove studije potvrđeno da samo 10 odsto kanabisa u smesi može da utiče na to da objekti budu netaknuti i preko 1.500 godina.
Istraživanje su sproveli bivši nadzorni arheološki hemičar Arheološkog zavoda za indijsku nauku Rajdeo Sing i profesor botanike sa Univerziteta “Dr Babasaheb Ambedkar Maratvada” Milind M. Sardesai.
Pripremila: I. Bakmaz