Pesnički zavičaj Desanke Maksimović u Trebinju

Skup organizuju Institut za književnost i umetnost, “Dučićeve večeri poezije” i Zadužbina “Desanka Maksimović” (Narodna biblioteka Srbije) kao 25. u ediciji “Poetička istraživanja projekta Smena poetičkih paradigmi u srpskoj književnosti 20. veka: nacionalni i evropski kontekst”.

Desanka Maksimović se javila u srpskoj književnosti uporedo sa avangardistima, u periodu oštrih književnih obračuna i polemika. 

Prvim pesmama u časopisu “Misao” 1920, pa zbirkom “Pesme” (1924), Desanka je na pesničku pozornicu istupila lirikom koja nije bila radikalno drugačija u odnosu na prethodnike, ali je sledila impulse sopstvene pesničke prirode. 

Zbog toga je bivala, od tada pa sve do svojih poznih pesničkih zbirki, često smeštana na razmeđu tradicionalnog i modernog poetičkog obrasca.

Uporišta njenog pesničkog sveta su ideja prirode, ideja Boga i ideja poezije i na toj osnovi nastale su i ideje ljubavi, smrti i prolaznosti, kao i ideje patriotizma i socijalne pravde. 

Doslednost i odanost sopstvenom viđenju sveta, na koje su imali malog uticaja društveno-istorijski događaji i tekući tokovi srpske književnosti, nije umanjila recepciju njene poezije. 

Kao jedna od najčitanijih pesnikinja u svim generacijama istrajala je gotovo 70 godina, bez obzira na “modernost” i akutelnost. Prepoznavanje njene modernosti dolazi decenijama kasnije, sa zbirkom “Tražim pomilovanje” (1964). 

Uvidom u celokupan pesnički opus, koji su pružila “Celokupna dela Desanke Maksimović” (2012) ukazuju se mnoge crte moderniteta i u ranijim pesničkim etapama.

U svom korpusu rodoljubivih i socijalnih pesama Desanka Maksimović snažno je vezana za zavičaj (Brankovinu) i za sudbinu nacije, pa peva o prirodi nacionalnog bića, njegovom etosu, trpljenju u teškim vremenima, o traumatskim događajima novije istorije, često aktivirajući dubinske slojeve kulture i istorije.

Eksperimentisanje sa pesničkim oblicima ogleda se i u stvaranju pesama u prozi, poema i haiku pesama.

Inspiracija dalekim istočnjačkim kulturama, pesnikinju podstiče da pred kraj svog književnog puta objavi zbirke haiku pesama “Ozon zavičaja” (1990), “Slavuj na grobu” (1990) i “Dečji razgovori” (1991).

Pevanju za najmlađe Maksimović je bila posvećena tokom čitave svoje književne karijere, od samog početka, sa pesmama u “Našem listu” iz 1922. i sa zbirkom “Vrt detinjstva” (1927), pa sve do “Pesama o pticama” (1988) i “Zovine svirale” (1992). 

Cilj najavljenog skupa je da pokaže specifičnosti poetike Desanke Maksimović na veoma dugom stvaralačkom i životnom putu.