Izložba o Pavlu Beljanskom i Ivi Andriću u Spomen-zbirci Beljanskog

Ovim projektom, Spomen-zbirka obeležava 100 godina od početka diplomatske karijere Pavla Beljanskog, koja je započela u Stokholmu 1919. godine, kao i 180 godina od uspostavljanja modernih francusko-srpskih diplomatskih odnosa. Autorke izložbe su MA Gordana Gajić, kustos Spomen-zbirke Pavla Beljanskog i Tatjana Korićanac, muzejski savetnik Muzeja grada Beograda.

Izlaganjem vrhunskih umetničkih dela, ali i fotografija, raznovrsne dokumentarne građe i diplomatskih uniformi Pavla Beljanskog i Ive Andrića, cilj je da se predstave njihovi umetnički afiniteti i profesionalne karijere. Budući da su, povrh svega, imali slične ukuse, kada je reč o slikarstvu, postavka će obuhvatiti dela iz Spomen-zbirke i Muzeja, radove istih autora zastupljenih i u novosadskoj i beogradskoj kolekciji: Ignjata Joba, Koste Hakmana, Stojana Aralice, Mila Milunovića, Lize Križanić, Leposave Pavlović, Predraga Milosavljevića, Sretena Stojanovića, Nedeljka Gvozdenovića.

Rođeni iste godine, posvećeni umetnosti i diplomatiji, Beljanski i Andrić bili su deo istog kulturnog kruga. Period između dva svetska rata proveli su u diplomatskoj službi, a obojica najveći uspeh na tom planu postižu pred Drugi svetski rat - prvi u Rimu, drugi u Berlinu. Penzionisani, rat provode u okupiranom Beogradu, kada Andrić završava roman „Na Drini ćuprija“, a Beljanski zaokružuje svoju zbirku. Njihovo životno delo u sferi umetnosti krunisano je 1961. godine, kada Ivo Andrić dobija Nobelovu nagradu za književnost, a kolekcija Pavla Beljanskog postaje muzej.

Kolekcionar Beljanski i nobelovac Andrić, reprezenti nacionalne kulture i diplomatije, ostvarili su prijateljstva sa Aralicom, Hakmanom, Križanić, Peđom Milosavljevićem i drugim umetnicima, a radovi iz dva legata, na nov način osvetljavaju prirodu istih stvaralaca i njihovih dela. Na delima iz obe kolekcije, jedne sasvim lične, a druge posvećene svom narodu, uočavaju se srodne žanrovske orijentacije koje. Kako navode autorke izložbe, nenametljivo otkrivaju suštinske preokupacije umetnika i duh epohe.

U okviru postavke biće prikazana i izložba „Ivo Andrić: pisac i/ili diplomata“ Muzeja grada Beograda, prvi put predstavljena javnosti 2011. godine povodom obeležavanja jubileja - 50 godina od dodele Nobelove nagrade za književnost piscu „Drine“, a koja je do danas gostovala u brojnim evropskim gradovima. Realizaciju izložbe omogućili su republičko Ministarstvo kulture i Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama. 

M. S.