Podržano 325 projekata u oblasti kulturnog nasleđa

Odlukama konkursnih komisija na sedam konkursa od 607 projekata podržano je 325, u ukupnom iznosu od 340.749.000 dinara, što je, kako navode u Ministarstvu, i blanirano uprkos korigovanju budžeta. Svih sedam konkursa raspisano je 21. decembra 2019, ali je zbog vanrednog stanja usled pandemije koronavirusa prolongiran čitav postupak.

U oblasti nepokretnog kulturnog nasleđa od 112 prijavljenih projekata komisija je prihvatila 51 koji će biti finansiran ili sufinasiran sa 154.820.000 dinara. Kada su u pitanju projekti iz Vojvodine oni se uglavnom odnose na popravke zgrada. Tako je Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture dobio pomoć za sanaciju krova zgrade u Petrovaradinu (pet miliona dinara), Zavod za zaštitu u Sremskoj Mitrovici za fasadu Galerije “Lazar Vozarević” (pet miliona dinara), natkrivanje arheološkog lokaliteta Zidine ili Širingrad u Mačvanskoj Mitrovici i restauraciju mozaika Carske palate Sirmijuma, a Muzej Srema za sanaciju zgrade. Zavodu za zaštitu u Zrenjaninu prihvaćen je projekat na obnovi Bibićeve kuće u Melencima (12 miliona dinara) i crkve Sv. Nikole u Ečki, pančevačkom za utvrđivanje nepokretnih kulturnih dobara u Južnom Banatu, a Galeriji “Sava Šumanović” iz Šida za nastavak popravki. Župi Sv. Gerarda prihvaćen je projekat za Župnu crkvu u Vršcu. Izdavačkoj kući Platoneum odobrena je pomoć za izdavanje monografije Kraljeva crkva u Studenici. (2,7 miliona dinara).

U oblasti arheološkog nasle­đa prijavljen je 71 projekat, a komisija je odobrila pomoć u iznosu od 31.690.000 dinara za 42. U pitanju su, kada je reč o Vojvodini, lokaliteti Donja Branjevina na kome radi Gradski muzej u Somboru, istraživanje Narodnog muzeja u Kikindi na nekropoli u Mokrinu. Narodni muzej u Pančevu dobio je za lokalitet Dolovo- Ciglana, prihvaćen im je i projekat za arheološko rekogniciranje opštine Kovin, a Muzej Vojvodne za arheološki park Čurug. Zavodu za zaštitu spomenika u Subotici pomoć će biti omogućena za arheološku mapu Severne Bačke i lokalitet “Gradište” u Iđošu.

U oblasti stare i retke bibliotečke građe prijavljeno je 14 projekata, 11 je prihvaćeno i za njih je odobren iznos od 9.507.000 dinara. Za zaštitu raritetnih i starih knjiga pomoć će dobiti Gradska biblioteka “Karlo Bjelicki” u Somboru i Gradska biblioteka ”Žarko Zrenjanin” u Zrenjaninu. U bibliotečko-in­for­ma­cionoj delatno­sti na konkurs Ministarstva kulture prijavljeno je 57 projekata, a za finansiranje oli sufinansiranje je odabrano 33 i za njih će biti izdvojeno 29.678.000 dinara.

U oblasti nematerijalnog kulturnog nasleđa stiglo je 100 prijava, a komisija je prihvatila 46 projekata za koje će biti iz­dvojeno 13.650.000 dinara. Od vojvođanskih institucija izabran je Muzej Vojvodine za istraživanje nematerijalnog kulturnog nasleđa.

Kada je u pitanju arhivska građa od 78 pristiglih prijava prihvaćena su 42 projekta koji će ukupno dobiti 26.454.000 dinara. Među prihvaćenim projektima iz Vojvodine su istorijski arhivi iz Kikinde za potkrovlje depoa, Pančeva i Bele Crkve za zaštitu arhivske građe, Sente za odsek u Bečeju, Zrenjanina za projekat Srbi u Banatu 1404-1594 i Sto godina Banatskog Karađorđeva. Zavod za zaštitu spomenika u Subotici dobija pomoć za zaštitu arhivske građe, Arhiv Vojvodine za drugu fazu projekta Srpske privilegije, publikaciju Međunarodnog arhivskog saveta i istraživanje zločina nad srpskim narodom u NDH 1941-1942, a društvo arhivskih radnika Vojvodine za Međunarodno arhivsko savetovanje. KUD „Vladimir Nazor“ iz Somboramdobija po­moć za projekat o kulturnom i prosvetnom životu somborskih Hrvata 1936-1971, a matica srpska za objavljivanje prepiske Laze Kostića i Milana Kašanina.

Najviše projekata, 175 prijavljeno je u oblasti muzejskog nasleđa, a prihvaćeno je 100 za koje je predviđena suma od 74.950.000 dinara. Od projekata iz Vojvodine izabrani su Muzej Žeravica iz Novog Miloševa, Narodna biblioteka iz Bele Crkve za poboljšanje uslova čuvanja predmeta, Gradski muzej iz Vrbasa za likovni depo, a iz Vršca za akvizicije od 2002. do 2019. Narodni muzej iz Zrenjanina dobiće pomoć za drveni luster Polijelej iz 1830, radionice i projekat Muzej u školama. Savremena galerija u Zrenjaninu konkurisala je sa projektom posvećenom koloniji u Ečki, a Muzej Vojvodine sa „Ruke pro­šlosti“. Spomen-zbirci Pavla Beljanskog prihvaćeni su projekti posvećeni obeležavanju 50 godina Memorijala umetnika, izložbi Sava Šumanović i evropski realizam 1921-1942. i delatnosti grupe „Život“, Poklon-zbirka Rajka Mamuzića dobiće pomoć za restauraciju dela iz stalne postavke, Narodni muzej u Pančevu za restauraciju dela Zorana Petrovića iz legata i fonda, a Narodna biblioteka Oyaci za katalog stalne postavke.

Zavičajni muzej iz Rume dobija pomoć za etnološku izložbu 250 godina doseljavanja Slovaka u Staru Pazovu, kao i zaštitu muzejskih predmeta, a Galerija Lazar Vozarević iz Sremske Mitrovice za monografiju o ovom umetniku. Somborski Gradski muzej konkurisao je sa projektima rekonstrukcije procesa izrade predmeta iz bronzanog doba kao i konzervacijom srednjovekovnog prstenja iz zbirke, subotički planira izložbu baroknog slikara Sensera, Galerija Sava Šumanović iz Šida izložbu Crnka iz Pariza, a Udruženje za negovanje tradicije iz Novog Bečeja muzejsku postavku u Žitnom magacinu u Novom Miloševu.

          N. Popov