Letopis Matice srpske: Literatura sačuvana kroz ceo milenijum
Novi, septembarski broj Letopisa Matice srpske otvara poglavlje posvećeno savremenom književnom trenutku.
Prozu u ovu broju objavljuju Aleksandar Petrov, Tatjana Janković, Anđelko Anušić, Milan Todorov, Aleksandar Bjelogrlić i američki pisac Kormak Makarti, a poeziju Dragan Hamović, Laslo Blašković, Dragan Bošković.
Prevodilac sa poljskog Biserka Rajčić piše o svom boravku u Krakovu u junu ove godine kada joj je dodeljena titula počasnog građanina ovog prestonog, kraljevskog grada, kao četvrtoj ženi od njenog ustanovljenja 1850. Ona je i prvi prevodilac koji je dobio ovo priznanje budući da je prevela oko 300 poljskih pisaca, teoretičara književnosti, filozofa, teatrologa, istoriografa, tako da je tokom 55 godina rada objavila 112 prevedenih knjiga. Esej Violete Mitrović bavi se pesničkom zbirkom “Vreme, vatre, vrtovi” Ivana V. Lalića koja je, po njenim rečima nastala kao rezultat pesnikovog ponovnog, kritičkog temeljnog i odgovornog čitanja prethodnih pet mladalačkih knjiga poezije koje su tako tematski čvršće uvezane, prestrukturirane i obogaćene novim pesmama, prerasle u jedinstvenu pesničku knjigu.U ovom broju Letopis objavljuje izlaganja sa promocije Devetog kola Antologijske edicije Deset vekova srpske književnosti Izdavačkog centra Matice srpske. Kako navodi Mato Pižurica, ovaj poduhvat sledi Matičin utemeljivački zavet i mnogo je više od novog, savremenog, odnosno ovovremenog čitanja srpske književnosti i uspostavljanja njene vertikale kao odrednice nacionalne kulture.
- Malo je naroda koji mogu kao Srbi da pokažu svoje literarne spise koji su nastali pre deset vekova i sačuvani kroz ceo milenijum - piše akademik Miro Vuksanović, glavni urednik Edicije.- Antologijska edicija Deset vekova srpske književnosti, čije je prvo kolo štampano 2010, a deveto 2018. u kojoj su do sada objavljene 92 knjige iz druge polovine 12. do početka 21. veka, od usmene književnosti, čiju starost nismo izmerili, ali znamo da traje koliko i govor, od žitijske literature koja je prva zapisana u vizantijskom srednjem veku, u hilandarskim, studeničkim i drugim kanonskim spisima, u stihu, pripovetkama, romanu i drami, s književnoistorijskim tumačenjima, kritikama koje su antologijska hronika u Ediciji, sa životopisima, bibliografskim podacima, sve to u svečano opremljenih tomovima svedoči o trajnosti i vrednosti koja ne može nestati, otkriva bogatstvo i ukupnost srpske književnosti.
O knjiga koje su ušle u ovo kolo Edicije pišu Slavko Gordić, Ljiljana Pešikan Ljuštanović i Jovan Ljuštanović. Letopis donosi i reč sa predavanja, održanih u Matici srpskoj, Stanislava Bišoka, o novim i starim nacionalnim identitetima na postsovjetskom prostoru na primeru Ukrajine i Raula Forneta Betankura o interkulturalnoj filozofiji kao filozofiji za bolji suživot.
Poslednje stranice posvećene su kritičkim prikazima novih knjiga.
N. P.