IZLOŽBA GORDANE KALJALOVIĆ U LIKOVNOM SALONU KCNS Nulti stepen knjige

Autorkin višedecenijski umetnički angažman pre svega je vezan za istraživanja u polju skulpture i pomeranja njegovih medijskih granica kroz otkrivanja novih mogućnosti u izražajnosti transformativnih, senzorijalnih i simboličkih potencijala materijala.

Kako u katalogu navodi Miroslav Karić, na tragu tih iskustava, ali i sa željom i potrebom da ih konstantno proširuje, Kaljalović razvija i pristup problematici knjige umetnika kojom se intenzivno bavi poslednjih nekoliko godina kada realizuje veću grupu radova premijerno prikazanih na samostalnim izložbama Knjiga izvan knjige i Prostor knjige, knjiga u prostoru. U radovima, koje u idejnom i produkcijskom smislu definiše kao literarne refleksije u vizuelnom, umetnica proces transformacije i interpretacije knjige započinje promišljanjem njenih mnogostrukih aspekata od materijalnosti i formata, strukturnih sadržajnih činilaca do društveno-kulturne emancipatorske funkcije, neretko referišući i na konkretna književna dela, pisce i istorijske pojave libricida.

Pažljivim izborom različitih materijala (papir, drvo, metal, filc, glinene sirovine…), njihovim međusobnim uodnošavanjem, uvezivanjem sa drugim medijima, namenskom primenom klasičnih skulptorskih ili montažnih postupaka, intervencijama u knjigama, tretiranjem teksta kao posebne oblikovne materije i vrednosti, Kaljalović realizuje percepcijski i značenjski višeslojne konstrukcije i forme. Sa najnovijom serijom radova umetnica pravi dodatne iskorake u koncepcijskoj razradi knjige umetnika tematski razvijajući nekolicinu ostvarenja najpre oko pitanja jezika kao sistema.

Potencirajući njegove osnovne ili najmanje jedinice (slovo, reč), Kaljalović nas vraća na prapočetak svakog oblika komuniciranja i jezičke razmene kojima ćemo artikulisati i iskazivati naša osećanja, misli prenositi sećanja, znanja... Slojevitost interpretacija radova Gordane Kaljalović je neisrcpna, jer temu knjige aktuelizuje u trenutku kada se na najsuptilnije načine cenzurišu, ukidaju i sistemski brišu svi njeni potencijali da kritičkom mišlju promeni i osvesti pojedinca i društvo. Gordana Kaljalović priredila je do sada 31 samostalnu izložbe i oko 200 grupnih. Njen rad uključuje različite medije kao što su skulptura, video-skulptura, skulpturalne instalacije, kao i preko dvadeset kustoskih projekata. Predavala je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu.

M. S.