Berlinski Teatar Gorki na Bitefu predstavio Frljićevu „Alternativu za Nemačku“

U nedelju je izvedena “Gorki – Alternativa za Nemačku?” teatra “Maksim Gorki” iz Berlina, a večeras je na programu “Šest lica traži pisca” Luiđija Pirandela, Satiričkog kazališta “Kerempuh” iz Zagreba. Autorstvo predstave “Gorki – Alternativa za Nemačku?” je Frljićevo, ali i celog ansambla, što će reći da je Frljić posegnuo za već proverenim rešenjem istraživačkog, radioničarskog rada sa glumcima, ovaj put na temu koja je “uzdrmala” nemački parlamentarni život.

Naime, “Alternativa za Nemačku” je naziv ultradesničarske partije koja je na poslednjim izborima ušla u Bundestag, što je prvi slučaj da jedna ultradesno orijentisana politička partija zadobije parlamentarni legitimitet još od Drugog svetskog rata. Da stvar bude zanimljivija, teatar “Gorki” i njegov ansambl poznat je u Berlinu kao inkluzivan, ne ekskluzivan, dakle za generacije doseljenika i publiku koja ne predstavlja društvene elite.

Predstava je izvedena na način “političke tribine”. Glumci pričaju lične priče sa snažnom društvenom konotacijom, sa onom dobro poznatom kombinacijom istine i fikcije, karakterističnom u sličnim dramaturškim i rediteljskim postupcima. Počevši od one da neko ima posao i dobija uloge samo zato što je druge boje kože, preko “igre” da publika izglasa čija je priča nesrećnija – Nemice ili doseljenice koje su žrtve porodičnog nasilja, do toga da se citira ozloglašeni nacista Gebels…

Jedna od istinitih priča, što su posvedočili autori nakon predstave, na susretu otvorenom za razgovor, bila je ta da su neki od glumaca tokom procesa aplicirali za članstvo u partiji “Alternativa za Nemačku”, ne bi li time proširili društveni angažman pozorišne predstave orijentisane na kritiku društvenog sistema. Zanimljivo da im je odgovoreno na dan premijere, namerno ili slučajno, posle čega im je pristupnica definitivno odbijena.

Zapravo, jedan od glavnih likova predstave, pored desničarske političke partije iz naslova, je sam teatar “Maksim Gorki”, čija se zgrada u jednom trenutku pojavljuje na sceni, i dekonstruiše. Na razgovoru se moglo čuti da je “Gorki” jedini teatar, od 390 koliko ih je finansirano u Berlinu, progovorio o političkoj temi koja je Nemačkoj izazvala zebnju. Predstava počinje ispisanim tekstom “Hrabrost da se kaže istina”, a završava fenomenalnim pasažom u kojem se delići kostima glumačkog ansambla slažu u nacističku uniformu koja obeležava pošast koja i u savremenom dobu ponovo pomalja svoju zastrašujuću glavu – fašizam. Frljić je na kraju razgovora poentirao da nije siguran koliko pozorište može da utiče na društvo, ali svakako bi svi trebali da znaju, a mnogi su to i osetili posle predstave: ako ne bude borbe, fašizam ponovo može da dobije na punom zamahu. 

I. Burić