Dnevnik na ekonomski najmoćnijoj evropskoj tromeđi

Rajna kod Bazela, trećeg po veličini švacarskog grada, na tromeđi Švajcarske, Nemačke i Francuske pravi nagli zaokret iz pravca zapad-istok u pravac jug-sever, pa se na moćnoj reci na dve obale usidrio moćan grad.

Na desnoj obali je mali Bazel (Kleinbasel), na levoj veliki Bazel (Grošbasel), a najznačajnija brodska luka na Rajni, jedan od glavnih železničkih čvorova i vazdušnom lukom koja je zajednička za Bazel, Miluz (Francuska) i Frajburg (Nemačka), kao i drugi raspoloživi potencijali doprineli su ekonomskom procvatu i otvorenošću grada na sve strane sveta, bez obzira odakle se u Bazel dolazi ili iz njega odlazi. Granice ovde kao da su iščezle, pa ih ljudi prelaze bez ikakve zadrške, čak i u vreme korona pandemije, koja je ovih dana malo povukla pipke.

Tromeđa na Rajni u Bazelu, nije ni nalik onoj našoj sa Mađarskom i Rumunijom kod Rabea, gde se od uz granični kamen „Tripleks konfinium“ sada nalezi i mali granični prelaz Rabe - Kibekhaza između Srbije i Mađarske. Pogled na tromeđu koja se i formalno nalazi u brzom toku reke Rajne i spomen obeležje tromeđe koje je malo podalje na kopnu okruženom brodovima i fabrikama, bacam sa biciklisičkoto-pešačkog mosta koji je ovde u čast tromeđe izgrađen 2007. godine. Pasarela na tromeđi na Rajni između bazelskog predgrađa Vajl am Rajn na nemačkoj strani i mesta Sent Luis, odnosno Huningena na francuskoj obali reke, koji pripadaju regiji Alzas, najduži je lučni bisiklističko - pešački most na svetu!

Biciklističko-pešački most koji simbolizuje jake veze ljudi koji žive i rade na tromeđi, izgrađen je na osnovu francusko-nemačkog sporazuma i koštao je deset miliona evra. Da ne bi narušio vidokrug između glavnih ulica i trgova na dve obale reke, izgrađen je oko 150 metara nizvodno od stvarne tačke tromeđe koja spaja Francusku, Nemačku i Švajcarsku, na 170. kilometru rečnog toka Rajne. Na nemačkoj strani odmah do mosta su veliki park i tržni centar Rajna. U velelepnom tržnom centru vrilo je kao u košnici, ali vidno je bilo da su svi posetioci bez izuzetka nosili maske. Po sunčanom vremenu i rashlađivanje povetarcom prijao je prelazak reke u francuski Sent Luis, takođe i predah uz čašu crvenog vina. (Čaša vina, u zavisnosti od godine berbe i podruma iz kojeg stiže, staje od 3,5 do 7,5 evra.)

Dužina lučnog biciklističko-pešačkog mosta na Rajni, bez pristupnih rampi je 248 metara, a vrh luka mosta se iznad vode uzdiže 26 metara. Na most se i sa nemačke i sa francuske obale pristupa prikladnim rampama i stepeništima, a na francuskoj obali kojima uspon rampom i stepeništem predstavlja poteškoću na raspolaganju je lift. Inače čitava noseća čelična konstrukcija mosta je asimetrična, za čeličnu užad mosta korišćeno je 805 metara kabla, čelična konstrukcija je ukupne mase od 1.000 tona, a za ovo premošćavanje Rajne upotrebljeno je 1.798 kubnih metara betona. Razmatra se mogućnost da se izgradi još jedna pasarela od spomen obeležja tromeđe kako bi se omogućila kružna ruta kroz lučko područje Kajnhuningen do sadašnjeg biciklističko-pešačkog mosta i francuske obale, jer je ovo mesto prilično atraktivno za posetioce.

U Vajl am Rajnu, nemačkom delu Bazela, je sedište kompanije Vitra koja se bavi dizajnom nameštaja i enterijera, gde se u okviru kampusa nalazi i Muzej dizajna Vitra. Od 1989. godine proizvođač nameštaja Vitra je svoj kampus u Vajl am Rajnu uredio kao arhitektonski park, a glavnu zgradu muzeja je dizajnirao Frank Gehri.

Muzej dizajna Vitra raspolaže sa jednom od najvećih kolekcija modernog dizajna nameštaja na svetu, uključujući i komade nameštaja svih perioda i stilova od početka 20. veka. Zbirka Muzeja dizajna Vitra obuhvata oko 20.000 predmeta uključujući i oko 7.000 komada nameštaja, preko 1.000 svetiljki i druge vrednosti iz ove oblasti. Muzej je posvećen istraživanju i prezentaciji nekadašnjeg i sadašnjeg dizajna, a domaćin je i izložbi i događaja o arhitekturi, dizajnu nameštaja i dizajnu uopšte. Zbog korone muzej je jedno vreme bio zatvoren, ali od 13.maja ponovo prima posetioce, uz onlajn prijavu i obavezno poštovanje epidemijskih mera.

Tekst i foto:

Milorad Mitrović